فرارو- قرار است به زودی سیاست‌های جدید پولی و بانکی در قالب «عملیات بازار باز» از سوی بانک مرکزی به مرحله اجرا درآید، بر این اساس قرار است دیگر نرخ سود سپرده بانکی و همچنین تسهیلات به صورت دستوری تعیین نشود و در مقابل آن نیز رابطه بانکها با بانک‌مرکری نیز اصلاح شود.
به گزارش فرارو،
عبدالناصرهمتی رئیس‌کل بانک مرکزی روزگذشته در همایش بانکداری اسلامی در اجرای سیاست‌های پولی جدید، توجه به سه ضلعی، «ساماندهی اضافه برداشت‌ها»، «جلوگیری از ایجاد سود‌های موهومی» و «کنترل و جهت‌دهی نرخ سود بازار پول» را مهم دانست.
رئیس‌کل بانک مرکزی با تاکید بر این نکته که باید حجم پول، رشد نقدینگی و نرخ سود بانکی تنظیم شود، کلید این موضوع را بهره‌گیری از ابزار جدید بانک مرکزی، یعنی «
عملیات بازار باز» دانست که در پایان شهریور ماه اجرایی خواهد شد.
به گفته همتی، «در سال‌های قبل، نرخ سود بانکی به شکل دستوری و مستقیم تعیین می‌شد، این در حالی که باید در این سیاست پوست‌اندازی صورت گیرد و مانند سایر کشورها، تنظیم نرخ سود با بهره‌گیری از عملیات بازار باز و به شکل مستقیم تعیین شود.»
فرهاد دژپسند؛عبدالناصر همتی و اکبر کمیجانی
همچنین فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی در این همایش اظهار داشت: «در بانکداری اسلامی نرخ سود باید بر مبنای بازدهی باشد؛ اما اگر بخواهیم این کار را انجام دهیم دامنه نوسان بسیار بالا و ریسک زیاد است؛ بنابراین به سمت نرخ سود ثابت حرکت کردیم.»
وزیر اقتصاد با اشاره با این موضوع که باید به یک تعریف مشخص برای نرخ سود برسیم، گفت: «باید به‌طور مستمر در بحث تئوریک کشف نرخ سود و در عین حال جلوگیری از ایجاد ریسک برای سپرده‌گذاران فعالیت کنیم.»
نرخ‌گذاری به صورت رقابتی خواهد بود
کامران ندری کارشناس مسائل پولی و بانکی در گفتگو با فراور با تاکید بر اینکه اگر «عملیات بازار باز» به صورت درست اجرا شود، قاعدتا نرخ سود بانکی دیگر دستوری تعیین نخواهد شد، اظهارداشت: «البته این بدان معنا نخواهد بود که بانک مرکزی دیگر نرخ نخواهد گذاشت، بلکه نرخ سود بین بانکی به عنوان مرجع از سوی نهاد سیاست‌گذاری بانکی تعیین خواهد شد و نرخ سود سپرده و تسهیلات نیز به صورت رقابتی بین بانکها تعیین می‌شود.»
کامران ندری
وی افزود: «بر این اساس دیگر شورای پول و اعتبار هرساله نرخ ها را تعیین نخواهد کرد، از طرفی نرخ بین بانکی که بانک مرکزی اعلام می‌کند، دارای کمترین ریسک ممکن بوده و نظام بانکی بر اساس آن حرکت خواهد کرد.»
این استاد دانشگاه در تشریح «عملیات بازار باز» با اشاره به اینکه اصلاح رابطه بین بانکها و بانک مرکزی مهم‌ترین جنبه سیاست جدید پولی است، اضافه کرد: «زمانی که بانکها از بانک مرکزی خط اعتباری دریافت می‌کنند، باید وثائق لازم را نزد این سیاست‌گذار بگذارند، اما در اکثر اوقات این وثائق کفایت لازم را ندارد و از قدرت نقدشنودگی لازم نیز برخوردار نیست.»
ندری ادامه داد: «بانکها باید دارایی‌های نقد خود را در قالب اوراق بهادار دولتی در نزد بانک مرکزی تودیع کنند، اما کم و بیش به دلیل اینکه دارایی‌های آن ها نقد نیست، از عهده این کار برنمی‌آیند، از طرف دیگر اگر شما سمت راست تراز نامه بانکها را نگاهی بیندارید، این دارایی‌ها اکثرا نقد نیستند، همچنین آن‌ها ملک را نمی‌توانند در نزد بانک مرکزی به عنوان وثیقه بگذارند.»
بیشتر بخوانید:
بیشترین حجم نقدینگی توسط بانکها خلق می‌شود
این کارشناس مسائل پولی و بانکی بیان داشت: «بنابراین آن‌ها باید اموال مازاد خود را نقد کنند و این منابع حاصله را در قالب اوراق بهادار دولتی به عنوان وثیقه در نزد بانک مرکزی بگذارند، تا بتوانند نقدینگی خود را در قالب خط اعتباری از طریق بانک مرکزی تامین کنند.»
