فرارو- در آستانه اعمال تحریمهای گسترده علیه سوریه از سوی کاخ سفید، تحرکات دیپلماتیک روسیه و آمریکا درباره سوریه شدت گرفته است. روسیه برای مذاکرات جامع با آمریکا درباره سوریه اعلام آمادگی کرد. همزمان، برخی رسانههای روسیه از لزوم تغییرات سیاسی در سوریه سخن میگویند.
به گزارش فرارو، با نزدیک شدن موعد اجرای قانون تحریمی قیصر در ۱۷ ژوئن، تماسها میان دیپلماتهای روسیه و آمریکا درباره سوریه از سر گرفته شده است. پنج شنبه گذشته، نمایندگان ویژه آمریکا و روسیه در امور سوریه، درباره تحولات اخیر سوریه گفتگوی تلفنی داشتند. وزارتخانههای خارجه روسیه و آمریکا هر دو گفته اند که در این تماس، مسائل مرتبط با سوریه از جمله حل و فصل بحران این کشور بر اساس قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل، مورد بررسی قرار گرفته اند.
گفتگوی تلفنی جیمز جفری، نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه، با همتای روسیاش، سرگئی ورشینین، پس از آن انجام شد که دو طرف مدتها با هم گفتگو نکرده بودند. از این رو، از سرگیری گفتگوها میان جفری و ورشینین میتواند بیانگر افزایش تحرکات دیپلماتیک مسکو و واشنگتن در پرونده سوریه باشد.
بیانیه وزارتخانههای خارجه آمریکا و روسیه درباره گفتگوی تلفنی جفری و ورشینی بسیار کوتاه و کلی بود. اما برخی گزارشها در رسانههای منطقهای حاکی از این است که گفتگوی دو طرف «مفصل» بود. دو روز قبل از این تماس، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، از آمادگی کشورش برای گفتگوی همهجانبه درباره مسائل مورد اختلاف از جمله بحران سوریه، ابراز آمادگی کرده بود. برخی معتقدند تماس جفری و ورشینین گامی در راستای گشودن باب چنین گفتگوهایی بود.
ارتباطات روسیه و آمریکا در خصوص سوریه هیچ گاه قطع نشد. این ارتباطات در گذشته بیشتر جنبه نظامی داشت و با هدف جلوگیری از بروز درگیری میان دو طرف در سوریه پیگیری میشد. اما حالا در آستانه اجرای قانون قیصر، ارتباطات روسیه و آمریکا درباره سوریه آشکارا از هماهنگیهای نظامی به سطح سیاسی منتقل شده است.
با فروکش کردن نسبی درگیریهای نظامی در سوریه، آمریکا به کارزار فشار اقتصادی و سیاسی علیه دولت سوریه روی آورده است.
سایه سنگین قانون قیصر
قانون قیصر، یک بسته جامع تحریمی آمریکا علیه سوریه است که تقریبا تمام بخشهای کلیدی اقتصاد این کشور از جمله بانک مرکزی آن را هدف قرار میدهد. در واقع، قانون قیصر، «کارزار فشار حداکثری» دیگری است که این بار آمریکا آن را علیه سوریه به راه میاندازد.
از دیدگاه برخی کارشناسان، تحرکات روسیه در سوریه با هدف کاهش تبعات قانون قیصر انجام میشود. روسیه سفیر خود در سوریه را به سمت نماینده رئیس جمهور در امور سوریه منصوب کرد. همچنین، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، تماسهایی با همتای ترکیهای و پادشاه اردن داشته که در آنها به مسائل سوریه پرداخته است. علاوه بر این، سه شنبه آینده، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، به مسکو سفر خواهد کرد. احتمالا در این سفر مسائل سوریه نیز بررسی خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
در هفتههای اخیر، سوریه شاهد بحران کم سابقه اقتصادی بوده است. ارزش پول ملی این کشور به شدت سقوط کرده و به گرانی کالاهای اساسی دامن زده است. در بحبوحه این بحران، بشار اسد، رئیس جمهور این کشور، نخست وزیر سوریه را تغییر داد. یکی از دلایل عمده تشدید بحران اقتصادی سوریه، تحریمهای آمریکاست. جیمز جفری اخیرا گفته است که دلیل کاهش ارزش پول ملی سوریه، اقدامات آمریکاست و از یک پیشنهاد جدید کاخ سفید به بشار اسد برای حل این بحران پرده برداشت. پیشنهادی که البته از سوی دولت سوریه رد شد. اما حاکی از افزایش توجه آمریکا به سوریه بود.
از سوی دیگر، رسانههای روسیه نیز از ضرورت تغییرات سیاسی در سوریه سخن میگویند. به نوشته روزنامه فرامنطقهای «العربی الجدید»، روزنامه روسی «سفوبودنایا بریسا» اخیرا در مطلبی خواستار کناره گیری بشار اسد شده است. این روزنامه در مطلب خود به ناآرامیها و نارضایتیهای اخیر در برخی مناطق سوریه اشاره کرده و آنها را نشانهای از عدم محبوبیت بشار اسد قلمداد کرد.
این نخستین بار نیست که در رسانههای روسیه از دولت سوریه و رئیس جمهور این کشور انتقاد میشود. در چند هفته گذشته انتقادات قابل توجهی در برخی محافل رسانهای روسیه مطرح شده که به اعتقاد برخی تحلیلگران میتواند نشانهای از تغییر سیاست مسکو در برابر دمشق باشد.