پیام عربستان به بایدن در رابطه با ایران

فرارو- عربستان سعودی اعلام کرد که این کشور خود را برای شرایطی که دیگر نتوان مانع از ساخت سلاح اتمی توسط ایران شد، آماده می‌کند.

عادل الجبیر، مشاور عالی دولت در امور خارجه در مصاحبه با خبرگزاری آلمان تأکید کرد: «به طور قطع این یک گزینه است.» او گفت، در صورتی که ایران به قدرت اتمی بدل شود، کشور‌های دیگر نیز پیروی خواهند کرد: «عربستان سعودی با صراحت تمام گفته است، هر کار ممکن را انجام خواهد داد، تا از مردم و قلمرو کشورش حفاظت کند.»

دولت ترامپ خواستار یک توافقنامه گسترده‌تر از برجام با جمهوری اسلامی ایران است تا نه تنها مانع از ساخت سلاح اتمی توسط ایران شود، بلکه برنامه موشکی و دخالت‌های ایران در مناقشه‌های منطقه‌ای را نیز متوقف کند. عربستان سعودی از این سیاست حمایت می‌کند. جبیر گفت: «ما معتقدیم که ایران تاکنون تنها در برابر فشار بوده که واکنش نشان داده است.»

الجبیر در برابر این پرسش که آیا با جو بایدن به عنوان رئیس‌جمهوری تغییری در سیاست آمریکا در منطقه رخ خواهد داد، سکوت اختیار کرد و تنها گفت: «خواهیم دید.»

عربستان سعودی اعلام کرده که قصد دارد طی ۲۰ تا ۲۵ سال آینده ۱۶ رآکتور هسته‌ای بسازد. هزینه آن حدود ۸۰ میلیارد دلار برآورد شده است.

این کشور می‌خواهد با تولید این رآکتور‌ها از یک سو به نیاز‌های فزاینده عربستان به انرژی پاسخ دهد و از سوی دیگر رآکتور‌های کوچک‌تر را برای شیرین کردن آب دریا به کار گیرد.

از آن گذشته این کشور قصد دارد با جایگزین کردن انرژی اتمی در داخل به جای مصرف نفت، صدور این ماده خام را افزایش دهد. در حال حاضر دولت عربستان نفت را با قیمت‌های سوبسیدی در اختیار مردم قرار می‌دهد.

ریاض در پروژه‌های نیروگاه‌های اتمی خود بیشتر با چین همکاری دارد. مدت‌هاست این نگرانی وجود دارد که عربستان سعودی گزینه تولید سلاح اتمی خود را باز گذارده است.

محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در سال ۲۰۱۸ در یک مصاحبه با شبکه سی‌بی‌اس آمریکا گفته بود که ریاض، در صورتی که ایران به سوی تولید سلاح اتمی برود، "بدون اتلاف وقت" تلاش برای دستیابی به سلاح اتمی را آغاز خواهد کرد.

عربستان سعودی قرارداد منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای را امضا کرده است.

 

نگرانی عربستان در حالی است که ایران تحت شدیدترین نظارت‌های پادمانی سازمان بین‌المللی انرژی اتمی است.

امروز نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین در واکنش به اظهارات وزیر مشاور در امور خارجه عربستان سعودی تصریح کرد: "کار‌های غلط خود را گردن دیگران نیندازید."

کاظم غریب آبادی با انتشار پیامی در صفحه توئیتری خود نوشت: «فرافکنی و هراس‌افکنی، دو شیوه کلاسیک و معمول مورد استفاده عوام‌فریبان است. اگر به دنبال تعقیب برنامه سلاح هسته‌ای یا بهانه‌ای برای توجیه عدم همکاری با آژانس یا سیستم منسوخ پادمانی خود هستید، حداقل شهامت به خرج داده آن را بپذیرید و هزینه آن را هم بپردازید. کار‌های غلط خود را گردن دیگران نیندازید.»

تاثیرات پیروزی «جو بایدن» بر ایران

برندگان و بازندگان انتخابات آمریکا در خاورمیانه

---

علی بیگدلی تحلیلگر مسائل سیاست خارجی در باره سخنان عادل جبیر به فرارو گفت: "اینکه عربستان می‌خواهد از انرژی هسته‌ای استفاده کند مربوط به خیلی وقت پیش است و امر جدیدی نیست. عربستان با چین قرارداد‌هایی در این رابطه دارد و آمریکا هم در جریان قرار دارد. ترکیه و امارات هم همین کار‌ها را انجام داده‌اند. اما اگر بخواهند به سمت تولید سلاح هسته‌ای بروند، به راحتی نمی‌توانند در این مسیر قرار بگیرند."

