فرارو- نخست وزیر جدید بریتانیا در اولین مواجهه خود با پارلمان، ظرف مدت کوتاهی سه بار شکست خورد و حتی حزبش اکثریت خود در پارلمان را از دست داد. او در موقعیتی قرار گرفته است که یا همه چیز را از دست میدهد یا اینکه تاریخساز خواهد شد.
به گزارش فرارو، بوریس جانسون، با شعار خروج قطعی بریتانیا از اتحادیه اروپا در ۳۱ اکتبر پست نخست وزیری را به عهده گرفت. پایان اکتبر روز به روز نزدیکتر میشود، ولی هنوز توافقی میان بریتانیا و اتحادیه اروپا درباره برگزیت صورت نگرفته است. جانسون قول داده است چنانچه تا ۳۱ اکتبر توافقی در این زمینه حاصل نشود، بریتانیا را بدون توافق از اتحادیه اروپا خارج کند.
حرفوحدیثها درباره برگزیت یا همان خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، بار دیگر شدت گرفته است. از ژوئن ۲۰۱۶، که همهپرسی برگزیت برگزار شد، تا به امروز، برگزیت همواره مهمترین موضوع سیاست داخلی و خارجی بریتانیا بوده و ظاهرا در کوتاه مدت قرار نیست از سپهر سیاسی بریتانیا حذف شود. با نزدیک شدن اکتبر، موضوع برگزیت به یک بحران سیاسی تبدیل شده که حتی به خانواده جانسون هم سرایت کرده است.
دوئل نخست وزیر و پارلمان
پارلمان بریتانیا با خروج بدون توافق از اتحادیه اروپا مخالفت میکند. اما جانسون به منظور تسهیل خروج بیتوافق تصمیم گرفت پارلمان را از نهم سپتامبر به مدت پنج هفته تعطیل کند تا نمایندگان نتوانند قانونی برای جلوگیری از خروج بیتوافق تصویب کنند. او از ملکه الیزابت درخواست کرد با تعطیل پارلمان موافقت کند. ملکه هم با این درخواست موافقت کرد.
اما این کار نخست وزیر نتیجه عکس داد. نمایندگان اپوزیسیون، به سرعت ۲۱ تن از نمایندگان عضو حزب جانسون (حزب محافظه کار) را به تصویب قانونی برای منع برگزیت بدون توافق مجاب کردند. نمایندگان پیش دستی کردند و قبل از تعطیلی پارلمان، روز چهارشنبه قانونی تصویب کردند که خروج بدون توافق را منع میکند. آن ۲۱ نماینده هم که علیه حزب خود عصیان کردهاند، از حزب محافظهکار اخراج شدند. اما این بدان معناست که حزب جانسون دیگر اکثریت پارلمان را در اختیار ندارد.
مصوبه جدید پارلمان تصریح میکند که نخستوزیر باید مهلت برگزیت را به مدت سه ماه دیگر (تا ژانویه ۲۰۲۰) تمدید کند، مگر آنکه بتواند تا ۱۹ اکتبر از طریق پارلمان در زمینه برگزیت توافق به دست آورد یا اینکه پارلمان قبل از آن تاریخ، به صراحت درباره خروج بیتوافق از اتحادیه اروپا رأیگیری کند.
جانسون برای خروج از این بن بست، خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام شد. اما با رد شدن این درخواست در پارلمان، سومین شکست نخستوزیر جدید در کمتر از ۲۴ ساعت رقم خورد. جانسون طرح برگزاری انتخابات زودهنگام را به رأیگیری گذاشت، اما این طرح نتوانست اکثریت دو سوم آرا را بدست بیاورد و شکست خورد. جانسون از زمانی که در ژوئیه گذشته به نخست وزیری رسید، مکررا گفته بود او خواهان برگزاری انتخابات زودهنگام نیست. اما شرایط به قدری برای او سخت شد که ناچار شد مسئله انتخابات زودهنگام را مطرح کند.
سه شکست پی در پی جانسون
جانسون از زمان تصدی پست نخست وزیری، برای اولین روز چهارشنبه با رأی پارلمان مواجه شد و در همان روز، سه شکست پی در پی خورد. این سه شکست به شرح زیر است:
۱- اولین شکست زمانی رخ داد که اپوزیسیون توانست با جذب ۲۱ عضو حزب محافظه کار (یعنی حزب جانسون) برنامه پارلمان را تعیین کند.
۲- پارلمان برای رأی گیری درباره قانون منع برگزیت بدون توافق آماده شد. ولی جانسون نتوانست جلوی تصویب این قانون را بگیرد.
۳- و نهایتا جانسون، در رأیگیری پارلمان درباره برگزاری انتخابات زودهنگام شکست خورد.
مناقشات مربوط به برگزیت حتی به خانواده جانسون هم رسیده است. در جدیدترین ضربه به نخست وزیر، برادر جانسون که نماینده پارلمان است، به خاطر بحران برگزیت از پارلمان استعفا داد. جو جانسون، نماینده منطقه ارپینگتون، پس از ۹ سال نمایندگی پارلمان، در توئیتی از استعفای خود خبر داد و دلیل این کار را «سردرگمی میان وفاداری خانوادگی و منافع ملی» اعلام کرد. با توجه به اینکه ۲۱ نماینده عضو حزب محافظه کار به تازگی از این حزب اخراج شدهاند، استعفای جو جانسون میتواند موقعیت پارلمانی نخست وزیر را بیش از پیش تضعیف کند.
مجله انگلیسی «اسپکتیتور» وضعیت بحرانی جانسون را اینگونه توصیف کرد: «نخست وزیر، همه چیز را در مسابقهاش به خطر انداخته است. او ممکن است همه چیز را از دست بدهد: برگزیت، نخستوزیریاش، حزب و کارها. او ممکن است به عنوان نخستوزیری در تاریخ ثبت شود که کوتاهترین دوره نخست وزیری را داشت. یا اینکه پیروز شود و این کشور را از اتحادیه اروپا خارج کند و پس از آن، سیاست بریتانیا را بازتنظیم کند و دوباره شکل دهد.» یکی از افرادی که از تصمیم برگزاری انتخابات زودهنگام آگاه است به این مجله گفته است: «این یک قمار بزرگ است.»
اکتبر در حال نزدیک شدن است. خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، بزرگترین تصمیم سیاست خارجی این کشور پس از جنگ جهانی دوم است. باید منتظر ماند و دید که آیا جانسون میتواند با عملی کردن این تصمیم، نامش را در تاریخ ثبت کند یا اینکه او هم مانند نخست وزیر سابق در این امر شکست میخورد.