فرارو- بر اساس تازهترین گزارش مرکز آمار از پایان خردادماه، نرخ تورم ماهانه برخلاف دوماه ابتدایی سال، روند رو به رشدی داشته است. چنانکه با جهشی ۱.۸ درصدی به ۲.۵ درصد در پایان خردادماه امسال رسیده است.
به گزارش فرارو، البته نرخ تورم در دو مقیاس سالانه و میانگین با شتاب کمتری نسبت به ماههای گذشته حرکت کرده است. تورم میانگین (دوازده ماه منتهی به خرداد امسال) با دو واحد درصد افزایش به ۴۳ درصد رسیده و تورم نقطهای (دوازده ماه منتهی به خرداد امسال نسبت به دوازده ماه نسبت به خرداد سال گذشته) نیز با حدود ۰.۷ واحد درصد افزایش ۴۷.۶ درصد بوده است.
برآیند آنچه در خرداد ماه رخ داد افزایش تورم در دو گروه کالاهایی «خوراکی و آشامیدنی» و «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» بود. به نظر میرسد با روند فعلی آنچه تا تابستان رخ میدهد، نرخ تورم در آستانه رسیدن به رکورد سالهای پس از انقلاب یعنی ۴۹.۵ درصد در سال ۱۳۷۴ خواهد بود.
تورم سالانه زیرگروه خوراکی و آشامیدنی در خرداد سال جاری ۵۱.۶ درصد اعلام شد که نسبت به اردیبهشت افزایشی ۴ درصد داشته است. تورم گروه کالایی غیرخوراکی و خدمات نیز ۳۸.۹ درصد بود که جهشی ۱.۱ درصدی در یک ماه داشته است. افزایش تورم سالانه گروه کالایی خوراکی به بالای ۵۱ درصد نشان میدهد که در آیندهای نه چندان دور تامین سفره حداقل غذایی برای افراد در طبقه پایین درآمدی سختتر خواهد شد.
باتوجه به اعداد اعلامی توسط مرکز آمار تورم گروه کالایی غیرخوراکی نیز در آستانه ۴۰ درصدی شدن است. این امر در کنار افزایش تورم سالانه خوراکی نتایج زیان باری خواهد داشت. در بخش دیگری از گزارش مرکز آمار، نرخ تورم نقطهای برای خوراکیها و آشامیدنیها ۶۲.۳ درصد بود. در مقابل تورم نقطهای برای گروه کالایی غیرخوراکی و خدمات نیز به ۴۰.۸ درصد رسید که با وجود افزایش نه چندان زیاد نسبت به اردیبهشت، همچنان بالای ۴۰ درصد است.
راهکار اصلی کنترل تورم مسعود دانشمند کارشناس مسائل اقتصادی در
گفتگو با فرارو با اشاره به متوقف شدن روند کاهش نرخ تورم در خردادماه، اظهار داشت: این موضوع از قبل قابل پیشبینی بود، زیرا که بعد از افزایش حقوق و دستمزدها در اول اردیبهشت ماه این موضوع باعث افزایش تورم در بازار شد، زیرا زمانی که که شما حقوق و دستمزد را افزایش میدهید، بدون اینکه تولید را بالا ببرید، قدر مسلم عوارض این موضوع در افزایش تورم در ماههای آتی نشان داد شد.
وی گفت: طبعا زمانی که افزایش دستمزدها بدون افزایش تولید همراه باشد این موضوع باعث میشود که سطح تقاضا با افزایش روبرو شود، اما تولیدی وجود ندارد که این موضوع را پوشش دهد، به طور طبیعی در چنین شرایطی قیمتها افزایش پیدا میکند، از سوی دیگر طی خردادماه شاهد بودیم که قیمت بسیاری از اقلام اساسی مردم نیز با افزایش روبرو شده، بنابراین تبعات این موضوع بر روی افزایش شاخص قیمت خوراکیها و آشامیدنیها در افزایش تورم تاثیرگذار بوده است.
