محسن غرویان استاد حوزه و دانشگاه در یادداشتی نوشت: اتفاق اخیر قم باعث سبک شدن چهره دین، روحانیت، حوزه علمیه قم و مراجع بزرگوار شده است، زیرا شاید طیفهایی از مردم ایران این حرکتها را به حساب حوزه و روحانیت، طلاب و اساتید و مراجع بگذارند و به این ترتیب چهره مشوه و نادرستی از روحانیت، علما و دین در ذهن مردم کشور و جهانیان ایجاد شود. از این رو ضروری است که برای این مسائل چارهای اندیشیده شود. زیرا این حرکتها باعث شده است که چهرهای ضدعلم و خرافاتی از قم نزد مردم ایران و جهان به تصویر کشیده شود. این همه در حالی است که پیش از این برخی حتی قم را مبدأ ورود ویروس کرونا به کشور قلمداد میکردند.
در این شرایط، واکنش خوب و به موقع مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، آیتالله اعرافی، به مثابه تسکینی نسبت به این اعمال بود و از حیثیت حوزه و روحانیت تاحد زیادی دفاع کرد. این مرکز در بیانیه خود تأکید کرد که این حرکتها ربطی به حوزه و روحانیت ندارد و مقام شامخ حضرت معصومه (س) به اندازهای بالاست که هیچ مجوزی برای این هتک حرمتها وجود ندارد.
گذشته از این، این اقدامات هیچ گاه مورد تأیید مراجع بزرگوار، اساتید روشن و علما و مدرسان حوزه نبوده و نیست. از این رو انتظار میرود این اقدامات به حساب حوزه و روحانیت و علمای اندیشمند و فقها و مرجعیت گذاشته نشود.
اگر از یک زاویه نظری به این مساله نگاه کنیم، واقعیت این است که کرونا باعث شده بحثهایی در رابطه نسبت دین و علم و نیز دین و عقل مطرح شود. تاکنون مقالات و گفتگوهای زیادی در این زمینه نوشته یا ارائه شده است. این مسأله نشان داد که دین و علم هر دو به دنبال یقین و قطع هستند، اما هیچ کدام به آن دست نیافتهاند. چنانکه در مسأله کرونا، نه میتوانیم اظهارنظر قطعی دینی ارائه کنیم، و نه اظهارنظر قطعی علمی، کما اینکه هنوز واکسنی برای این ویروس کشف نشده است؛ بنابراین علم و دین باید به امید کشف حقایق با هم حرکت کنند و نباید هیچ کدام دیگری را نفی کنند.
علم خدمات زیادی به بشریت کرده و میکند و زندگی ما را میچرخاند. ما امروز با علوم تجربی زندگی میکنیم. دین هم به نوبه خود در بعد معنویت و ایجاد آرامش روحی به بشریت خدمت میکند. اما نکته این است که دین و علم، هر دو ظنی هستند، یعنی در برخی مجهولات هیچ کدام نمیتوانند به طور قطعی صحبت کنند یا نظری ارائه دهند.
برپایه چنین استدلالی میتوان گفت: حرکتهایی که برضد قوانین و دانش علمی یا قوانین و دانش فقه و فیزیولوژی جدید است، به طور کلی نادرست بوده و قابل قبول نیست. مضافاً اینکه ائمه معصومین (ع) هم به اطبا مراجعه میکردند و اینطور نیست که ما با ذکر و مسائل معنوی بخواهیم جسم و تن خود را از شر بیماریها محفاظت کنیم.