فرارو- به احتمال زیاد قبلا بار‌ها تخم شربتی را در عطاری‌ها دیده باشید و به سادگی و بدون هیچ توجهی از کنار این دانه‌های سیاه ریزِ بسیار مغذی رد شده باشید، اما هم اکنون دیگر وقت آن رسیده که با مزایا و خواص ان‌ها آشنا شوید. در این مقاله قرار است با برخی از خواص شگفت انگیز تخم شربتی را که به ریحان شیرین، دانه فالوده یا دانه Turkmaria نیز معروف است، آشنا شوید.
حتما فکر می‌کنید که این دانه‌های سیاه چه هستند؟ این گیاه ریحان، بومی هندوستان است. به نام ریحان شیرین نیز شناخته می‌شود، اما با ریحان مقدس یا تولسی (Tulsi) متفاوت است. ریحان تولسی در اکثر خانه‌های هندی یافت می‌شود و به دلیل خواصی که در
تقویت سیستم ایمنی بدن دارد، بسیار شهرت دارد. برگ‌های گیاه ریحان مانند دانه‌های آن بسیار سالم و سرشاز از خواص گوناگون هستند.
دانه‌های سیاه (تخم شربتی) به شکل اشک، بسیاری از افراد آن‌ها را با دانه‌های چیا اشتباه می‌گیرند، غنی از پروتئین، کربوهیدرات و چربی‌های ضروری هستند و مقدار فراوانی فیبر دارند. جالب توجه است که تخم شربتی هیچ کالری ندارد. بنا به ادعا دکتر آنجو سود (Anju Sood)، متخصص تغذیه در بانگالور، "تخم شربتی غنی از آنتی اکسیدان‌ها است، به کنترل مشکل
دیابت کمک می‌کند و برای حفظ طراوت پوست نیز مفید است. جویدن این دانه‌ها سخت است در نتیجه توصیه می‌شود آن‌ها را به صورت خام مصرف نکنید. بهتر است قبل از مصرف، آن‌ها را در آب خیس کنید تا بافتی ژلاتینی پیدا کنند. برای بهره وری از خواص و مزایای سلامتی این دانه‌ها توصیه می‌شود که هر روز حداقل ۲ قاشق چای خوری از آن را مصرف کنید".
طریقه مصرف تخم شربتی
تخم‌های شربتی زمانی که در آب خیسانده شوند، و بعد از اینکه حالت ژلاتینی به خود گرفتند مصرف شوند بیشترین خواص تغذیه‌ای را دارند. آن‌ها هنگامی که در تماس با آب قرار می‌گیرند دور هر کدام از دانه‌ها یک پوشش سفید شفاف تشکیل می‌شود و سایز شان دو برابر می‌شود. شما می‌توانید حدود ۲ قاشق چای خوری تخم شربتی را به مدت ۱۵ دقیقه در یک فنجان آب گرم خیس کنید. آب گرم سبب می‌شود که این دانه‌ها به طور کامل آنتی اکسیدان‌ها و آنزیم‌های گوارشی مفید خود را آزاد کنند.
از تخم شربتی استفاده‌ها فراوانی می‌شود. این دانه‌های معطر، طعم منحصر به فردی ندارند و به منظور افزایش ارزش تغذیه‌ای می‌توان آن‌ها را به هر غذایی اضافه کرد. در واقع برای تزئین دسر‌ها و نوشیدنی‌ها فوق العاده هستند و می‌توان آن‌ها را به لیموناد یا روی بستنی اضافه کرد. آن‌ها طعم و مزه تازه‌ای به نوشیدنی‌ها و دسر‌ها می‌دهند و جایگزین مناسبی برای یک میان وعده کم کالری هستند.
خواص تخم شربتی
تخم شربتی به طور گسترده‌ای در طب چینی و آیورودا (Ayurvedic) استفاده می‌شود و مزایای سلامتی بی شماری دارد که ممکن است نا شناخته باشند.
۱. کمک به کاهش وزن
تخم‌های شربتی، میزان بسیار بالایی از اسید‌های چرب امگا ۳ دارند و در نتیجه غنی از آلفا لینولنیک اسید (ALA) می‌باشند. این اسید‌ها به
افزایش متابولیسم (سوخت و ساز) چربی سوزی در بدن کمک می‌کنند. این دانه‌ها مملو از فیبر هستند، بنا براین برای مدت زمان طولانی تری فرد مصرف کننده را سیر نگه می‌دارند و از هوس‌های بی جا غذایی پیشگیری می‌کنند. شما می‌توانید آن‌ها را به یک کاسه ماست اضافه کنید یا مقداری از آن‌ها را روی سالاد میوه بپاشید تا اشتهای خود را کنترل کنید.
