واکنش آمریکا به شروط برجامی ایران

فرارو- سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در آستانه از سرگیری مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در وین، به سوالاتی درباره این مذاکرات، مطرح شدن موضوع برنامه هسته‌ای ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و آزادسازی زندانیان آمریکایی در ایران پاسخ داد.

به گزارش پایگاه اینترنتی وزارت امور خارجه آمریکا، ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور در یک کنفرانس خبری در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به اظهارات علی باقری مذاکره کننده ارشد ایران در مذاکرات وین مبنی بر این که آمریکا باید واقعیت را بپذیرد و تحریم‌ها را فورا لغو کند و ایران طبق بند ۲۶ و ۳۶ توافق هسته‌ای حق دارد حق دارد برنامه هسته‌ای اش را بیشتر توسعه دهد، نظری در این باره دارد، گفت: من نظر به خصوصی درباره آن ندارم و دقیقا به این خاطر است که مسئله تحریم‌ها و مسئله اقدامات هسته‌ای و محدودیت‌های هسته‌ای است، شش دور مذاکرات غیر مستقیم با تهران و مذاکرات وین به خاطر پیچیدگی این موضوعات برگزار شده است. همچنین به همین دلیل است ما مکررا خواستار از سرگیری دیپلماسی، دیپلماسی غیر مستقیم از طرف آمریکا، بوده ایم تا بتوانیم مشخص کنیم آیا می‌توانیم مسائل باقی مانده را نهایی کنیم و آیا می‌توانیم بر مبنای آنچه در شش دور قبلی مذاکره شده است پیش برویم یا نه، از طرف دیگر، موضوع نهایی کردن مسائلی دیگر از جمله اقدامات هسته‌ای که ایران باید برای از سرگیری پایبندی به برجام انجام دهد، اقدامات مربوط به تحریم‌ها که آمریکا و جامعه جهانی حاضرند در صورت آمادگی ایران برای از سرگیری پایبندی اش به برجام انجام دهند، وجود داشته است؛ بنابراین ما این موضوع را به مذاکرات در وین وا می‌گذاریم.

پرایس در ادامه در پاسخ به این که طبق گزارش روزنامه نیویورک تایمز، دولت بایدن در تلاش است با اقداماتی از جمله لغو یا کاهش برخی تحریم‌ها انگیزه‌ای برای ایران ایجاد کند تا مذاکرات وین را با حسن نیت پیش ببرد و آیا چنین چیزی صحت دارد یا نه، توضیح داد: ما به وضوح گفته ایم حاضر نیستیم اقدامات یک جانبه انجام دهیم و این کار را هم نخواهیم کرد تا رغبتی برای ادامه دادن مذاکرات ایجاد کنیم. بازگشتی دوجانبه به پایبندی به نفع آمریکا و به نفع اعضای ۱+۵ است؛ همچین طبق گفته دولت‌های قبلی ایران، به نفع تهران است که ما بتوانیم به این نقطه برسیم. بنابراین، ما به وضوح نشان خواهیم داد حاضر نیستیم صرفا به خاطر بازگشتن پای میز مذاکرات، هیچ گونه اقدام یک جانبه‌ای انجام دهیم.

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا علاوه بر این، در پاسخ به سوال دیگری که مطرح می‌کرد، روزنامه نیویورک تایمز گزارش داده است مقامات آمریکایی به رژیم صهیونیستی هشدار داده اند حملاتش علیه برنامه هسته‌ای ایران نتیجه عکس دارند و تهران را قادر ساخته اند سیستم غنی سازی کارآمدتری را بسازد، او چه توضیحی در این باره دارد و آیا دولت بایدن با دولت اسراییل در این باره در ارتباط بوده و سعی کرده است آن‌ها را از چنین اقدامی منصرف کند یا نه، بیان کرد: ما ارتباط منظم و تقریبا مداومی با شرکای اسراییلی مان داشته ایم تا به این موضوع نیز بپردازیم. رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران هفته پیش در اسراییل بود. او سفر بسیار خوبی داشت و در حالی که ما آماده ازسرگیری مذاکرات وین هستیم، با همکارانمان در دولت اسراییل و مقامات ارشد اطلاعاتی رایزنی کرده بود. اما کاری که او آنجا کرد بی سابقه نبوده است. ما پیش از هر دور مذاکرات و در بسیاری مواقع در حین مذاکرات و بعد از هر یک از شش دور مذاکرات به طور منظم با شرکای اسراییلی مان در ارتباط بوده ایم.

او در این باره ادامه داد: ببینید بالاخره آمریکا و اسراییل هدف مشترکی در این زمینه دارند و آن این است که مطمئن شویم از دستیابی ایران به یک سلاح هسته ای، به طور قابل راستی آزمایی و دائمی ممانعت شده است. ما همچنان بر این باوریم دیپلماسی در هماهنگی با متحدان و شرکایمان که مسلما شامل اسراییل هم می‌شود، بهترین راه رسیدن به این هدف است. به این دلیل بهترین مسیر است که رویکردی قابل راستی آزمایی، پایدار و دائمی را امکان پذیر می‌سازد و این یکی از مزایای مهم برجام [توافق هسته ای]است.

پرایس افزود: به این ترتیب، ما به رایزنی دقیق با متحدان و شرکایمان ادامه خواهیم داد. رابرات مالی در روز‌های اخیر مذاکراتی با همتایان چینی و روسی اش داشته است. ما با تروئیکای اروپا هم ارتباط نزدیکی داشته ایم. او با اعضای تروئیکای اروپا و شرکایمان در شورای همکاری خلیچ فارس هم اخیرا در سفرهایش رایزنی کرده است. در تمامی این رایزنی ها، توافق کلی و مشترکی درباره ضرورت بازگشتی دوجانبه به پایبندی کامل به برجام وجود داشت.

