فرارو- بر اساس گزارش بانک جهانی، اقتصاد ایران از سال آینده میلادی از رکود خارج خواهد شد و نرخ رشد مثبت اقتصادی را تجربه میکند، اما از سوی دیگر همچنان تورم ۲۰ درصدی در ساختار اقتصادی ملی باقی خواهد ماند. اما نکته مهمی که در این رابطه باید به آن اشاره شود، این است که چه گامهایی باید برداشته شود تا در عمل نیز اقتصاد ایران از رکود خارج شده و تولید کالاها و محصولات در بنگاههای داخلی یا افزایش روبرو شود، تا رونق واقعی در صحنه اقتصاد ایران متبلور شود.
به گزارش فرارو، آن طور که
بانک جهانی در گزارش جدید خود از اقتصاد ایران اعلام کرده است، در صورتی که ایران بتواند میانگین صادرات روزانه نیم میلیون بشکه در روز فعلی خود را حفظ کند، در سال آینده از رکود خارج خواهد شد و به رشد ۰.۵ درصدی دست خواهد یافت.
بانک جهانی اعلام کرد، اقتصاد ایران از سال آینده میلادی از رکود خارج شده و به سوی نرخ مثبت اقتصادی حرکت خواهد کرد
از سویی انتظار میرود با وجود باقی ماندن چالشهای اقتصاد ایران، رشد اقتصادی در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ در مدار صعودی باقی بماند.
همچنین آن طور که بانک جهانی اعلام کرده است، انتظار میرود که نرخ تورم پس از صعود کم سابقه سال گذشته مجددا به روند کاهشی برگردد و در محدوده ۲۰ درصد نوسان کند. هر چند که این نرخ تورم هنوز فاصله زیادی با تورم تک رقمی سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ و متوسط کشورهای منطقه دارد.
به گفته بانک جهانی، پیشبینی میشود که رشد اقتصادی ایران برای سال مالی ۲۰۱۹ به منفی ۸.۶ درصد برسد که در صورت تحقق، اندازه اقتصاد ایران را ۱۰ درصد کوچکتر از اندازه آن در سال ۲۰۱۷ خواهد کرد، اما این رشد منفی احتمالا آخرین رشد منفی ثبت شده خواهد بود و از سال آینده شیب رشد مجددا مثبت خواهد شد.
برای خروج از رکود باید فضای کسب و کار تسهیل شود
مهدی پازوکی استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در گفتگو با فرارو با اشاره به گزارش بانک جهانی پیرامون خروج اقتصاد ایران طی سال ۲۰۲۰ میلادی از رکود، اظهار داشت: «با توجه به گزارشهای نهادهای بین المللی و کارشناسان مستقل، اقتصاد ایران طی دو سال آینده از رکود خارج شده و نرخ رشد مثبت اقتصادی را تجربه خواهد کرد.»
مهدی پازوکی استاد دانشگاه می گوید برای خروج عملی از رکود اقتصادی باید سه گام برداشته شود
وی افزود: «اما اگر میخواهیم در عمل نیز اقتصاد کشور از رکود خارج شده و به سوی رونق حرکت کند، باید فضای کسب و کار موجود در کشور تسهیل شده و بهبود یابد، در حال حاضر این فضا به هیچ عنوان مساعد نیست و برای درست کردن این اوضاع باید مجموعه حاکمیت متشکل از قوای سه گانه وارد عمل شده و شرایط را بهبود ببخشند.»
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه اگر فضای کسب و کار کشور مساعد باشد، میتوان حجم سرمایهگذاریها را در اقتصاد ملی افزایش داد، گفت: «به طور کلی در چنین فضایی هزینه مبادله و تجارت نیز با کاهش چشمگیری روبرو خواهد شد که این امر نیز در نهایت میتواند زمینه ساز بازگشت رونق به صحنه اقتصادی کشور باشد.»
برداشتن سه گام به منظور تسهیل فضای کسب و کار
پازوکی با اشاره به گامهای بهبود فضای کسب و کار، بیان داشت: «در اولین گام باید شفافیت بر تمام ارکان اقتصاد ایران حکمفرما شود، در چنین فضایی است که نقش قوه قضائیه بسیار مهم است که باید در راستای مبارزه با فساد گام بردارد، از سوی دیگر مبارزه با پولشویی نیز از اهمیت بسزایی نیز برخوردار است، چرا که اگر میخواهیم در فضایشفاف با دیگر کشورها رابطه اقتصادی داشته باشیم، باید کنوانسیونهای بینالمللی در این رابطه را نیز بپذیریم.»
وی اضافه کرد: «در فضای شفاف اقتصادی است که هیچگونه فساد و رانتی ایجاد نمیشود و میتوان از سوی دیگر حجم سرمایهگذاریها را چه داخلی و چه خارجی را با افزایش روبرو ساخت، این در حالیست که در این رابطه باید گامهای خیلی جدی برداشته شود، تا فضای اقتصادی کشور به سوی شفافبت حرکت کند.»