او افزود: «سخنان عادل جبیر برای ادامه تحریم آمریکا علیه ایران است، شاید هم اساسا توافقی بین آمریکا و عربستان صورت گرفته تا با طرح موضوعاتی اینچنینی بیش از پیش ایران را تحت فشار قرار دهند. آمریکا گزکی دستش باشد و به ایران بگوید همسایگان شما نسبت به فعالیت‌های هسته‌ای ایران اعترض دارند و اگر ما سخت‌گیری نکنیم مصر، عربستان، ترکیه و امارات و ... هم به این سمت می‌روند و خاورمیانه بیشتر دچار تنش می‌شود.»

به گفته این تحلیلگر سیاست خارجی: «اینگونه اظهارات بیشتر در راستای افزایش فشار است. در آستانه ورود جو بایدن به کاخ سفید و اعلام این موضوع که آمریکا به دنبال گفت‌وگو با ایران بر سر برجام است، با موضع از سوی عربستان، بایدن می‌تواند با مشت پر وارد مذاکره با ایران شود و امتیازات بیشتری از ایران بگیرد. پادشاه عربستان هم چندی پیش خواستار افزایش فشار به ایران شد.»

بیگدلی با اشاره به ورود اسرائیل به منطقه و به ویژه اتفاقات رخ داده در قفقاز و جمهوری آذربایجان گفت: «ایران تحت فشار سنگینی در منطقه قرار گرفته و شرایط حساسی را در پیش رو دارد و دولتمردان و مقامات ما باید دقت زیادی به خرج دهند. آقای ظریف به عنوان وزیر خارجه می‌گوید آمریکا تحریم‌ها را بردارد، ما مذاکره می‌کنیم. در حالی که این اظهارات ساده انگارانه است و قطعا این نظر باطنی آقای ظریف نیست. اینجا یک سوال اساسی وجود دارد که چرا این تحریم‌ها به ایران و ایرانی تحمیل شد؟»

به عقیده این استاد دانشگاه "ایران باید استراتژی‌های خود را تغییر دهد.اظهارات امثال عادل جبیر به این جهت مطرح می‌شود که دست آمریکا را بازتر بگذارد تا بتواند ایران را بیشتر تحت فشار قرار دهد. ایران هم از داخل از جهت اقتصادی تحت فشار است و هم در خارج از جهت سیاسی و امنیتی."

بیگدلی درباره اینکه آیا ممکن است اتمی شدن عربستان در بلند پروازی‌های محمد بن سلمان جایی داشته باشد، گفت: "آمریکا این اجازه را به عربستان نمی‌دهد چرا که تنها امتیازی که اسرائیل در منطقه دارد، هسته‌ای بودنش است. دوستی امارات و عربستان با اسرائیل عمیق و پایدار نیست و ممکن است روزی بر هم بخورد. بنابراین آمریکا چنین اجازه به این کشور‌ها نمی‌دهد که هسته‌ای شوند.»

او افزود: "در سال‌های اخیر بار‌ها مقامات آمریکایی اعلام کرده‌اند که هسته‌ای شدن پاکستان اشتباه بوده است. این امتیازی که انحصارا در دست اسرائیل است و این موضوع بسیار برای آمریکا اهمیت دارد. بر سر فروش جنگنده‌های اف۳۵ به امارات هم اسرائیل مخالفت می‌کند و می‌گوید معادلات قدرت در منطقه را بر هم می‌زند."

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی ادامه داد: «عربستان و اسرائیل ذاتا با یکدیگر رقیب هستند هر چقدر هم روابط دوستانه‌ای برقرار کنند، اسرائیل هیچ وقت اجازه نمی‌دهد امتیاز برتری‌اش به دست عربستان بیافتد. اسرائیل با همین امتیاز در چند دهه اخیر در منطقه شاخ و شانه می‌کشد.»

بیگدلی گفت: "سخنان عادل جبیر مخاطبش آمریکا و به ویژه جو بایدن است، به بایدن پیام می‌دهد که اگر می‌خواهی سر مسائل مختلف با ایران مذاکره کنی ما مدعی هستیم. با توجه به ورود اسرائیل به منطقه، عربستان و امارات پشتوانه بیشتری برای فشار به آمریکا در رابطه با ایران دارند. بایدن هم احتمالا در ارتباط با ایران محتاطانه عمل می‌کند و آنقدر معطل می‌کند تا پالس‌هایی بیشتری به ایران دهد که مذاکره باید با ابعاد جدیدتری باشد."