فرارو- در پی هدف قرار گرفتن تاسیسات نفتی عربستان در شرق این کشور و متهم شدن ایران به حمله به عربستان، رسانهها و تحلیلگران سعودی به طور گسترده درباره ایران اظهارنظر کردند.
به گزارش فرارو، بامداد شنبه گذشته، یکی از مهمترین تاسیسات نفتی عربستان سعودی در دو منطقه بقیق و خریص مورد حمله موشکی و پهپادی قرار گرفت. در اثر این حمله، تقریبا نصف تولید نفت عربستان، معادل ۵.۷ میلیون بشکه در روز (پنج درصد کل عرضه جهانی نفت) به طور موقت متوقف شد. با هدف قرار گرفتن تاسیسات نفتی شرکت آرامکو، قیمت جهانی نفت حدودا ۱۹ درصد افزایش یافت که از زمان حمله عراق به کویت در سال ۱۹۹۱، بیشترین افزایش بود.
عربستان در ابتدا اعلام کرد تسلیحاتی که با آنها به تاسیسات نفتی شرکت آرامکو حمله شد، منشأ ایرانی داشتند. سپس عصر روز چهارشنبه وزارت دفاع این کشور بقایای این تسلیحات را به نمایش گذاشت و ایران را به انجام حمله متهم کرد. سفیر عربستان در آلمان نیز روز پنج شنبه تهدید کرد در زمینه پاسخ عربستان به ایران، همه گزینهها روی میز است.
به موازات این موضعگیریهای رسمی، رسانهها و تحلیلگران سعودی نیز عموما علیه ایران گزارشها و یادداشتهایی منتشر میکنند. در ادامه، دیدگاههای مهمترین تحلیلگران و رسانههای سعودی درباره ایران بررسی میشود.
"معضل ایران" و راه حل آن
روزنامه الشرق الاسط در روزهای اخیر، تیترهای اصلی خود را به موضوع حمله به آرامکو اختصاص داد. روز پنجشنبه دو تن از سردبیران سابق این روزنامه - سلمان الدوسری و عبدالرحمن الراشد- که هر دو به محافل قدرت در ریاض نزدیک هستند، در همین روزنامه یادداشتهایی نوشتند.
الراشد، ایران را یک «معضل» و «مشکل خطرناکی برای همه» دانست که همه انتظار داشتند این مشکل بدون جنگ با آن حل شود. اما حل نشد. این تحلیلگر در ادامه، با ادبیاتی خشمگینانه، حکومت ایران را از حیث ایدئولوژی و عدم پذیرش هنجارهای رایج بین المللی، با گروههایی مانند داعش و القاعده مقایسه کرد. به نوشته الراشد، جامعه جهانی پس از حملات ۱۱ سپتامبر، القاعده و سپس داعش را ریشه کن کرد. اما به خاطر ترس از تبعات خطرناک درگیری با نظام ایران، جرأت نکرد با ایران مقابله کند. به همین دلیل، آمریکا به سلاح «پیچیده و آهستهای» (محاصره اقتصادی ایران) روی آورد تا آن را از پای دربیاورد. الراشد مدعی شد: «ایران یک کابوس بین المللی است که با جدیت کافی با آن برخورد نشد و زود جلوی آن گرفته نشد. جامعه جهانی چیزی بیش از هشداردهی و به تعویق انداختن (مواجهه) انجام نمیدهد. این در حالی است که ایران با مرور زمان، قوی میشود.»
گلایه کردن از تساهل ادعایی جامعه جهانی، خط مشترک اکثر تحلیلگران سعودی بوده است. اکثر این تحلیلگران ادعا میکنند جامعه جهانی در برابر آنچه آنها رفتارهای بیثباتکننده ایران مینامند، تساهل میکند. ریشه گلهمندی از جامعه جهانی، در این ادعا نهفته است که عربستان به عنوان یک تولیدکننده بزرگ نفت، نقش مهمی در ثبات اقتصاد جهانی ایفا میکند.
الدوسری، بر اساس همین ادعاها، برای حل کردن «معضل ایران»، پیشنهاد کرد که کشورهای جهان علیه ایران متحد شوند و به این کشور به خاطر حمله به آرامکو «پاسخ جمعی» بدهند. این کارشناس نوشت: «به محض اینکه حقایق برای جهان اعلام شود که حمله به آرامکو یک اقدام جنگی از سوی ایران است، شرکای بین المللی مجبور خواهند شد که گزینه اقدام جمعی را در پیش گیرند.»
عربستانِ تنها و بیمتحد
اما تاکید الدوسری بر لزوم کمک جامعه جهانی به عربستان در برابر ایران، ممکن است گوش شنوایی پیدا نکند. حمود ابو طالب، تحلیلگر سعودی، طی یادداشتی در روزنامه عکاظ، نوشت که تقریبا قطعی شده است که جامعه بین المللی هیچگونه تحرکی در مورد «حمله بزرگ و خطرناک و بی سابقه» علیه تاسیسات نفتی آرامکو انجام نخواهد داد. از دیدگاه ابوطالب، دولت ترامپ و خود شخص ترامپ اظهارات متناقضی بیان کرده و اروپا هم همیشه طرف ایران را میگیرد. چرا که قدرتهای بزرگ از بحرانها و اختلافات منطقه برای تامین منافعشان سوء استفاده میکنند و سیاستشان همین است.
ابوطالب در پایان نوشت: «اگر بنا باشد که با شفافیت با وضعیت (فعلی) تعامل کنیم، باید بفهمیم که ما تنها هستیم و بر همین اساس امورمان را تدبیر کنیم. متحدان دیروز، دیگر مانند قبل نیستند.»
عبدالله الحسنی، تحلیلگر سعودی، در روزنامه الریاض، دیدگاه مشابهی را منعکس کرد. وی نظام ایران را به اتخاذ سیاستهای غیرعقلانی و «تجاوزگرانه» متهم کرد و از عدم موضعگیری محکم جامعه جهانی در برابر این سیاستها گلایه کرد.
سایر رسانههای عربستان، که روی مسائل داخلی تمرکز دارند، مثل روزنامههای الوطن، الوئام و مکه، همگی گزارشهایی درباره ایران منتشر کردند و این کشور را به حمله به تاسیسات نفتی عربستان متهم کردند.