فرارو- این روزها، با توجه به نزدیک شدن انتخابات مجلس، فضای سیاسی کشور در حال انتخاباتی شدن است، اما در سطح جامعه به دلیل مشکلاتی اقتصادی و سیاسی که وجود دارد، کمترین میلی برای شرکت در انتخابات وجود ندارد.
عملکرد بسیار ضعیف فراکسیون امید در مجلس نیز در بی تفاوتی مردم نسبت به حضور در پای صندوقهای رای، بسیار تاثیر گذار بوده، در چنین وضعیتی تحریم انتخابات گزینه بسیاری از کسانی است که در انتخابات گذشته به حسن روحانی و لیست امید رای داده اند، حال در چنین فضایی، رئیس کمیته راهبردی اصلاح طلبان در گفتگو با فرارو ضمن انتقاد شدید از کسانیکه قیافه اپوزیسیون به خود میگیرند و بدون توجه به عملکردشان در گذشته، به دلسردی و نا امیدی مردم دامن برای شرکت در انتخابات دامن میزنند، به شدت انتقاد کرد.
چه شد که اصلاح طلبان و اصول گرایان دور یک میز جمع شدند؟ما تلاشمان این است که فاصله بین دو جناح مطرح کشور، یعنی اصلاح طلبان و اصول گرایان را، که در ۴۰ سال گذشته مسئولیتهای اصلی کشور یعنی دولت و مجلس بین آنها جابجا شده را با مردم، با توجه به اتفاقاتی که در دو سال اخیر رخ داده، کم کنیم. همچنین برای حل مشکلات مردم سعی داریم این دو جناح را به هم نزدیکتر کنیم.
این در حالیست که مسئولیت اقداماتی که در این ۴ دهه در کشور رخ داده چه اقدامات مثبت و چه اقدامات منفی بر عهده این دو جناج است و آنها نمیتوانند همانند اپوزیسیون رفتار کنند. در واقع بحث اصلی در حال حاضر این است. بنابراین ما باید مسولیت عملکرد خودرا بپذیریم و نمیتوانیم به مانند اپوزیسیون رفتار کرده و تنها انتقاد کنیم.
چه عاملی باعث تشکیل جلسات بررسی اوضاع کشور از سوی شما شده است؟با توجه به اینکه اشخاص و مسئولانی از هر دو طیف که در طول ۴۰ سال گذشته در این کشور مسئولیت داشته اند، الان قیافه منتقد به خود گرفته اند و وضعیت فعلی را به عملکرد کسانی نسبت میدهند که معلوم نیست از کجا آمده اند، این در حالی است که در طول ۴۰ سال گذشته مدیریت کلان کشور به طور عمده دست این دو جریان بوده است؛ بنابراین عمده کم و کاستیهایی که در طی این سالها به وجود آمده به خاطر عملکرد این دو جناح بوده است.
بر همین اساس، تشکیل جلسات مشترک با اصول گرایان برای بررسی وضعیت بوجود آمده با حضور تعدادی از افراد مؤثر دو جناح، که در واقع بنای یک گفتمان ملی است، بطور منظم تشکیل میشود.
به غیر از آن، در کمیته راهبردی اصلاحات نیز، که به حضور تعدادی از نمایندگان مجلس و شورای شهر و بعضی از صاحبنظران علمی و سیاسی، بطور منظم ماهیانه تشکیل میشود، مسائل و مشکلات کلان کشور و راهبردهای اساسی در جهت برون رفت از این مشکلات و مسائل کلان، بررسی میشود، و حسب مورد، از مسؤولین و وزراء هم دعوت میشود، از جمله، تا کنون وزرای صنعت و معدن و تجارت، کار و رفاه اجتماعی، اقتصاد ودارایی و تعدای دیگر دعوت شده اند تا با حضور آنان بتوانیم به حل مشکلات و مسائل مردم بیشتر بپردازیم.
مسائل مطرح شده در جلسات گفتمان ملی چه بوده است؟
تأکید بر این که ما باید مسئولیت کارهای خودمان را بر عهده بگیریم، نه اینکه خودمان هم فقط منتقد باشیم. همچنین باید از به وجود آمدن شکاف بین مردم و جریانهای سیاسی اصیل مانند جریان اصلاحات جلوگیری کنیم. بررسی اینکه کجاها کند یا تند رفتیم و این افراط و تفریطها چه آسیبهایی به توسعه سیاسی پایدار کشور وارد کرده است؟
و اینکه مردم این امر را درک کنند که اگر ما مسئولیت اقدامات وکارهای خودمان را بپذیریم و جایی که لازم است از مردم عذرخواهی کنیم اعتماد مردم به جریانهای سیاسی بیشتر میشود، به هرحال جریانات مختلف باید سهم خود را در کم و کاستیهای کشور بپذیرند.
