در دوران قرنطینه، با وجود همه کارهایی که نمیتوانیم انجام دهیم یک کار هست که همه میتوانستند انجام دهند: پیادهروی؛ و البته پیادهروی فقط برای بیرون زدن از خانه و خلاصی موقتی از دست آدمهایی که با آنها هم خانه هستید نیست! با دکتر ویلیام برد پزشک عمومی دارای نشان سلطنتی و از مدافعان سرسخت پیادهروی گفتگو کردیم تا حقایق جالبی در مورد پیادهروی و اثر آن بر بدن بدانیم.
به گزارش بی بی سی، همهگیری کووید توجه همه را به سیستم ایمنی جلب کرده است. اگر در پی این هستید که راهی برای تقویت سیستم ایمنی خودتان پیدا کنید بهتر است اول پیادهروی کنید. دکتر برد میگوید: «اولین جایی که ویروس پس از ورود به بدن ما حمله میکند سیستم ایمنی بدن است»؛ که شامل سلولهای کشنده طبیعی (لنفوسیتهای سیستم ایمنی بدن) میشود.
«تعداد زیادی از آنها در بینی و شکم و رودهها و تعداد زیادی هم در مجاری تنفسی ما هستند». وقتی ویروس از هر کدام از این مسیرها وارد بدن ما شود با این سلولهای کشنده طبیعی روبهرو میشود.
کارکرد این سلولها چگونه است؟ دکتر برد توضیح میدهد: «سلولهای کشندهی طبیعی هیچ شناختی از ویروسها ندارند، چون پیش از این هرگز با آن روبهرو نشدهاند، فقط میدانند که آسیبرسان هستند و باید کشته شوند. به دنبال آن لنفوسیتهای ب سیستم ایمنی وارد عمل میشوند و شروع به تولید پادتن میکنند».
هرچه سلولهای کشنده طبیعی بیشتر باشند واکنش سیستم ایمنی سریعتر است، دکتر برد میگوید: «سلولهای کشنده طبیعی یا لنفوسیتها فقط با یک پیادهروی کوتاه به طور چشمگیری افزایش پیدا میکنند».
دکتر برد میگوید که بسیاری از بیماریهایی که به آن مبتلا میشویم چه جسمی و چه روحی به دلیل التهابهای مزمن است. التهاب واکنش بدن در برابر آسیبهایی است که به آن وارد میشود، حمله سیستم ایمنی بدن به عوامل آسیبزننده است تا از ما محافظت کند. اگر ویروسی در کار نباشد که به آن حمله کند این روش شفابخش بدن میتواند به خود ما صدمه شدیدی بزند.
دکتر برد توضیح میدهد: «غذاهای ناسالم، ورزش نکردن، استرس داشتن… همه باعث ایجاد التهاب مزمن در سیستم ایمنی ما میشود» که عامل تعیینکنندهای در ابتلا به بسیاری از بیماریهاست.
پیادهروی اثراتی دارد که کمک میکند التهاب مزمن از بین برود. یکی از آنها آزاد شدن میوکینها از ماهیچههای بدن است. راه رفتن باعث آزاد شدن آن میشود و با گردش در سراسر بدن باعث تسکین التهابها میشوند. یکی دیگر از فواید پیادهروی تأثیر بر چربی احشایی یا چربی اطراف اندامهای داخلی بدن است. پیادهروی با کاهش التهاب کمک میکند تا از شر آن خلاص شویم.
حتما درسهای زیستشناسی یادتان هست که «میتوکندریها نیروگاه سلولها هستند»، به خاطر دارید که چرا اینقدر مهم هستند؟
دکتر برد میگوید: «آنها باتریهای بدن ما هستند که نیروی ما را تأمین میکنند. زندگی ما ۱۰۰٪ به میتوکندریها وابسته است و اگر نباشند در کسری از ثانیه بدن ما از کار میافتد».
این میتوکندریها باید مدام ورزش کنند، آنها طوری ساخته شدهاند که پیوسته در حرکت باشند. اگر آنها را بیحرکت نگه دارید، کارایی خود را از دست میدهند.
دکتر برد آنها را با باتریهای تلفن همراه مقایسه میکند: «اگر تلفن همراه خود را بیش از زمان لازم شارژ کنید تلفن داغ میکند، این گرمای الکترونهایی است که از باتری خارج میشوند و به همین دلیل دوام و عمر باتری کم میشود».
