فرارو- براساس بیانیه مشترک ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی که در سفر گروسی به تهران صادر شد، به بازرسان آژانس اجازه داده میشود تا نسبت به سرویس فنی تجهیزات نظارتی مشخص شده و جایگزینی کارتهای حافظه آنها که تحت مهر و موم مشترک در ایران نگهداری خواهند شد، اقدام نمایند.
به گزارش فرارو، پس از این توافق قدرتهای جهانی از آن استقبال کردند و در نشست شورای حکام تصویب قطعنامه علیه ایران کنار گذاشته شد. اتخاذ این تصمیم از سوی آمریکا، فرانسه، انگلیس و آلمان از تشدید تنشها با ایران که میتوانست به کمرنگ شدن امیدواریها برای مذاکرات احیای برجام منجر شود جلوگیری کرد.
این درحالیست که حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران در گفتگو با دومنیک راب وزیرخارجه انگلیس اظهار کرد دولت در حال مشورتهای داخلی در مورد نحوه ادامه مذاکرات وین است. او با تکرار موضع پیشین دولت گفت ایران «به مذاکراتی که دارای نتایج ملموس بوده و حقوق و منافع مردم را تامین کند اقبال خواهد داشت.»
در داخل ایران برخلاف گذشته اصولگرایان نیز از توافق ایران و آژانس حمایت کردند. حتی چهرههای همچون فریدون عباسی رییس کمسیون انرژی مجلس که پیشتر از توافق مشابه در دولت روحانی به تندی انتقاد کرده بود حالا این توافق در دولت رئیسی را مفید ارزیابی کرده است.
برخلاف گذشته این بار خبری از اظهار نظرهای تند فعالان سیاسی اصولگرا و برخی نمایندگان مجلس علیه دولت نبود. اکثریت اصولگرایان معتقدند توافق با آژانس بهانهها را درباره برنامه هستهای ایران از بین میبرد. اصولگرایان دیگر معتقد نیستند این توافق خلاف قانون مصوبه مجلس است، بلکه میگویند در همان چهار چوب است.
فقط برخی از نمایندگان مجلس امروز خواستار شفافیت توافق با آژانس شدند که محمد باقر قالیباف رییس مجلس به این درخواست هیچ توجهی نکرد و آنها را خارج از دستور دانست.
با توافق جدید و حمایت اکثریت اصولگرایان از آن حالا خوش بینی بیشتری درباره ادامه مذاکرات وین در دولت رئیسی ایجاد شده است. با این حال هنوز مشخص نیست با بازگشت ایران به میز مذاکرا وین چه اتفاقاتی رخ خواهد داد. ممکن است این تغییر رویکرد اصولگرایان موقتی باشد و دوباره به مواضع گذشته خود باز گردند.
رویکرد دولت رئیسی در قبال مذاکرات برجام چیست؟فریدون مجلسی کارشناس مسائل بین الملل در
گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه امیدها برای احیای برجام هنوز از بین نرفته، اظهار داشت: در سفر اخیر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران و مذاکراتی که با رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان انجام داد، مقرر شد کماکان بازرسیهای آژانس ادامه یابد که این موضوع روزنههای احیای توافق هستهای را زنده نگه داشته است.
وی افزود: اما نکته مهم در این بین مواضع و تصمیماتی است که مسئولان دولت و کلیت نظام باید اتخاذ کنند، در زمان دولت روحانی بسیاری از اصولگرایان به خصوص طیف تندرو که در حال حاضر برخی از آنها در دولت رئیسی نیز حضور دارند مخالف برجام بوده و آن را به صورت صد در صدی به زیان منافع ملی کشور میدانستند و خروج ایران از آن را طلب میکردند.
مجلسی با اشاره به رویکرد دو گانه اصولگرایان و دولت به مذاکرات هستهای افزود: اما در دولت ابراهیم رئیسی آنها تاکنون دیگر سخنان گذشته خود را بیان نکردند، از سویی این افراد موضع خود را در خصوص احیای برجام و ادامه مذاکرات و همچنین از سرگیری بازرسیهای آژانس به صورت شفاف اعلام کردهاند، این نکته مهم ماجرا و جایی است که دارای ابهام بوده و تا زمانی که این ابهام برطرف نشود نمیتوان نظر قطعی را در مورد رویکرد دولت رئیسی در قبال مذاکرات با غرب و همچنین احیای برجام داد.
این دیپلمات بازنشسته کشورمان با اشاره به اینکه در حال حاضر اصولگرایان برای تصمیمگیری در مورد برجام و مذکرات هستهای به دو دسته تقسیم شدهاند، اضافه کرد: اصولگرایان عقلانیتطلب با توجه به وضعیت کشور در آن قرار دارد که از یک طرف بحران کرونا بسیاری از کسب و کارها را به تعطیلی کشانده و معیشت مردم را بسیار سخت کرده، به دنبال ایجاد گشایشهایی هستند که این مشکلات از رهگذر برجام کاهش یابد و از طرف دیگر به دلیل تحریمهای آمریکا دیگر ادامه این وضعیت امکانپذیر نیست، این دسته از اصولگرایان به دنبال حل و فصل مسئلهای هستهای و رفع تحریمها هستند تا کشور یک نفسی بکشد و شرایط قدری به حالت عادی بازگردد.
وی ادامه داد: اما در در سوی مقابل اصولگرایان حقانیتطلب هستند قرار دارند که حقانیت خود را در ضدیت با غرب و گفتن مرگ بر آمریکا میدانند، آنها به هیچ عنوان نمیخواهند رابطه با غرب برقرار شود و طی دهههای گذشته دائماً به دنبال دمیدن در تنور آتش مخالفت با غرب و داشتن رابطه متلاطم با دنیا بودند، حال در این مرحله نیز با توجه به اینکه دولت در اختیار اصولگرایان قرار گرفته و به نوعی حاکمی یکدست شده این افراد قدرت بیشتری گرفته اند، حال باید دید آیا آنها به رویه سابق خود ادامه خواهند داد و برجام را به نابودی خواهد کشاند و یا اینکه دولت رئیسی میتواند در دقیقه ۹۰ سیاست ایران را تغییر داده و با توافقی که انجام میشود اوضاع را تغییر دهند.
مجلسی بیان کرد: طی ۱۸ ساله گذشته همواره مذاکرات هستهای به صورت فرسایشی ادامه داشته و هیچگاه این گفتگوها به نتیجه قطعی نرسیده که این پرونده مختومه شود، در حال حاضر نیز با توجه به رویکردهایی که دو طرف دارند، توافق بسیار سخت خواهد بود و باید به نظاره نشست مشاهده کرد که آیا بالاخره این گفتگو به نتیجه میرسد، یا اینکه بازهم این مذاکرات فرسایشی ادامه خواهد داشت.
فقط ترس این رو داشتند که با موفق شدن دولت روحانی سالیان سال از قدرت دور بمونن که با تمام قوا هشت سال به دولت تاختند که مبادا طرحی به سرانجام برسه