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به این سوال که آیا او انتظار دارد مذاکرات وین هفته آینده روز ۲۹ نوامبر بدون هیچ مانعی برگزار شود، مطرح کرد: من مطمئنا نمی‌خواهم پیش‌بینی کنم که این اتفاق چطور رخ خواهد داد.

پرایس در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا در جلسه بعدی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از اقدامی سرزنشی علیه ایران حمایت خواهد کرد، بیان کرد: ما به وضوح گفته‌ایم که اقدامات تحریک‌آمیز ایران برای ما بسیار نگران‌کننده هستند. برای تمامی شرکای ما هم نگران‌کننده هستند. به وضوح گفته‌ایم گسترش تنش‌های هسته‌ای غیرسازنده هستند و در اصل با هدف عنوان شده ایران مبنی بر بازگشت دوجانبه به پایبندی دوجانبه به برجام مغایرت دارند. ما همچنین به وضوح گفته‌ایم این گونه اقدامات در خدمت هیچ هدف سازنده‌ای نیستند. با از سرگیری مذاکرات وین در هفته آتی، برای ایران هیچ گونه اهرم فشاری فراهم نخواهند آورد.

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به این که تکرار اقدامات هسته‌ای ایران برای آن هیچ عواقبی نداشته است و آمریکا چه وقت قرار است واکنشی نشان بدهد و کاری کند که ایران بهای اقداماتش را بپردازد، گفت: پیش از این به دلایل زیادی از جمله گسترش این تنش‌های هسته‌ای گفته‌ایم این رویکرد نسبت به برجام و چیزی که قرار است آن را در وین بیازماییم، رویکردی نیست که به طور نامحدود آن را ادامه دهیم. رویکردی نیست که ما بتوانیم به طور نامحدود در پیش بگیریم، چون بالاخره توسعه‌های هسته‌ای ایران موجب از بین بردن مزایا و فواید بازگشت به برجام خواهد شد، به طوری که برای آمریکا و شرکای آن ارزشی نخواهد داشت. ما هنوز به آن مرحله نرسیده‌ایم. هنوز بر این باوریم که برای اطمینان یابی از این که ایران هیچ‌گاه نمی‌تواند به یک سلاح هسته‌ای دست پیدا کند، دیپلماسی با دوام ترین، دائمی‌ترین و قابل راستی‌آزمایی‌ترین ابزار را به دست می‌دهد. بنابراین، به همین خاطر است که می‌خواهیم به وین بازگردیم تا ببینیم آیا می‌توانیم به آن پایبندی دوجانبه برسیم یا نه.

او همچنین در پاسخ به این سوال که چرا حالا نباید به خاطر توسعه‌های هسته‌ای ایران اقدامی سرزنشی علیه آن انجام داد، گفت: همان طور که اشاره کردید، قرار است در روز‌های آتی جلسه شورای حکام تشکیل شود. من نمی‌خواهم چیزی را پیش‌تر از نشست مطرح کنم. ما به مدیرکل آژانس اعتماد کامل داریم. به خود آژانس هم اعتماد کامل داریم. رایزنی‌های دقیقی با آژانس داشته‌ایم. مدیرکل آژانس چند هفته پیش در وازرت امور خارجه با آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه دیدار کرد. ولی ما به طور منظم با آژانس در ارتباط بوده‌ایم تا بهترین رویکرد و بهترین پاسخ را در قبال تداوم این تنش‌های هسته‌ای مشخص کنیم.

پرایس در پاسخ به این سوال که طبق اظهارات قبلی، موضوع آزادی آمریکاییان بازداشت در ایران جدا از مذاکرات وین به بحث گذاشته خواهد و آیا این رویه در دور بعدی مذاکرات هم برقرار خواهد بود یا نه، گفت: به یک دلیل بسیار ساده این روند بازهم برقرار خواهد بود. ما به وین رفته‌ایم تا این برنامه بازگشتی دوجانبه به پایبندی به برجام را بیازماییم. این امر مسلم که ما می‌خواهیم این اتفاق بیفتد، اما از آن مطمئن نیستیم، به ما نشان می‌دهد سرنوشت این زندانیان آمریکایی نباید به یک برنامه نامشخص گره زده شود که آن بازگشتی دوجانبه به برجام است. بنابراین، با وجود این که خواهیم دید آیا می‌توانیم بازگشتی دوجانبه به پایبندی داشته باشیم، بی وقفه در تلاشیم اطمینان یابیم این آمریکایی‌ها، بعضا پس از سال‌ها جدایی، می‌توانند دوباره نزد خانواده‌هایشان بازگردند.

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به این که چرا دولت بایدن این موضوع را به عنوان یک پیش‌شرط برای بازگشت به برجام مطرح نمی‌کند، گفت: دقیقا به دلیل چیزی که قبلا گفتم. بازگشت دوجانبه به پایبندی به برجام یک برنامه بسیار نامعلوم است. چیزی است که به نفع ماست. به خاطر این که به نفع ماست و به نفع شرکای بین‌المللی ماست، می‌خواهیم اتفاق بیفتد. اما چون قطعیتی ندارد، صلاخ نیست سرنوشت آمریکایی‌ها را به این موضوع گره بزنیم.