مشرق نوشت: براساس دستورالعمل سازمان غذا و دارو، فروش انواع مکملهای غذایی و دارویی در فضای مجازی تنها از طریق وبسایت داروخانههای آنلاین دارای مجوز امکانپذیر است و ارائه این نوع کالاها در سایر پلتفرمهای خرده فروشی آنلاین ممنوع است.
با اینحال پلتفرمهایی نظیر دیجیکالا معتقد هستند که استفاده از تمام ظرفیتهای تجارت الکترونیک برای دسترسی به کالاهای سلامت محور غیر دارویی که ارتباط مستقیم با سلامت مردم بهویژه در ایام کرونا دارند، ضروری است.
اقدامی که در دنیا نیز بیسابقه نیست و پیش از این اغلب پلتفرم های مطرح خرده فروشی آنلاین در دنیا اقدام به عرضه کالاهای سلامت محور غیردارویی نموده اند و حتی برخی مانند آمازون، با ارائه سرویس «داروخانه آمازون»، دارو را به صورت آنلاین به فروش می رسانند.
در همین راستا دیجیکالا از اواخر بهمن 1399، در چارچوب قوانین موجود، «لندینگ داروخانهها» را روی پلتفرم خود ارائه کرده است. دیجیکالا در این صفحه اختصاصی میکوشد تنها با معرفی برخی داروخانههای دارای مجوز فروش آنلاین این محصولات، پاسخگوی نیاز مشتریان باشد و همچنین شرایط کاهش حضور فیزیکی مشتریان در روزهای پر خطر کرونا را فراهم کند. در همین رابطه علیرضا کامرانیانفر معاون توسعه کسبوکار دیجیکالا در گفت و گو با مشرق گفت: « هیچ گونه مکمل یا محصول دارویی در مارکتپلیس دیجیکالا عرضه نشده و دیجیکالا در فروش و ارسال محصولات سلامت هیچ نقشی ندارد.
در واقع مشتریان دیجیکالا از طریق لندینگ اختصاصی داروخانهها به وبسایت داروخانههای آنلاین دارای مجوز هدایت میشوند و تابع قوانین این فروشگاهها، بهطور مستقیم از آنها خرید میکنند. بنابراین مسئولیت تمامی مراحل فروش و ارسال محصولات خریداری شده با همان داروخانههای دارای مجوز است. این فرایند کاملا منطبق با قوانین موجود است و انتظار میرود مورد حمایت و همراهی سازمانهای ذیربط نیز قرار بگیرد.»
داروخانههای فعال در لندینگ داروخانهها نیز از افزایش ترافیک و مشتری خود در همین مدت کوتاه خبر داده و نسبت به این نوع همکاری با دیجیکالا به عنوان بزرگترین فروشگاه آنلاین کشور با بیش از 40 میلیون بازدیدکننده فعال ماهانه اعلام رضایت داشتهاند.
این داروخانهها میگویند ارائه محصولات سلامت در کنار بیش از 4 میلیون تنوع کالایی موجود در دیجیکالا نقش موثری در افزایش فروش آنها داشته و نشان میدهد کاربرانی که به این مارکتپلیس مراجعه میکنند بهدنبال تامین نیازهای دارویی و خرید کالاهای سلامت محور مورد نیاز خود نیز هستند.
برخی داروخانههایی که به عنوان فروشنده نیز در دیجیکالا فعال هستند معتقدند ارائه کالا در کنار سایر محصولات مارکتپلیس و استفاده از امکان «ارسال توسط فروشنده» به دلیل نظارت مستقیم داروخانه آنلاین دارای مجوز بر فرایند فروش و ارسال، نه تنها قوانین موجود را نقض نمیکند بلکه با ایجاد دسترسی آسانتر برای مشتری، بر میزان فروش آنها نیز تاثیر بسزایی خواهد داشت.
با اینکه این اقدام هیچ مغایرتی با قوانین موجود ندارد، اما برخی داروخانههای فعال از وجود فشارهایی از طرف سازمانهای مرتبط برای عدم همکاری با این پلتفرمها خبر داده و مجبور به قطع همکاری شدهاند. این در حالی است که معرفی داروخانههای دارای مجوز در یک پلتفرم مرجع مثل دیجیکالا میتواند علاوه بر این که مانع از هدایت مردم به درگاههای غیرقانونی فروش داروی قاچاق و غیرمعتبر و تهدید سلامت آنها شود، شهروندان را از حضور فیزیکی در داروخانه ها برای تهیه کالاهای سلامت محور بی نیاز سازد.
محدودیت عرضه محصولات دارویی بدون نسخه در پلتفرمهای فروشگاهی آنلاین و مارکتپلیسها در شرایطی است که انواع محصولات دارویی در سوپرمارکتها بهراحتی قابل دسترسی هستند و تاکنون گزارشهای متعددی نیز از عرضه داروهای نسخهای و داروهای قاچاق از این طریق در سراسر کشور منتشر شده است.
درحالیکه رفع محدودیتها و همراهی با پلتفرمهای فروشگاهی علاوه بر حفظ سلامت مشتریان و فراهمسازی شرایط دسترسی برابر، سریعتر و آسانتر به محصولات سلامت میتواند با نظارت راحتتر و دقیقتر سازمانهای ذیربط همراه بوده و منجر به تقویت محصولات دارویی و سلامت تولید داخلی نیز بشود.
با توجه به تاثیرات مثبت این اقدام و درحالیکه این روزها کشور با موج چهارم کرونا همراه شده و ضرورت تقویت کسبوکارهای نو در حوزه اقتصاد دیجیتال پیش از پیش احساس میشود، از سازمانهای مرتبط و بخشهای قانونگذار انتظار میرود متناسب با نیازهای روز جامعه و در راستای توسعه بستر تجارت الکترونیک بهمنظور تامین نیازهای مردم بهجای ایجاد مانع همراهی بیشتری داشته باشند.
تغییرات روز دنیا در توسعه پلتفرمها نیز بر لزوم بهروز رسانی قوانین و دستورالعملها تاکید دارند. در حالیکه آمازون امکان خرید طیف متنوعی از داروها را به کاربران خود میدهد و همکاری گستردهای با بیمهها دارد، اما دستورالعملها در ایران مانع از هر نوع ورود پلتفرمهای فروشگاهی و مارکتپلیسها به موضوع سلامت و فروش داروهای بدون نسخه شده و حتی داروخانههای فعال تهدید به اعمال انواع محدودیتها از جمله قطع همکاری بیمهها با آنها میشوند.