دانشمند با اشاره به اینکه تنها راه اصولی کنترل تورم افزایش تولید است، افزود: شما هیچ راهی جز افزایش تولید را نمیتوانید سراغ داشته باشید که بتواند تورم را به صورت درست کنترل کند و هر راهکار دیگری که برای کنترل تورم به کار گرفته شود، موقت خواهد بود، ایجاد رکود برای کنترل تورم، چاپ پول قدرتمند، کاهش نرخ سود بانکی و ...، همه راهحلهای موقتی هستند که میتواند تورم کنترل کند، اما اینها راه حل اصلی برای کنترل تورم نخواهد بود.
این فعال اقتصادی با تاکید بر اینکه افزایش تورم در ماههای آینده نیز اجتنابناپذیرخواهد بود، اضافهکرد: در حال حاضر اقتصاد ایران گرفتار یک زنجیره باطلی افتاده که هر اقدامی منجر به افزایش تورم خواهد شد، زمانی که شما مدام با افزایش قیمت کالاهای اساسی و مایحتاج ضروری مردم روبرو هستید، چارهای جز افزایش حقوق و دستمزد وجود ندارد، زیرا قدرت خرید مردم کاهش پیدا میکند و به دنبال آن نیز سطح تقاضا پایین میآید.
وی تصریح کرد: درچنین صورتی آن وقت اقتصاد وارد رکود شده و عملاً تولید صورت نمیگیرد و اگر تولید نیز نتواند جانی بگیرد به تبع آن بیکاری به وجود خواهد آمد، بنابراین اقداماتی که انجام میشود در مورد افزایش قیمت کالاها و همچنین افزایش حقوق و دستمزد همگی گریزی از آنها وجود ندارد و تا زمانی که تولید کشور تقویت نشود ما به هیچ عنوان نمیتوانیم تورم را کنترل کنیم.
دبیرکل اسبق خانه اقتصاد ایران با اشاره به اینکه انتظار داشتن یک اقتصاد باثبات نیازمند رعایت مواردی متعددی است، ادامه داد: زمانیکه ما روابط عادی با کشورهای دنیا نداریم، طبعاً نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که اقتصاد کشورمان سیر طبیعی خود را دنبال کند، به بیان دیگر تا وقتی که ما تحریم هستیم، هزینه مبادله و تولید کالا افزایش پیدا میکند و به تبع آن نیزکالاها و مایحتاج ضروری مردم با هزینه بیشتری به دست آنها میرسد.
دانشمند یادآور شد: بنابراین اگر میخواهیم که تورم به صورت درست کنترل شود، در در وهله اول باید هزینه تولید در کشور را کاهش دهیم، در چنین صورتی باید مواد اولیه به شکل مناسبی به دست تولیدکننده برسد، از سویی زمانیکه ما با شرکای اقتصادی خود مانند چین نمیتوانیم روابط درست اقتصادی داشته باشیم، نمیتوانیم مواد اولیه را ارزان به دست تولیدکننده برسانیم، درحال حاضر مواد اولیه بسیار گران و سخت به کشور وارد میشود، بنابراین ما نمیتوانیم، انتظار داشته باشیم، هزینه تولید در کشور پایین باشد، این موضوع برای صادرات آن محصول نیز مشکل ایجاد میکند و عملا رقابتپذیری آن محصول از بین میرود.
این کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: ما برای کنترل تورم باید دو اقدام مهم انجام دهیم، در وهله اول باید برجام مجدداً احیا شده، تا با رفع تحریمها ما بتوانیم بدون مشکلی با کشورهای دیگر به تجارت بپردازیم، در وهله دوم نیز باید fatf در مجمع تشخیص مصلحت نظام به تصویب برسد، تا ایران از لیست سیاه بیرون بیاید، زیرا بدون داشتن روابط بانکی عادی با جهان ما نمیتوانیم، تورم را کنترل کنیم.