بیشتر بخوانید:
این استاد دانشگاه گام دوم در جهت بهبود فضای کسب و کار را ایجاد شرایطی به منظور رقابت سالم بین بنگاههای اقتصادی دانست و افزود: «متاسفانه طی سالیان اخیر با شکلگیری شرکتهای خصولتیکه نتیجه خصوصیسازی غلط هستند، هرگونه قدرت رقابت را در بین بخش خصوصی از بین بردهاند، این در حالیست که در گذشته شرکتهای دولتی از حساب و کتاب بهتری برخوردار بودند، به نسبت شرکتهای خصولتی که در حال حاضر وجود دارند.»
شرکتهای دولتی سود ده را اختصاصی سازی کردند
پازوکی با بیان اینکه با اسم خصوصیسازی شرکتهای دولتی سود ده را اختصاصی سازیکردند، گفت: «شرکتهایی نظیر هپکو، نیشکر هفت تپه و... به هیچ عنوان خصوصی نشدند، بلکه به بدترین نحو ممکن به اشخاصی که هیچگونه صلاحیتی برای اداره این بنگاهها نداشتند، اعطا شدند و آنها نیز بلایی را که امروز شما در این کارخانهها مشاهده میکنید، بر سر کارگران و وضعیت تولید این دست از بنگاهها درآوردند.»
وی ادامه داد: «از سوی دیگر به دلیل اینکه هیچگونه بهرهوری در بنگاههای واگذار شده وجود نداشت، وضعیت تولیدی آنها روز به روز بدتر شد. در چنین فضایی نیز هیچگونه سرمایهگذاری صورت نخواهد گرفت، بنابراین بنگاه به سوی ورشکستی و تعطیلی حرکت میکند و وضعیتی که امروز بر این شرکتهای به اصطلاح خصوصی شده حاکم است، نیز محصول همین چرخه معیوب و فشل است.»
این استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اینکه اگر خصوصی سازی به درستی در ایران انجام میگرفت، امروز شاهد این همه گرفتاری در این حوزه نبودیم، گفت: «نمونههای موفق خصوصیسازی در کشورهایی نظیر کره جنوبی و ژاپن وجود دارد، که این بنگاههای توانستهاند با شرکای خارجی خود جوینت شده و زمینه انتقال دانش و تکنولوژی را فراهم آورده و از این طریق نیز بهرهوری خود را افزایش داده تا به وسیله آن بتوانند بازارهای صادراتی را قبضه کنند.»
وی خاطر نشان ساخت: «اما در کشورما چنین اتفاقی روی نداد، چراکه ابتداییترین بستر برای انجام چنین اقداماتی فضای کسب و کار مناسب است که به هیچ وجه وجود ندارد، بنابراین شما نمیتوانید انتظار جذب سرمایهگذاری را در چنین اوضاعی داشته باشید، که بتوان به پشتوانه آن سرمایه جذب کرد و بهرهوری را به واسطه آن افزایش داد.»
بیشتر بخوانید:
باید هر گونه انحصار در هر بخشی نفی شود
پازوکی نفی هر گونه انحصار را سومین گام برای بهبود شرایط کسب وکار به منظور خروج اقتصاد از رکود عنوان کرد و گفت: «باید با هرگونه انحصار در بخشهای دولتی، خصوصی و خصولتی مبارزه کرد و فضا را برای ایجاد رقابت ۱۰۰ درصدی فراهم کرد، زیرا در هر بخشی که انحصار شکل گرفت، به دنبال آن نیز فساد ایجاد خواهد شد و رقابت نیز از بین خواهد رفت.»
این استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر اینکه انحصار به مانند سم برای اقتصاد کشور بسیار مضر است، اظهار داشت: «تا زمانیکه از سوی دولت و حاکمیت امنیت سرمایهگذاری و سرمایهگذار در کشور تضمین نشود، شما نمیتوانید انتظار بهبود داشته باشید، در حال حاضر هزاران نفر وجود دارند که سرمایههای خود را در بانکسپردهگذاری کردهاند و سود خوبی نیز بدون هیچ دردسر و زحمتی دریافت میکنند و کسی نیز کاری به کارشان ندارد.»
وی افزود: «اما وقتی یک کارآفرین و فعال اقتصادی تصمیم میگیرد یک کسب و کاری راهاندازی کند، آن زمان است که مصائبش شروع میشود، از اداره مالیات، تامین اجتماعی، وزارتخانههای مختلف و... به انحاء مختلف به او فشار میآورند و وی را گرفتار بروکراسی فشل و ناکارآمدی میکنند، که فرد را از هدف اصلی خود یعنی، اشتغال، کارآفرینی و تولید باز میدارند، تا فرد نیز خسته شود و عطای کار تولیدی را به لقایش بسپارد.»
پازوکی اضافه کرد: «تا زمانیکه چنین وضعیتی در نظام اقتصادی ایران حاکم باشد، شما نباید توقع ایجاد رونق اقتصادی داشته باشید، بلکه برای عملی کردن چنین موضوعی باید گامهای عملی که به آنها اشاره کردم، رخ دهد تا فضای کسب و کار مساعد شود و به دنبال آن رکود به رونق اقتصادی تبدیل شود.»