فرارو- صنعت ساخت برنامه و بازی برای گوشیهای موبایل در سال گذشته ۱۸۹ میلیارد تومان سود خالص نصیب کسبوکارهای فعال این حوزه در کافهبازار کرده است. برای اینکه بزرگی این عدد را در ذهنتان تصور کنید بهتر است بدانید ۱۸۹ میلیارد تومان دقیقا برابر است با هزینهای که ظرف چهار سال خرج فرودگاه اردبیل شده. دو سال پیش دقیقا همیناندازه اعتبار بهمنظور ارتقا شاخصهای اقتصادی از جمله تکمیل طرحهای تولیدی، صنعتی و کشاورزی به دستگاههای اجرایی استان سیستان و بلوچستان اختصاص پیدا کرد و در مهرماه سال گذشته نیز ۱۸۹ میلیارد تومان اعتبار برای تسهیلات اشتغال روستایی در استان ایلام پرداخت شد. پس با عدد بزرگی روبرو هستیم که توسعهدهندگان و فعالان بخش صنعت ساخت و طراحی برنامه و بازی مخصوص موبایل نمیتوانندچشمشان را روی آن ببندند. اگر گزارش کافه بازار درباره جزییات عملکرد این صنعت در سال ۹۸ را مرور کنیم به اعداد قابل توجه دیگری هم برخورد خواهیم کرد.
چرا تعداد توسعهدهندگان برنامه و بازی موبایل مدام افزایش پیدا میکند؟
اطلاعات این گزارش نشان میدهند در ازای تعداد ۵۸ میلیون کاربر اینترنت در ایران، ۴۱ میلیون کاربر فعال در کافهبازار حضور داشتهاند و هر کاربری که پرداخت درونبرنامهای داشته بهطور متوسط ۵۱ هزار تومان هزینه انجام داده است. چنین اتفاقی در نهایت باعث شده تا پایان سال ۹۸ تعداد توسعهدهندگان فعال حاضر در کافهبازار که بهساخت برنامه و بازیهای موبایل اقدام میکنند با ۳۲ درصد رشد از ۲۹ هزار توسعهدهنده عبور کند. بهطور کلی توسعهدهندگان تا پایان سال گذشته ۱۰۹ هزار برنامه و ۱۸ هزار بازی برای موبایل طراحی و اجرا کردهاند و بابت این کار ۱۲۰ میلیارد تومان سود بابت فروش برنامهها و ۶۹ میلیارد تومان سود بابت فروش انواع بازی موبایل نصیبشان شده است.
با اینحال در سال ۹۸ بازیها میانگین نصب بیشتر و درآمد بالاتری داشتهاند. اگرچه درآمد توسعهدهندهها از ساخت برنامه ۶۴ درصد بوده، اما هر برنامه بهطور متوسط ۱۰ هزار و ۲۰۰ تومان سود نصیب آنها کرده، ولی ساخت هر بازی بهطور میانگین ۱۹ هزار و ۲۰۰ تومان برای توسعهدهنده سود داشته است. بهاین ترتیب میانگین مبلغ ریالی هر تراکنش در بازیها ۱.۸ برابر میانگین تراکنش در سایر برنامهها بوده است.
همچنین میانگین نصب بازی چهار هزار و ۳۰۰ مرتبه است در حالی که میانگین نصب برنامهها به دو هزار و ۸۰۰ مرتبه میرسد. تعداد خریداران بازیهای موبایلی هم در طول سال با رشد چشمگیری روبرو بوده؛ در فروردین سال ۹۸ تعداد کاربرانی که از کافهبازار بازی موبایل خریداری کرده اند ۱۴۱ هزار نفر بوده است. این عدد در آذرماه با رشدی چمشگیر به ۲۲۷ هزار نفر میرسد و پس از آن کمی تب و تاب بازی موبایل در دی و بهمن و بهطور خاص در اسفندماه کاهش پیدا میکند. بهطوری که در ماه آخر سال ۱۸۳ هزار خریدار برای بازیهای موبایل وجود داشته است. این مسئله را شاید بتوان به شیوع ویروس کرونا ربط داد و اینطور برداشت کرد که با خانهنشین شدن مردم آنها معاشرت با سایر اعضای خانواده را انتخاب کرده یا سراغ دیگر سرگرمیهای در دسترس رفتهاند.
آیا بازار فروش برنامه و بازی موبایل در ایران جای رشد دارد؟
شاید فکر کنید استقبال کاربران باعث شده توجه توسعهدهندهها به ساخت برنامه و بازی موبایل جلب شود یا در اصطلاح در بازار دست زیاد شود، اما بهشکلی شگفتانگیز مرور آمارها خلاف این مسئله را اثبات میکند؛ در سال ۹۸ تعداد کل فروشندههای فعال نسبت به سال قبل، در حوزه ساخت بازی ۲۵درصد و در حوزه ساخت برنامهها ۲۲درصد کاهش پیدا کرده است. این یعنی اگر کسی بخواهد خلاقیت بهخرج بدهد و برنامه یا بازی تازه و بهدردبخور بسازد، میتواند بازار را در اختیار بگیرد.
