محسن غرویان، استاده حوزه، در واکنش به سخنان اخیر آیتالله مصباح گفت: «آقای مصباح علاوه بر اینکه دکتر شریعتی را خارج از دایره اسلام و مسلمین میدانست مخالف کار گروهی و حتی تعامل با امثال شهید بهشتی بودند، اما نظریات اخیرشان اصلاحطلبانه و اعتدالی است».
به گزارش ایلنا، محسن غرویان در پاسخ به سؤالی مبنی بر چگونگی رابطه امام با گروههای چپ و حزب توده که در سخنان اخیر آیتالله مصباحیزدی مطرح شده بود و همچنین اینکه آیا امام به این گروهها نگاه ابزاری برای پیروزی داشتند، گفت: «گاهی بحث بر سر اسلام و غیراسلام است، اما روشن است که انقلاب ما اسلامی و برای اسلام بوده و حضرت امام هم جز اسلام چیز دیگری در ذهنشان نبوده، روشن و مسلم است که تفکرات مارکسیستی، ماتریالیستی و کمونیستی در اسلام وجود ندارد و امام هم دنبال آن تفکرات نبودند». وی افزود: «وقتی اسم جمهوری اسلامی یا جمهوری دموکراتیک اسلامی مطرح شد، امام فرمودند: «جمهوری اسلامی؛ نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد» و حتی لفظ دموکراتیک را تحمل نمیکردند، چون از الفاظ و اصطلاحات کمونیستی بود».
این استاد حوزه با بیان اینکه اکنون بحث بر سر قرائتهای مختلف از اسلام است، گفت: «اسلام در حال حاضر قرائتهای مختلف دارد و هر یک از علما و بزرگان از جمله خود آقای مصباح یا دیگر مراجع دیدگاههای متفاوتی نسبت به اسلام دارند. در حال حاضر بحث و اختلافات بر سر این نوع برداشتها و قرائتها از اسلام است. امام برداشت و استنباطشان از اسلام این بود که اسلام سیاسی است و حکومت، نظام مدیریتی دارد و بر اساس آن نیز عمل کردند». او افزود: «امام تا جایی که میتوانستند نیروهای مختلفی را که در تفکر انقلابی همراهشان بودند متقابلا همراهی میکردند، اما اینگونه نبود که امام بخواهد استفاده ابزاری از آنها بکند. امام وقتی پای مُر اسلام در میان بود، محکم میایستادند و با هر کسی که میخواست غیر از احکام اسلام چیزی را مطرح کند، مقابله میکردند». غرویان با اشاره به قضیه لایحه قصاص که از سوی جبهه ملی در ابتدای انقلاب مطرح شد، گفت: «در این قضیه من خاطرم هست که امام خیلی قرص و محکم دفاع کردند و تحمل نظرات غیرشرعی و غیردینی را نداشتند».
آیتالله غرویان در واکنش به آن بخش از سخنان آیتالله مصباح مبنی بر اینکه نباید اختلاف سلیقهها را به پای ضدانقلاببودن افراد بنویسیم و اینگونه نیست که افراد به انقلابی صددرصد یا ضد انقلاب تقسیم شوند، گفت: «من هم وقتی نظرات آقای مصباح را دیدم تعجب کردم، چون این اظهارات با افکار و مبانی پیشین ایشان خیلی سازگاری ندارد».
وی با اشاره به نظریات پیشین آیتالله مصباح افزود: «آقای مصباح پیشتر معتقد بودند که نظریات دکتر شریعتی برخلاف اسلام و ضروریات دین است و حتی به قدری تند بودند که دکتر شریعتی را به عنوان یک مسلمان شیعه قبول نداشتند و او را از دایره اسلام و مسلمانی خارج میدانستند، اما اکنون دارند نظر میدهند که گروههای دیگر را نباید خارج از انقلاب و دین بدانیم». غرویان افزود: «این نظرات ایشان، نظرات جدید، بسیار خوب، اصلاحطلبانه و نظریات معتدلی است و باید از ایشان به دلیل طرح این نظریات استقبال و تشکر کرد». این مدرس حوزه علمیه با تأکید بر اینکه سخنان اخیر آیتالله مصباح نظریاتی اعتدالی و اصلاحطلبانه است و اینکه پیشتر هم افرادی این نظریات را مطرح کردهاند، اظهار کرد: «گویا ایشان نیز به این نتیجه رسیدند که نباید افراط و تفریط کرد.
آیتالله غرویان با بیان اینکه ما نمیتوانیم بگوییم همه افرادی که با نظر ما مخالف هستند، ضد انقلاب، ضد اسلام و ضد دین هستند، گفت: «افراد قرائتهای مختلفی از دین و انقلابیگری دارند ولو اینکه با نظر آقای مصباح متفاوت باشد؛ آنها نیز دنبال انقلاب و اسلام هستند و نمیتوانیم به هر کسی که با ما نیست به راحتی ضد اسلام بگوییم».
او درباره نظر سایر علما دراینباره گفت: «ما در مورد همه علما نمیتوانیم صحبت کنیم چراکه همه آنها برای خودشان مبانی مختلفی دارند و باید هر کدام را جداگانه مورد بررسی قرار دهیم». این استاد حوزه ادامه داد: «درست نیست و نمیشود نظری را به کل حوزه علمیه، استادان و مراجع نسبت بدهیم چراکه آنها با یکدیگر تفاوت دیدگاه دارند که البته خیلی طبیعی هم هست؛ بنابراین نمیتوانم به صورت کلی جواب داده و مطلبی را به همه نسبت بدهم».
آیتالله غرویان در پاسخ به بخشی دیگر از سخنان آیتالله مصباح مبنی بر نظر امام در مورد هیئتهای مؤتلفه و حزب جمهوری و تأکید ایشان بر انحلال حزب جمهوری، اظهار کرد: «با شناختی که ما از قبل هم نسبت به آقای مصباح داریم، باید بگویم که ایشان در عمل کار گروهی نمیکنند و فقط نظرات خودشان را مطرح میکنند و یکعده از شاگردانشان که نظرات ایشان را پذیرفته باشند میتوانند با ایشان کار کنند». وی افزود: «آقای مصباح خیلی اعتقادی به کار حزبی، گروهی و مشورتی با دیگرانی که در سطح خودشان هستند ندارند، بلکه اینگونه است که اگر شاگردانشان، نظر ایشان را بدون، چون و چرا و دربست پذیرفتند ایشان با آنها کار میکند، اما اگر کسی بخواهد در نظریات ایشان مناقشه یا خدشه کند ایشان نمیتواند با این افراد کار کند».
این مدرس حوزه با اشاره به تشکیل حزب جمهوری و مؤسسان آن از جمله شهید بهشتی، آیتالله هاشمیرفسنجانی و مقام معظم رهبری، گفت: «در آن دوره آقای مصباح خیلی نتوانستند با این افراد کار کنند و کار گروهی و حزبی را قبول نداشتند، چون ایشان معتقد بودند که بعضی از نظرات حزبی و گروهی خلاف دین و اسلام است». وی افزود: «آقای مصباح همکاریکردن با بعضی از گروهها از جمله مجاهدین، روشنفکران و امثال این افراد را از ابتدا قبول نداشتند، اما شهید بهشتی معتقد بودند که ما میتوانیم با روشنفکران دانشگاهی و بعضی از نیروهای انقلابی همان زمان کار کنیم، آقای مصباح همکاری با آنها را حرام میشمردند و دیدگاهشان این بوده که کار حزبی و گروهی ممکن است کار سیاسی باشد، اما کار دینی و مذهبی نیست و بنابراین مخالفت میکردند».