"جنگ اقتصادی" بی‌سروصدا ادامه دارد

فرارو- همزمان با شدت گرفتن تحرکات دیپلماتیک در سازمان ملل برای تنش‌زدایی میان تهران و واشنگتن، آمریکا بر استمرار فشار‌های اقتصادی علیه ایران تاکید کرد و بر این فشار‌ها افزود.

به گزارش فرارو، هفتاد و چهارمین نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، در شرایطی با حضور سران ایران و آمریکا برگزار می‌شود که جمعه گذشته، وزارت خزانه‌داری آمریکا در واکنش به حمله ۱۴ سپتامبر به تاسیسات نفتی عربستان، تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال کرد که شامل بانک مرکزی و صندوق توسعه ملی این کشور می‌شوند.

بامداد شنبه ۱۴ سپتامبر، تاسیسات بقیق و خریص، واقع در شرق عربستان، مورد حمله موشکی و پهپادی قرار گرفت. حوثی‌های یمن، مسئولیت این حمله را به عهده گرفتند، اما آمریکا، عربستان و بریتانیا، ایران را مسئول این حمله معرفی کردند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، که از سوی برخی محافل جمهوریخواه، برای حمله نظامی به ایران تحت فشار قرار گرفته بود، نهایتا تصمیم گرفت از طریق اعمال تحریم، به ایران پاسخ دهد. ترامپ به وزارت خزانه‌داری آمریکا دستور داد که تحریم‌های ایران را به شکل قابل توجهی افزایش دهد. تحریم‌های جمعه گذشته، در قالب پاسخ آمریکا به ایران در ماجرای آرامکو اعمال شد.

تحریم‌های جدید که به گفته وزیر امور خارجه ایران «درِ مذاکرات را بستند»، در حالی اعمال شدند که فرانسه برای آغاز گفتگو‌ها میان ایران و آمریکا به سختی تلاش می‌کند. رئیس‌جمهور فرانسه، به منظور گشودن باب مذاکرات میان این دو کشور، پیشنهاد داده بود که ایران در ازای دریافت خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری و معافیت فروش نفت، به پایبندی کامل به توافق هسته‌ای بازگردد. بر اساس این طرح، آمریکا نیز می‌بایست برای تسهیل فروش نفت ایران و تامین اعتبارات خط اعتباری یادشده، معافیت‌های تحریمی صادر کند. بنابراین، طرح فرانسه، کاملا به کاهش تحریم‌های نفتی آمریکا بستگی داشت. اما تحریم‌های روز جمعه گذشته، نه تنها طرح فرانسه را بر باد داد بلکه به طرز آشکاری، استمرار «جنگ اقتصادی» آمریکا علیه ایران را هم نشان داد.

سید عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران، که در نیویورک به سر می‌‎برد، گفته است آمریکا باید «این جنگ اقتصادی» را متوقف کند. وی گفت: «برای آغاز مذاکرات واقعی، این جنگ اقتصادی باید پایان یابد و برای پایان این جنگ اقتصادی، ما نخست نیازمند آتش‌بسی در راستای انجام مذاکرات واقعی و یافتن راه‌حل‌های پایدار هستیم.»

ابدی کردن خصومت
تحریم‌های اخیر آمریکا، که بانک مرکزی ایران و چند نهاد مالی دیگر را هدف قرار داد، ممکن است اثرات اقتصادی فوری آنی نداشته باشند، اما بنا به گفته ظریف، تبعات بلندمدتی برای روابط تهران و واشنگتن دارند. به نوشته روزنامه دیلی‌بیست، ظریف، مارک دوبوویتز، رئیس اندیشکده بنیاد دفاع از دمکراسی‌ها، را مغز متفکر تحریم‌های جدید دانست و گفت: «مارک دوبوویتز، خواست تضمین کند که نه این رئیس‌جمهور (ترامپ) و نه جانشین او، هیچکدام قادر نخواهند بود که روابط با ایران را عادی‌سازی کنند. فکر می‌کنم پرزیدنت ترامپ آگاهانه یا ناآگاهانه، روز جمعه درِ مذاکرات را بست.»

علاوه بر مسائل هسته‌ای، مسائل مربوط به حمایت ادعایی ایران از تروریسم، هم به عنوان دلیل تحریم‌های جدید ذکر شده است. این امر بدان معناست که رفع این تحریم‌ها مستلزم مذاکره مربوط به مسائل تروریسم و نفوذ منطقه‌ای ایران است. چنین مذاکره‌ای، احتمال تحقق اندکی دارد. از این رو، هر رئیس‌جمهور آمریکایی، که بخواهد بدون مذاکره درباره مسائل تروریسم، تحریم‌های ایران را رفع کند، با مخالفت محافل ضدایرانی در کنگره و رسانه‌ها مواجه خواهد شد. به همین دلیل، ظریف گفته است ترامپ در مذاکرات را بست. چون احتمالا ظریف می‌داند که مذاکرات فراهسته‌‎ای میان ایران و آمریکا بعید است.

افزون بر این، در حال حاضر با توجه به استمرار فشار اقتصادی آمریکا علیه ایران، حتی مذاکره در باره مسائل هسته‌ای هم چندان محتمل نیست. زیرا هیچ نشانه‌ای از احتمال کاهش تحریم‌های آمریکا دیده نمی‌شود. آمریکایی‌ها روی این تحریم‌ها شرط بندی کرده و آن را مهمترین اهرم خود در برابر ایران می‌دانند. به همین دلیل، مدام روی تحریم‌ها می‌افزایند و کشور‌هایی که با ایران دادوستد می‌کنند را تحت فشار می‌گذارند. اخیرا، در برلین، کنفرانسی در زمینه بانکداری ایران برگزار شد. سفارت آمریکا در آلمان، فورا به این موضوع واکنش نشان داد و خواستار مقابله با این کنفرانس شد. در همین خصوص، ریچارد گرنل، سفیر آمریکا در آلمان، در توئیتی نوشت: «برگزار کردن کنفرانس‌های توسعه بازرگانی به منظور تجارت با ایران، امر خطرناکی است. خصوصا الآن.»

سیاست فعلی آمریکا در برابر ایران، به شدت بر تحریم اتکا دارد. مقامات دولت ترامپ مکررا به اثرات ادعایی تحریم‌ها بر اقتصاد ایران مباهات کرده‌اند. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، حتی اخیرا گفته است مردم ایران، فشار‌های اقتصادی را تحمل نخواهند کرد. وی در گفتگو با شبکه‌ای بی سی نیوز مدعی شد: «ما در آغاز کارزار تحریم‌ها هستیم، نه در میانه یا در پایان آن. امسال اقتصاد ایران چیزی حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد کوچکتر خواهد شد. رژیم (ایران) می‌داند که مردم‌شان این را تحمل نخواهند کرد.»

بر همین اساس، نمی‌توان نسبت به موفقیت تحرکات دیپلماتیک واسطه‌های بین المللی نظیر فرانسه، در زمینه تنش‌زدایی میان ایران و آمریکا خوشبین بود. ایران، مذاکره و گفتگو با آمریکا را به رفع تحریم‌ها و توقف جنگ اقتصادی مشروط کرده است. این در حالی است که آمریکا، ضمن تاکید بر استمرار کارزار فشار حداکثری علیه ایران، بر اثرگذاری تحریم‌ها بر محاسبات این کشور حساب کرده است.