فرارو- محمد مهدی حاتمی؛ به تازگی ویدئوی کوتاهی از سخنرانی خیابانیِ «حجت الله عبدالملکی»، وزیر پیشنهادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که قرار است برای تصدی او بر این وزارتخانه در مجلس شورای اسلامی رای گیری شود، در شبکههای اجتماعی دست به دست شده که حرف و حدیثهای بسیاری پیرامون آن شکل گرفته است.
ارتباط صنعت خودروسازی با «معماری» از دید «اقتصاددان جوان»
عبدالملکی ۴۰ ساله (که ظاهراً برگ برنده جوان گرایی در دولت سیزدهم هم هست) در این سخنرانی میگوید که صنعت خودروسازی ایران و کره جنوبی تقریباً همزمان ایجاد شده، اما فاصله نجومیِ کنونی میان این دو صنعت در این دو کشور، به دلیل حمایتهایی است که کُره ایها از صنعت خودروسازی خود کرده اند و لابد ما نکرده ایم.
اما برای خوانندهای که انتظار دارد از سهم «تحقیق و توسعه» (R&D)، سهم «بازاریابی جهانی»، سهم «همکاریهای بین المللی» و صد البته یک اقتصاد سالم و شفاف در باب عللِ توسعه صنعت خودروسازی در کره جنوبی بشنود، سخنان این «اقتصاددان جوان» (نفر اول دوره دکتری در سال ۱۳۸۸ در دانشگاه اصفهان) کاملاً تکان دهنده خواهد بود.
عبدالملکی در این کلیپ تصویریِ کوتاه میگوید حمایت از صنعت خودروسازی در کره جنوبی، حتی در «معماری» این کشور هم به چشم میخورد، چرا که درب پارکینگها در خانه کُره ایها به اندازهای کوچک طراحی و ساخته میشود که ماشین هایِ بزرگ آمریکایی از آنها عبور نکنند و شهروندان مجبور شوند خودروهای ساخت کره را خریداری کنند که لابد (به نظر ایشان) ابعاد کوچک تری دارند!
مشاور وزارت اقتصاد در ۲۵ سالگی
این ویدئوی کوتاه در زمان نگارش این متن در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود و بسیاری میپرسند چگونه میتوان سکان اداره یکی از بزرگترین و ثروتمندترین وزارتخانههای ایران را به دست کسی داد که تاکید دارد ابعاد درب پارکینگ میتواند به توسعه صنعت خودروسازی ارتباط داشته باشد.
عبدالملکی استاد دانشگاه امام صادق (ع) است و معاونت اشتغال و خودکفایی کمیته امداد امام (ره) را هم در کارنامه دارد. علاوه بر این، در کارنامه کاری او ذکر شده که در فاصله سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۸ (در دولت احمدی نژاد) و در زمانی که ۲۵ سال بیشتر نداشته، مشاور وزارت امور اقتصادی و دارایی بوده است. علاوه بر این، او در سال ۲۰۱۰ میلادی (حدود ۱۳۸۹ شمسی) و زمانی که ۲۹ سال داشته نیز به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران در اجلاس بین المللی بانک جهانی به فرانسه اعزام شده است.
چرا اجازه میدهیم «لامبورگینی»های ایرانی در پارکینگ خاک بخورند؟!
اما این تنها اظهارنظر پر سر و صدای مشاور ۲۵ ساله وزارت اقتصاد در دوران احمدی نژاد نیست. ویدئوی دیگری (با زمان نامشخص) از سخنان عبدالملکی منتشر شده که در آن، او در یک برنامه تلویزیونی، از ساخت یک دستگاه لامبورگینی توسط چند جوان ایرانی خبر میدهد که باز هم به دلیل عدم توجه مسئولان، در انباری خانه آنها خاک میخورد.
به این ترتیب، ظاهراً گزینه پیشنهادی برای وزارت کار در دولت سیزدهم، علاقه بسیار زیادی به حوزه خودرو دارد، اما در ساختار پیشنهادی دولت، در موقعیت مناسبی قرار نگرفته است. با این همه، وزارتخانهای که ممکن است او با اخذ رای اعتماد از مجلس سکان اداره آن را به دست بگیرد، وزارتخانهای است که شاید دهها برابر صنعت خودرو گردش مالی داشته باشد.
وزیر جوان، بر کرسی وزارتخانهای که ۳۰۰ هزار میلیارد تومان دارایی دارد
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، به طور غیر مستقیم بر «شرکت سرمایهگذاری تأمین اجتماعی» (موسوم به «شستا») تسلط دارد. «شستا»، اما به خودی خود، حدود ۱۰ درصد از ارزش بازارِ «بازار سرمایه» ایران را به خود اختصاص داده و دهها شرکت مختلف (از حوزه پتروشیمی گرفته تا حوزه نفت، ریل، ساخت و ساز و...) را اداره میکند.
ارزش روز بورس تهران اکنون حدود ۳ هزار هزار میلیارد تومان (۳ میلیون میلیارد تومان یا ۳ تریلیون تومان) برآورد میشود. به این ترتیب (با فرض سهم ۱۰ درصدی «شستا» از مجموع ارزش روز بورس تهران) تنها در یک مورد، دارایی تحت کنترل وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، رقمی بالغ بر ۳۰۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود.
این در حالی است تخمین زده میشود طلب سازمان تامین اجتماعی (بزرگترین نهاد بیمه گر ایران) از دولت، بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار میلیارد تومان باشد. به این ترتیب، وزیری که بر کرسی وزارتخانه تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار میگیرد، نه تنها اداره یکی از بزرگترین هولدینگهای اقتصادی ایران (شستا) را به عهده خواهد گرفت، که وارث یکی از بزرگترین مطالبات مالی در تاریخ اقتصاد ایران هم خواهد بود.
به این ترتیب، واضح است که وزیر پیشنهادی برای این وزارتخانه کلیدی، نه فقط باید کارکشتهترین افراد باشد، بلکه باید رسانهای کردن موضوعاتی نظیر تولید «لامبورگینی» در پارکینگ یا اندازه درب پارکینگهای شخصی در کره جنوبی را به وقت و زمان دیگری موکول کند.
مسیح مهاجری، مدیرمسئول روزنامه «جمهوری اسلامی» هم به تازگی در نامهای که حاوی توصیههایی به رییس جمهور در مورد انتخاب وزرا است، در این مورد نوشته است: «توصیه من [برای انتخاب وزرا]این است که در تفسیر جوانگرایی، قدری تأمل نمایید و قدرت دولت را فدای جوانگرایی به هر قیمتی نکنید. جوانی که طرح تولید «لامبورگینی» میدهد و یا شرکتهایی برای زوجهای جوان با معافیت مالیاتی ۱۵ ساله در صورت تولید فلان تعداد فرزند را طراحی میکند، روشن است که نمیتواند یک وزارتخانه کلیدی با صدها شرکت بزرگ و هزاران کارخانه مهم را مدیریت کند. نمیگویم سراغ پیرها بروید، ولی تأکید میکنم کیفیت را فدای شعار جوانگرایی نکنید.»