دکتر پریسا یاسمی نژاد روانشناس تخصصی کودک و نوجوان با بیان این که بیشتر کودکانی دچار آزار جنسی شده اند نشانههای مشخصی از خود بروز میدهند، افزود: حتی اگر کودک درباره این موضوع صحبت هم نکند، والدین میتوانند از این نشانهها حدس بزنند که کودک آنها مورد آزار جنسی قرار گرفته است.
به گزارش ایرنا، وی افزود: نشانههای قرار گرفتن کودک در معرض آسیبهای جنسی به دو دسته نشانههای روانی رفتاری و جسمی تقسیم میشود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان این که گوشه گیری، علامتهای ابتلا به افسردگی، شب ادراری یا غمگین شدن از نشانههای روانی رفتاری آزار جنسی است توضیح داد: اضطراب یکی از شایعترین نشانههای آزار جنسی به کودک است، گاهی وقتها این اضطراب مثل ناخن جویدن میتواند، نمایان شود در حالی که پیش از این کودک این عادت را نداشته است.
یاسمی نژاد ادامه داد: اختلال خواب میتواند یکی دیگر از نشانههای روانی رفتاری در کودکانی باشد که مورد آزار جنسی قرار گرفته اند، کابوسهای شبانه یا این که کودک نمیتواند بخوابد، در مواردی هم صبحها به سختی از رخت خواب خارج میشود و زمانی هم که بیدار میشوند کسالت دارد.
وی خاطرنشان کرد: کودکانی که در شرایط بحرانی آزار جنسی قرار دارند، معمولا بهداشت ظاهری مناسبی ندارند هفتهها حمام نمیروند و لباسهایشان را نمیشویند، از دوست خیالی زیاد حرف میزنند، از بچههای دیگر فاصله میگیرند از طرفی بسیاری اوقات اتفاقهایی که افتاده را به صورت خیالیتر تعریف میکنند مثلاً من یک دوستی دارم ما باهم بازی میکنیم اینها میتواند نشانه باشد. همچنین این بچهها، چون تنها هستند و احساس امنیت نمیکنند از محیط بیرونی میترسند.
به گزارش دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، این روانشناس تخصصی کودک و نوجوان با یادآوری این که تاریک شدن هوا بچههایی که آزار جنسی دیدهاند را بیشتر دچار ترس میکند عنوان کرد: به خصوص بچههایی که در خواب به آنها تجاوز شده فکر میکنند اگر بیدار بمانند میتوانند از خودشان دفاع کنند، بچه وانمود میکند که خواب است، اما به محض اینکه پدر و مادر از اتاق بیرون رفتند چشمهایش را باز میکند و تا جایی که بتواند چشمهایش را باز نگه میدارد.
یاسمی نژاد با بیان این موضوع که والدین باید هوشیار باشند و تمامی نشانههای روانی رفتاری کودک را مدام بررسی کنند، اظهار داشت: پرخاشگری، به هم ریختگی روانی به شکلی که یکباره این موضوع ایجاد شده باشد از دیگر نشانههای آزار جنسی در کودکان است که باید توسط والدین بررسی شود.
وی با تاکید بر این که آزار جنسی در کودکان معمولا با نشانههای جسمی همراه است به والدین هشدار داد: از کنار مواردی مثل کبودی در بدن کودک، سوزش نواحی جنسی یا این که در نحوه ادرار کردن کودک تغییراتی ایجاد شود یا لکههای خون در ادرار یا لباس کودک، هرچند که این لکهها کم باشد بی اعتنا عبور نکنید.
این استاد دانشگاه افت تحصیلی را از دیگر علامتهای هشدار دهنده دانست و بر ضرورت بررسی علل بروز نشانههای جسمی و روانی در کودکان خصوصا در مواردی که این نشانهها به یکباره ایجاد میشود را از سوی والدین مورد ضروری دانست.