«پس درست مثل باتری، وقتی انبوهی از کالری وارد بدن ما میشود و هیچ کالری مصرف نمیشود میتوکندریهای بدن بیش از اندازه شارژ میشوند و وقتی چنین شود اتمهای ناپایداری به نام رادیکالهای آزاد رها میکنند این رادیکالهای آزاد باعث صدمه شدیدی میشوند، بله درست حدس زدید، باعث التهاب میشوند».
وقتی بین زمانهای طولانی نشستن کمی هم راه بروید کمک میکنید تا این رادیکالها رها نشوند درست مثل وقتی که تلفن شما ٪۱۰۰ شارژ شده است و آن را از برق میکشید.
این را شاید بارها شنیده باشید، اما شاید ندانید پیادهروی چه کمکی به ذهن ما میکند؟
دکتر برد میگوید: «وقتی پیادهروی میکنید بدن شما چیزی به نام فاکتور نوروتروفیک مغز (بیدیاناف) آزاد میکند. تنها کاری که باعث آزاد شدن آن میشود فعالیت بدنی و ورزش است، این فاکتور کاملاً به میزان تحرک ما بستگی دارد. نکته جالب این است که این ماده تمام بخشهای مغز را که درهمتابیده یا ازهمگسیخته است دوباره سامان میدهد»؛ و اگر نظر مرا بخواهید باز هم باعث کاهش التهاب میشود. دکتر برد میگوید التهاب فقط باعث بیماریهای جسمی نمیشود بلکه علت بیماریهای روانی هم هست. پس با پیادهروی و کاهش التهاب میتوانید حریف نگرانی و اضطراب و افسردگی هم بشوید.
ارسطو، نیچه، کییِرکِگارد چه ویژگی مشترکی داشتند؟ نه، منظورمان این نیست که همه آنها فیلسوفان بزرگی بودند. همه آنها به بهترین تفکرات و اندیشههای خود هنگام راه رفتن دست مییافتند.
دکتر برد معتقد است پیادهروی باعث جوشش سرچشمههای خلاقیت شما مانند «راه رفتن فیلسوفان» میشود: «تمام فیلسوفان بزرگ عادت به راه رفتن داشتند و در هنگام راه رفتن فکر میکردند و به هر حال با راه رفتن خیلی بیشتر احتمال دارد که فکر بکری به ذهنتان برسد تا نشستن و هیچ کاری نکردن»؛ و فیلسوفان به صراحت در مورد اثر راه رفتن بر اندیشیدن خود گفتهاند. فردریش نیچه مینویسد: «تمام اندیشههای به راستی ارزشمند در هنگام راه رفتن به ذهنم رسیده است» ودر مکتب فلسفی ارسطو، فلسفه مشاء واژه مشاء به معنای راهرونده است.
دکتر برد میگوید بعضی افراد فکر میکنند مفاصل مقدار مشخصی کارایی دارند و اگر بیش از آن استفاده شوند، فرسوده و ضعیف میشوند.
به همین دلیل هم ترجیح میدهد کمتر از مفاصل خود استفاده کنند و از این رو از پیادهروی پرهیز میکنند.
اما دکتر برد معتقد است حقیقت کاملاً برخلاف چنین تصوری است: «هر چه بیشتر راه بروید غضروفهای مفاصل تقویت میشوند و هرچه غضروفها ضخیمتر باشند مفاصل نیرومندتر خواهند شد».
دو پژوهشگر به نامهای گیانی پس و میشل پولین دریافتند در ساردینیا و چند مکان دیگر تعداد افرادی که به صدسالگی رسیدهاند به طور چشمگیری بیشتر است. آنها این مناطق را «مناطق آبی» نامیدهاند و تلاش کردند تا دریابند چرا مردمان این مناطق عمری طولانی دارند.
در مصاحبه با اهالی سالمند این مناطق ۹ عامل در شیوه زندگی همه آنها مشترک بود. یکی از آنها وابستگیهای خانوادگی بود و دیگری داشتن هدف مشخص بود. اما دکتر برد میگوید: «بزرگترین دلیل آن این است که همه آنها پیادهروی میکردند و هیچکدام از آنها به سالنهای ورزشی نمیرفتند».
پژوهشگران این عامل را «تحرک طبیعی» نام دادهاند. خلاصه کلام کسانی که با حرکات طبیعی ورزش میکنند طولانیتر و سالمتر زندگی میکنند.