«ایران همسایه عربستان است و ریاض بر داشتن روابط خوب با این کشور تأکید دارد»؛ این مهمترین جمله محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان سعودی، در گفتوگویی تلویزیونی و در پاسخ به چالشهای مربوط با ایران در منطقه است. پاسخی با لحنی بسیار متفاوت که خیلی سریع با واکنش مسئولان سیاسی کشور همراه و در یکودویی منظم، از ایران هم پالس مثبتی فرستاده شد به این امید که اختلافات موجود بین دو کشور بهزودی حلوفصل شود.
به گزارش شرق؛ در واقع اندکی بعد از صحبتهای محمد بنسلمان، سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه، در پاسخ به سؤالی درخصوص اظهارات اخیر ولیعهد عربستان درباره مناسبات ایران و عربستان و منطقه گفت: «با دیدگاههای سازنده و روش گفتگومحور، این دو کشور مهم منطقه و جهان اسلام میتوانند با پشت سر گذاشتن اختلافات، وارد فصل تازهای از تعامل و همکاری برای نیل به صلح، ثبات و توسعه منطقهای شوند».
مسئولان سیاسی دو کشور حالا در حالی گفتگوهای پسِ پرده را پیش میبرند که به نظر میرسد بهترین زمان برای فوتبال ایران است تا به رأی سختگیرانهای که AFC قریب به پنج سال است علیه باشگاههای ایرانی صادر کرده، پایان دهند.
سال ۱۳۹۴ بود که عدهای در تهران از سفارت عربستان بالا رفتند و روابط دیپلماتیک دو کشور را تحت تأثیر قرار دادند. آن زمان، فدراسیون فوتبال عربستان هم به تأسی از مسئولان سیاسی این کشور، سفر فوتبالیستهای عربستانی به ایران را ممنوع کرد و بعد با نفوذ زیاد در کنفدراسیون فوتبال آسیا، کاری کردند تا این پرهیز از سفر به ایران، برای ورزشکاران عربستانی تبدیل به یک قانون بدون جریمه شود.
از آن زمان تا به الان تیمهای عربستانی از حضور در ایران به بهانه نبودن امنیت سر باز زدهاند و هر بار هم AFC از آنها حمایت کرده است. در سالهای گذشته، تیمهای ایرانی که در لیگ قهرمانان آسیا به تیمهای عربستانی میخوردند، باید قید دهها هزار تماشاگر خانگی را میزدند و برای تقابل با رقبای عربستانی، کشوری ثالث را بهعنوان میزبان انتخاب میکردند؛ رویهای که قاعدتا دودش، با توجه به تماشاگران بیشمار، به چشم تیمهای ایرانی میرفت.
این رویه، یعنی عدم سفر به کشور مقابل، از سوی ایرانیها هم در این سالها رعایت شد و کلا بازی نمایندگان دو کشور به زمین ثالث برده شد تا اینکه امسال و در آستانه رقابتهای مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا، کنفدراسیون فوتبال آسیا، تیمهای ایرانی را مجبور کرد برای برگزاری متمرکز بازیهای گروهی به عربستان سفر کنند. با حضور تیمهای فولاد و استقلال در عربستان، طلسم نرفتن ورزشکاران به کشور مقابل شکست و امید زیادی به وجود آمد که بالاخره قانونی که AFC وضع کرده بود، از بین برود.
با پایانیافتن مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا مشخص شد دو تیم ایرانی به رقبای عربستانی خوردهاند و باید در یکهشتم نهایی به مصاف هم بروند. تراکتور به النصر خورد و استقلال هم به الهلال. طبق قرعه، برای انجام این تکبازی، النصر میزبان تراکتور شد و استقلال هم میزبان الهلال. از آنجا که تیمهای ایرانی به عربستان سفر کرده بودند، این انتظار میرفت تا الهلال برای برگزاری بازیاش به ایران سفر کند و مقابل استقلال قرار بگیرد.
بااینحال، زمان زیادی از مشخصشدن مرحله حذفی لیگ قهرمانان آسیا در منطقه غرب نگذشته بود که رسانههای عربستانی خبر دادند کنفدراسیون فوتبال آسیا قانون قبلی را برنداشته است و بازی نمایندگان دو کشور مجددا باید در زمین بیطرف برگزار شود! امری که اگر درست باشد، یکی دیگر از شکستهای ورزشی را برای ایران رقم زده است.