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از 97 درصدی نقدینگی در قالب سپرده‌های بانکی در دست بانکها است و 3 درصد دیگر نیز به صورت اسکناس و مسکوکات در دست مردم قرار دارد، گفت: «بانکها به دلیل اینکه دارایی‌های نقد شونده ندارند برای ایفای تعهدات، خلق پول می‌کنند، به بیان دیگر بخش اعظم نقدینگی از سوی بانکها به همین دلیل ایجاد می‌شوند.»
این استاد دانشگاه خاطر نشان ساخت: «اگر بانکها بتوانند قدرت نقد شوندگی دارایی‌های خود را افزایش دهند، دیگر خلق پول انجام نمی‌دهند و حجم نقدینگی به این میزان افزایش پیدا نمی‌کند.»
ندری با اشاره به اینکه گام اول «عملیات بازار باز» از سوی بانک مرکزی با ابلاغ بخش‌نامه اجرای آن برداشته شده است، اظهار داشت: «در گام‌های بعدی باید این کار به درستی انجام شود و دارایی‌های بانکها از قدرت نقد شوندگی لازم برخوردار باشند، تا به تبع آن نیز اوراق بهاردار دولتی برای دریافت خط اعتباری را نزد بانک مرکزی تودیع کنند.»
وی افزود: «اگر این چرخه به درستی به حرکت درآید دیگر شاهد افزایش حجم نقدینگی به این شدت نخواهیم بود و رابطه بانکها با بانک مرکزی نیز مورد اصلاح قرار خواهد گرفت.»
کوروش پرویزیان
نرخ سود رها نخواهد شد
کوروش پرویزیان مدیرعامل بانک‌پارسیان و رئیس کانون بانکها و موسسات اعتباری خصوصی نیز در گفتگو با فرارو اجرای «عملیات بازار باز» را لحاظ قانونی و منطقی دارای توجیه دانست و گفت: «نرخ‌گذاری سود سپرده و تسهیلات این‌طور نیست که رها شود از طریق بانک مرکزی، چرا که کل این سیاست‌ها در قالب یک بسته در نظر گرفته شده است.»
وی افزود: «نرخ‌گذاری سود سپرده و تسهیلات به مانند نرخ‌گذاری ارز در بازار متشکل ارزی خواهد بود و تابع ضوابطی است، بنابراین نرخ‌ها با توجه به شرایطی که در آن قرار داریم و با توجه به مکانیزم درنظر گرفته شده تعیین خواهند شد.»
مدیرعامل بانک‌پارسیان با اشاره به اینکه بانک‌های دولتی و اصل 44 مطالباتی نزد دولت دارند و با توجه به وضعیت بودجه‌ای سر رسید این مطالبات به تاخیر افتاده است، اظهار داشت: «از سویی دیگر با توجه به اضافه برداشت‌هایی که این بانکها از بانک مرکزی انجام داده‌اند، به نهاد سیاست‌گذار پولی بدهی دارند، اما با توجه به این «عملیات بازار باز» آن‌ها اوراق بهادار دولتی را نزد بانک مرکزی تودیع خواهند کرد.»
پرویزیان اضافه کرد: «بر این اساس دولت بدهی خود به بانکها را تسویه خواهد کرد و آن‌ها نیز حساب خود نزد بانک مرکزی را صاف می‌کنند و از طرف دیگر نیز در این بین نقدینگی مدیریت خواهد شد.»
رئیس کانون بانکها و موسسات اعتباری خصوصی با اشاره به اینکه این دسته از بانکها مطالباتی نزد دولت ندارند، گفت: «اما اگر آن‌ها دچار کسری نقدینگی در بلندمدت شوند، با توجه به «عملیات بازار باز» می‌توانند رفتار بهینه اقتصادی از خود بروز دهند و شرایط را مدیریت کنند.»
وی افزود: «با توجه به شکاف نقدینگی که ممکن است، برای بانکها ایجاد شود، بانک مرکزی می‌تواند با اعمال سیاست‌هایی این شکاف بلندمدت نقدینگی بانکها را با ایجاد محدودیت در اعطای تسهیلات و اعتبارات و همچنین کاهش هزینه‌ها مدیریت کند که این اقدامات از طرق «عملیات بازار باز» امکان پذیر خواهد بود.»
عاخه كم كردن يا حذف سود سپرده وقتي منطقيه كه رابطمون با دنيا خوبه و اقتصادمون سالمه
تو اين وضع اقتصادي كسي پولشو تو كار اقتصادي نميزنه مگر خريد ارز و طلا و مسكن كه اونا رو گرون ميكنه مجددن
تنها راه دولت هدفمند کردن وام های پرداختی به تولید کننده های واقعیه نه تولیدکنندگان همیشه ورشکسته خودرویی.