گزارش کافهبازار نشان میدهد نه تنها سود این کار تضمین شده است بلکه مدام افزایش پیدا میکند. بهعنوان مثال درآمد توسعهدهندگان برنامههای موبایل در سال ۹۷ رقمی معدل ۵۶ میلیارد تومان قید شده، اما یک سال بعد این رقم دو برابر شده و با افزایشی قابل توجه به عدد ۱۲۰ میلیارد تومان رسیده است. این یعنی ۱۱۴ درصد رشد درآمد که نباید از آن ساده گذشت. درآمد حاصل از ساخت بازی هم افزایش پیدا کرده. اگر توسعهدهندهها در سال ۹۷ بابت این کار ۴۷ میلیارد تومان سود کسب کردند در سال ۹۸ این کار برایشان ۶۹ میلیارد تومان سود خالص بههمراه داشته که از رشد ۵۷ درصدی حکایت دارد.
رشد درآمد حاصل از ساخت برنامهها و بازیهای مخصوص موبایل در طول ماههای سال نکته قابلتوجه دیگری بهحساب میآید. در فروردین سال ۹۷ درآمد فروش برنامه شش میلیارد تومان برای مدت یک ماه بوده است. این عدد در آذر به ۱۳ میلیارد تومان در ماه رسیده است. درآمد حاصل از فروش بازی نیز از پنج میلیارد تومان در ماه فروردین به هفت میلیارد تومان فروش ماهیانه در آذرماه افزایش پیدا میکند. در اسفند ۹۸ که مردم خانهنشین بودهاند درآمد ماهیانه حاصل از فروش برنامه و بازی موبایل در کافهبازار بهترتیب ۱۰ میلیارد تومان و هفت میلیارد تومان بوده است. اگر هنوز دو دل هستید و نمیتوانید تصمیم بگیرید این بخش از آمار میتواند خاطرتان را آسوده کند؛ گزارش کافهبازار نشان میدهد در سال ۹۸، خریداران به دفعات و با هزینه بیشتر در مقایسه با سال ۹۷ برنامه و بازی مخصوص موبایل خریداری کردهاند. تعداد خریداران بازی موبایل در سال ۹۷ به ازای هر فروشنده ۸۷ بازی بوده است که در سال ۹۸ این عدد با ۴۴ درصد رشد به ۱۲۵ بازی میرسد.
تعداد متوسط خریدار برای هر برنامه هم رو بهافزایش است و از ۶۵ خریدار در سال ۹۷ به ۹۳ خریدار در سال ۹۸ رسیده. توسعهدهندگان علاوه بر افزایش تعداد خریدار همچنین میتوانند بابت میانگین درآمد حاصل از فروش هر برنامه و بازی خوشحال باشند.
بهعنوان مثال آنها بابت فروش هر بازی در سال ۹۷ رقمی معادل ۹ هزار و ۵۰۰ تومان درآمد داشتهاند، ولی در سال ۹۸ بابت فروش هر بازی بهطور متوسط ۱۲ هزار و ۴۰۰ تومان درآمد داشتهاند. درآمد حاصل از فروش برنامه هم ظرف یک سال افزایش پیدا کرده و از پنج هزار و ۳۰۰ تومان به شش هزار و ۵۰۰ تومان به ازای هر برنامه رسیده است. در این بخش هم میتوان بهوضوح مشاهده کرده که تمرکز روی ساخت بازی موبایل نسبت به ساخت برنامه و اپلیمیشن موبایل منفعت بیشتری برای توسعهدهندگان دارد.
این مورد همچنین در خصوص میانگین درآمد سالیانه از هر خریدار صدق میکند. در سال ۹۷ درآمد سالانه توسعهدهندههای بازی از هر خریدار ۵۲ هزار و ۹۰۰ تومان بوده که یک سال بعد این عدد به ۷۱ هزار و ۱۰۰ تومان میرسد. درآمد سالانه توسعهدهندگان برنامههای موبایل هم از ۲۰ هزار و ۸۰۰ تومان سال ۹۷ به ۳۹ هزار و ۵۰۰ تومان در سال ۹۸ میرسد. رد پای جلب شدن توجه کاربران موبایل به بازی را در بخشهای دیگری از گزارش سالیانه کافهبازار میتوان پیدا کرد.
در فروردین و اردیبهشت سال ۹۸ کلمه تلگرام و تلگرام طلایی بیشتر از هر کلمه دیگری از طرف کاربران در باکس جستجوی کافه بازار نوشته میشده، اما از خرداد بازی جای آن را گرفته که نشان میدهد اگر تمرکز خودتان را روی ساخت بازی خوب بگذارید، آن را روی هوا میبرند. گزارش کافهبازار نشان میدهد بهجز مهرماه تا پایان سال ۹۸ بازی بیشتر از هر کلمه دیگری توسط مردم جستجو شده است.