البته در این زمینه هنوز شک و تردید باقی است؛ استقلال آمادگیاش برای میزبانی از الهلال در تهران را به AFC اعلام کرده و رئیس باشگاه النصر هم پایش را در یک کفش کرده که از تراکتور فقط در عربستان پذیرایی میکند.
در این میان هم روزنامه الشبابیه عربستان در خبری اختصاصی که ادعا شده از منابع آگاهش در AFC به دست آورده، مدعی شده است AFC قصد دارد به بحث برگزاری دیدارهای نمایندگان ایران و عربستان در زمین بیطرف پایان دهد و به این ترتیب دیدار استقلال و الهلال در مرحله یکهشتم نهایی لیگ قهرمانان آسیا در ورزشگاه آزادی تهران و همچنین بازی تراکتور و النصر در استادیوم مرسول پارک شهر ریاض برگزار خواهد شد. این خبر هم هنوز به صورت رسمی تأیید نشده است و همچنان زمزمههایی مبنی بر برگزاری دیدار استقلال با رقیب عربستانیاش خارج از ایران به گوش میرسد.
بااینحال در این میان، یکی، دو اتفاق رخ داده که میتوان امیدوار بود ماجرای بالارفتن از دیوار سفارت عربستان در تهران به دست فراموشی سپرده شود. مهمترین اتفاق همان صحبتهای ولیعهد عربستان است که برخلاف دفعات قبلی، این بار پذیرفته باید با ایران دست دوستی دهد. نکته مهم فوتبالیاش، اما مربوط به تغییر لحن مسئولان ورزش عربستان است.
آنها، این دفعه، برخلاف روزهای نخست تنش، زبان تهدید را علیه تیمهای باشگاهیشان به کار نمیبرند و در سیاستی جالب، توپ را به زمین کنفدراسیون فوتبال آسیا میاندازند. در واقع آنها گفتهاند در این زمینه AFC تصمیمگیری میکند و اگر مسئولان این نهاد ورزشی به این نتیجه برسند که تیمهای عربستانی هم باید به ایران سفر کنند، مشکلی در این میان نخواهد بود. حالا دو موضوع مبهم را باید مورد بررسی قرار داد؛ اول اینکه مسئولان ورزش عربستان به تأسی از سیاستهای کلیشان قرار است روابط ورزشی با ایران را از سر بگیرند یا اینکه آنقدر از رأی مسئولان AFC در ندادن میزبانی به ایران مطمئن هستند که ترجیح میدهند بعد از سفر دو تیم ایرانی به عربستان، به چالشهای موجود اضافه نکنند.
تغییر لحن و فرستادن توپ به زمین کنفدراسیون فوتبال آسیا، دو نشانه خوب از سوی مسئولان ورزش عربستان است، ولی اینجا دو مشکل عمده هم وجود دارد؛ یکی خود AFC و دیگری ناتوانی مهدی تاج! نایبرئیس ایرانی AFC تا به الان سابقه نداشته که بتواند کمکی به فوتبال ایران در این مسائل کند و بعید است او را کلا در این بازی مهم که یک روی سیاسی برجسته دارد، راه دهند. از طرفی تصمیمات عجیبوغریب AFC علیه فوتبال ایران هم همچنان بحثبرانگیز است و کار در این زمینه حتی به دادگاه عالی ورزش کشیده شده است.
مسئولان این نهاد، میزبانی ایران از انتخابی جام جهانی را که به نظر میرسید حق مسلم شاگردان اسکوچیچ است، گرفته و به بحرین سپردند. دلیلش را هم شیوع گسترده ویروس کرونا و تحریمهای اعمالشده علیه ایران قلمداد کردند. حالا اگر قرار باشد آنها هنوز روی حرفشان پافشاری کنند، استقلال نباید منتظر پالس چندان مثبتی از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا باشد؛ مگر اینکه مسئولان این نهاد که حرفشنوی زیادی از عربستانیها دارند هم تغییر رویه دهند.
آیا AFC هم با تغییر لحن بنسلمان قرار است با فوتبال ایران مهربان شود؟