۲. کاهش حرارت بدن
تخم‌های شربتی در تعدادی از کشور‌های آسیایی مثل تایلند به همراه آب، شکر، عسل و برخی مواقع شیر نارگیل برای درست کردن انواع نوشیدنی‌ها مورد مصرف قرار می‌گیرند. این
یک نوشیدنی فوق العاده برای روز‌های گرم تابستان است. تخم‌های شربتی یکی از بهترین خنک کننده‌های بدن هستند. آن‌ها سبب کاسته شدن حرارت بدن می‌شوند و به همین دلیل است که اکثر افراد معمولا آن‌ها را به نوشیدنی‌های طراوت بخش، شربت‌ها یا نوشیدنی‌ها اضافه می‌کنند.
۳. کنترل سطح قند خون
تخم‌های شربتی برای
افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ بسیار مفید هستند، زیرا بررسی‌ها نشان می‌دهد که می‌توانند سطح قند خون را کنترل کنند. آن‌ها سرعت متابولیسم بدن (سوخت و ساز) را کاهش می‌دهند، در نتیجه تبدیل کربوهیدرات به گلوکز را کنترل می‌کنند. بنابر این دانه‌های ریحان خیس خورده را در یک لیوان شیر مخلوط کنید و به عنوان نوشیدنی صبحگاهی آن را بنوشید. این نوشیدنی برای افراد دیابتی، بسیار سالم و مفید است.
۴. بر طرف کردن
یبوست و نفخ
تخم‌های شربتی، به طور طبیعی بدن را سم زدایی می‌کنند و سبب تنظیم حرکات روده‌ای می‌شوند. به منظور رفع یبوست به مدت چند شب قبل از به رختخواب رفتن، یک لیوان شیر مخلوط شده با تخم شربتی بنوشید. نوشیدنی که به عنوان یک پاک کننده موثر معده عمل می‌کند. تخم‌های شربتی دارای روغن‌های فرار هستند که به
بر طرف کردن گاز و نفخ دستگاه گوارش و هضم بهتر کمک می‌کنند.
۵. درمان مشکل اسیدی بودن معده و سوزش سر دل
تخم‌های شربتی، باعث تسکین سوزش معده می‌شوند و با خواصی که دارند سموم را از بدن دفع می‌کنند. آن‌ها اثر اسیدی HCL (اسید هیدروکلریک) را خنثی می‌کنند و
سوزش سر دل را بر طرف می‌کنند. تخم‌های شربتی خیس خورده، غنی از آب هستند از همین رو به تسکین پوشش معده کمک می‌کنند، در نهایت حس سوزش را از میان می‌برند.
۶. کمک به حفظ سلامت پوست و مو
تخم‌های شربتی را در روغن نارگیل له کنید و آن روی نواحی مشکل دار پوست بمالید، درمانی که به از بین بردن برخی عفونت‌های پوستی مانند اگزما و
پسوریازیس کمک می‌کند. بهتر است تخم‌های شربتی را بدون خیساندن بکوبید، سپس در یک فنجان روغن نارگیل بریزید و قبل از استفاده چند دقیقه آن‌ها را گرم کنید. مصرف دانه‌های ریحان به طور پیوسته به بدن کمک می‌کند که کلاژن ترشح کند.
کلاژن برای ساخت سلول‌های جدید پوست و ترمیم سلول‌هایی که به دلیل فرسایش طبیعی آسیب دیده اند، ضروری است. تخم‌های شربتی سرشار از آهن، ویتامین K. و پروتئین هستند. مواد معدنی که برای داشتن مو‌هایی زیبا، بلند و قوی، ضروری هستند. پروتئین و آهن نیز به رشد مو کمک می‌کنند و حجم مو را افزایش می‌دهند.
۷. کمک به درمان سرفه و آنفلوانزا
تخم‌های شربتی خواص ضد انقباضی دارند، بدین معنا که میزان گرفتگی را در عضلات منقبض شده کاهش می‌دهند و آن‌ها را آزاد و شل می‌کنند. به این ترتیب به کنترل سیاه
سرفه کمک می‌کنند. تخم‌های شربتی، ایمنی بدن را تقویت می‌کنند و افزایش می‌دهند. فلاونوئید‌های موجود در آن‌ها مانند ویسنین، اورینتین و بتا کاروتن به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند.
موارد احتیاطزنان باردار و کودکان باید از مصرف تخم شربتی پرهیز کنند. در صورتی که این دانه‌ها به خوبی با آب مخلوط نشوند، ممکن است موجب خفگی بچه‌های کوچک شوند. این دانه‌ها در زنان باردار، مقادیر استروژن را در بدن کاهش می‌دهند که این مسئله می‌تواند خطر سقط را افزایش دهد. اگر باردار هستید یا هر گونه بیماری دیگری دارید، بهتر است قبل از مصرف و اضافه کردن تخم شربتی به رژیم غذایی تان با پزشک خود درباره مصرف آن‌ها مشورت کنید.
بیشتر بخوانید: خواص تره 