یاسمی نژاد به والدین توصیه کرد: سعی کنند رابطه امن و مطمئنی با کودکان خود داشته باشید تا کودک بتواند به راحتی مسائل خود را با شما درمیان بگذارد چرا که مواردی هم دیده میشود که در کودک هیچ نشانهای از آزار یا تجاوز جنسی دیده نمیشود بنابراین در این موارد تنها راه کمک کننده ارتباط موثر کودک با والدین است.
وی در ادامه با بیان این مهم که خود ارضایی یا سوالهای مکرر کودکان در رابطه با مسایل جنسی نیز از دیگر نشانههای آزار جنسی کودک است، توضیح داد: در این موارد کودک بسیار کنجکاو است یا مدام در فضای مجازی به دنبال فیلمها و یا عکسهای ارتباط جنسی است، این موارد که به یکباره ایجاد میشود نیز میتواند خطرناک باشد.
عضو هیات علمی دانشگاه گفت: والدین باید بدانند اگر کودکی درباره رابطه جنسی حرف میزند، جدی گرفتن حرف بچه مهم است چرا که بچهها درباره روابط جنسی تخیل ندارند اگر بچه درباره رابطه جنسی حرف زد به احتمال خیلی زیاد اتفاقی برایش افتاده است، خیلی وقتها بزرگترها فکر میکنند بچه میخواهد اینگونه جلب توجه کند.
یاسمی نژاد با بیان این که به محض مشاهده علامتهای آزار جنسی در کودکان حتما به روانشناس کودک و یا در نوجوانان به روانشناس کودک و نوجوان مراجعه کنید، ادامه داد: با این که در بیشتر موارد والدین به محض اطلاع از این که کودکشان مورد آزار جنسی قرار گرفته بسیار پریشان و ناراحت میشوند، ولی اصل اول حفظ خونسردی است. زمانی که والد با پرخاشگری و اضطراب با این موضوع برخورد میکند در واقع اضطراب و نگرانی کودک را بیشتر میکند به شکلی که کودک ما از توضیح ادامه ماجرا هراس دارد.
وی به والدین توصیه کرد: ترس و اضطرابی که برخی والدین با رفتارهای خود به کودک وارد میکنند باعث میشود که کودک علاوه بر آزار جنسی متحمل آزار روانی نیز شود.
روانشناس تخصصی کودک و نوجوان ادامه داد: باید والدین به کودک خود اطمینان دهند که مراقب او هستند، دیگر به هیچ عنوان اجازه نمیدهند، این اتفاق تکرار شود و در نهایت این که حتما این مساله پیگیری میشود و با فردی که به کودک ما آزار رسانده است برخورد قاطع خواهد شد.
یاسمی نژاد افزود: خانوادهها باید به کودک خود اطمینان دهند که در امان است، به کودک خود احساس گناه منتقل نکنند و از او نپرسند که در شکل گیری این آزار نقش داشته و یا چرا زودتر این موضوع را با والدین در میان نگذاشته است. به طور کلی ازواژههایی که موجب سرخوردگی کودک میشود پرهیز کنند.
وی همچنین گفت: والدین باید صراحتا درباره نشانههای آزار جنسی مثل جای کبودی در بدن، پریشانی و یا اضطراب با کودک خود صحبت کنند و با این راهکار فضای امنی برای کودک مهیا کنند.
این استاد دانشگاه با ذکر مثالی توضیح داد: در بسیاری از مراجعان دیده میشود که اصلیترین علت تاخیر کودک در بازگو کردن این موضوع که مورد آزار جنسی قرار گرفته ترس از نحوه برخورد والدین است، هرگز کودک خود را مقصر ندانید و به او اطمینان دهید که از او حمایت میکنید و همواره در کنار کودک خود هستید.
یاسمی نژاد با بیان این موضوع که درمان در کودکانی که مورد آزار جنسی قرار گرفته اند کاملا تخصصی است، توضیح داد: والدین هرگز به درمان ورود نکنند چرا که درمان این کودکان بسیار تخصصی و از حیطههای خاص درمانی است که باید با احتیاط به آن ورود کرد.
وی بر مراجعه به روانشناس با تجربه برای درمان کودکانی که مورد آزار جنسی قرار گرفته اند در سریعترین زمان ممکن تاکید کرد.