کلیات
علیرضا زاکانی متولد دوازدهم اسفند ماه سال ۱۳۴۴ در شهر تهران، سیاستمدار اصولگرا است. او به عنوان نوزدهمین شهردار تهران برگزیده شده است. او پیشتر هم رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی بود. او نماینده پیشین مردم تهران در دوره‌های هفتم، هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی از تهران و همچنین نماینده مردم شهر قم در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی است و ریاست کمیسیون ویژه بررسی برجام، نتایج و پیامد‌های آن را برعهده داشته است.
زندگی و تحصیلات
علیرضا زاکانی در سال ۱۳۴۴ و در جنوب تهران چشم به جهان گشود. پدرش حسین زاکانی از ورزشکاران با سابقه ایران و داور بین المللی درجه یک کشتی و از دوستان صمیمی جهان پهلوان تختی بود و به همین دلیل نیز علیرضا زاکانی از ابتدا به ورزش کشتی روی آورد. به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ و در حالی که ۱۲ سال داشت به فعالیت‌های انقلابی در مسجد لرزاده تهران روی آورد تا اینکه با آغاز جنگ تحمیلی، تحصیلات خود را نیمه کاره رها کرد و عازم جبهه‌ها شد. زاکانی در نهایت در سال ۱۳۶۲ و در دوران دفاع مقدس موفق به اخذ مدرک دیپلم خود شد. زاکانی که از جانبازان جنگ به حساب می‌آید، با پایان جنگ تحمیلی، در سال ۱۳۶۸ پس از مدت‌ها دور بودن از فضای درس و تحصیل، در کنکور سراسری شرکت کرد و در بهمن‌ماه سال ۱۳۶۸ رشته پزشکی را در دانشگاه علوم پزشکی تهران شروع و در تابستان سال ۱۳۷۶ دکترای عمومی را اخذ کرد. بعد از آن با شرکت در آزمون تخصص، در سال ۱۳۸۰ دوره تخصصی پزشکی هسته‌ای را آغاز و در سال ۱۳۸۳ آن را به پایان رساند و هم‌اینک بعنوان عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و در مرکز پزشکی هسته‌ای مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره) و بیمارستان دکتر شریعتی خدمت می‌نماید.
مسئولیت‌ها
زاکانی نخستین مسئولیت‌های خود را در بسیج دانشجویی آغاز کرد. او در ابتدا مسئولیت بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران را عهده دار شد و پس از ادغام با دانشگاه تهران، مسوولیت کل «بسیج دانشجویی دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران» و همزمان به مدت ۴ سال اداره مسجد دانشگاه تهران را بر عهده گرفت. زاکانی در اواخر سال ۱۳۷۷ مسئولیت بسیج دانشجویی دانشگاه‌های استان تهران و از سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۲ مسئولیت سازمان بسیج دانشجویی کشور را برعهده گرفت. در سال ۱۳۸۲ در انتخابات هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی شرکت کرد و موفق شد به عنوان نماینده مردم تهران راهی این مجلس شود. زاکانی در انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی، عضو شورای مرکزی «جبهه متحد اصولگرایان» کشور بود که در همین قالب به عنوان نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر برای دومین بار پیاپی به مجلس راه یافت. وی در انتخابات مجلس نهم نیز همچون مجلس هشتم به عنوان عضو شورای مرکزی «جبهه متحد اصولگرایان» کشور و رئیس ستاد آن به مجلس راه یافت. زاکانی همچنین از بنیانگذاران حزب جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی با رویکرد اصولگرایی است که فعالیت خود را به طور رسمی از سال ۱۳۸۸ آغاز کرد. وی که از سال ۱۳۸۸ سابقه مدیر مسئولی «هفته نامه پنجره» را نیز در کارنامه دارد پس از راهیابی به مجلس یازدهم به عنوان نماینده مردم قم، از یکم مرداد ماه سال ۱۳۹۹ به عنوان رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی به فعالیت مشغول شد.
انتخابات ریاست جمهوری
علیرضا زاکانی در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۲ با حضور در ستاد انتخاباتی وزارت کشور در یازدهمین دوره این انتخابات نام‌نویسی کرد که پس از بررسی شورای نگهبان قانون اساسی، صلاحیت وی احراز نشد. وی در سال ۱۳۹۶ نیز برای بار دوم بخت خود را در دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری آزمود که این بار نیز صلاحیت وی با نظر شورای نگهبان احراز نشد. وی در انتخابات 1400 اما به عنوان نامزد پوششی ابراهیم رئیسی وارد انتخابات شد و در روزهای پایانی به نفع ابراهیم رئیسی کنار کشید.