از سویی بحث در مورد مسائل روز از جمله گرانیها، خصوصا در یکسال اخیر و همچنین تعطیلی کارخانجات و بحران عظیم بیکاری، خصوصا جوانان، و موضوع اشتغال، که در استانها و شهرهای مختلف با کمی تفاوت، به یک معضل بزرگی تبدیل میشود، البته این مسایل بیشتر در کمیته راهبردی اصلاحات بررسی میشود.به طور کلی این جلسات یک نوع آسیب شناسی گذشته و اندیشیدن راهکار برای مسائل و مشکلات روز کشور است.
نقش جنابعالی در این جلسات چیست؟
بنده هم با توجه به تجربه کار تقنینی و سیاسی- اجرایی از اول انقلاب، و بر حسب توان و تخصص خود، پس از قضایای سالهای ۸۸-۸۹ ودر قبل از تشکیل مجلس دهم و به ویژه بعد از تشکیل مجلس دهم، از یک طرف با تشکیل جلسات، مسائل ومشکلات کلان کشور را با دوستان رصد و پیگیری میکنیم، و تلاش کرده ایم با برگزاری دیدارها و نشستهای مشترک با افراد مؤثر جناحها و دیدگاههای مختلف، به ایجاد فضای تفاهم و همدلی کمک کنیم.
از طرف دیگر، به نقاط مختلف کشور سفر کرده و از نزدیک در جریان معضلات و مسائل کشور قرار میگیریم وگزارشهای مفصلی را از وضعیت کشور هم برای طرح در این جلسات کار میکنیم و هم خدمت مسئولان دولت از جمله به رئیس جمهور و معاون اول، مراجع و علمای قم و سایر مسئولین بلند پایه مملکتی ارائه میدهم.
به طور مثال برای بحث در موضوع اشتغال و رفع بیکاری از وزیر کار و رفاه اجتماعی را در یکی دو جلسه دعوت کردیم، یا در مورد مسائل صنایع کشور و کیفیت پائین خودروهای تولید داخل با وزیر صنعت و معدن و تجارت جلسه گذاشتیم، ما در این جلسات مسائل مورد نیاز مردم را به صورت عینی و عملی مورد بررسی قرار میدهیم.
در مورد انتقاداتی که مردم به عملکرد دولت آقای روحانی دارند، آیا جلسهای با مسئولان دولتی برگزار کرده اید؟
بله، جلسات ما اصولا حزبی و سیاسی نبوده و برای خالی نبودن عریضه برگزار نمیشود، بطوریکه ظرف دو سال گذشته در جلساتی در وزارت کشور با حضور وزیر مربوطه در مورد مسائل و مشکلات استانها و انتقاداتی که مردم نسبت به عملکرد دولت دارند، و این که نارضایتی و مشکلات در کدام استانها بیشتر است و کدام مشکلاتی میتواند زودتر حل شود، برگزار میشود، شرکت کردیم.
همچنین در مورد موضوع افزایش نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی جلسه مفصلی را اخیرا با حضور وزیر اقتصاد داشتیم. از سویی در مورد مسائل مربوط به تهران از جمله ترافیک و آلودگی هوا و مشکلات مهم این کلانشهر، چند جلسه با اعضای شورای شهر و نشستی مفصل هم با شهردار تهران داشتیم.
گفتمان ملی که شما به آن اشاره کردید در چه محورهایی شکل میگبرد؟
این جلساتی که به عنوان گفتمان ملی به آنها اشاره شد، نشستهایی فراجناحی است و این مسائل با حضور افراد هر دوطیف که عرض کردم، از هر دو جناج برگزار میشود. به عنوان مثال در زمینه مسائل و مشکلات دانشگاهی، علمی و بحث مهاجرت نخبگان، جلساتی داشتیم که همانطوری قبلا گفتم این بحثها ملی است و مختص به جناح خاصی نیست، مثلا موضوع مهاجرت نخبگان، به دلایل متعدد، از جمله نبود شرایط مناسب در کشور، که بسیاری از نخبگان ما در حال ترک کشور هستند.
این جلساتی که شما با اصول گرایان برگزار میکنید، از چه زمانی شروع شده است است؟
البته جلساتی که توضیح دادم با اصولگرایان بطور منظم تشکیل میشود، از حدود دوسال پیش شروع شده است، ولی ما بعد از قضایای ۸۸-۸۹، خصوصا از سال ۹۰، ۹۱ این جلسات را آغاز کرده ایم، منتهی نه بصورت منظم، جلسه مفصلی قبلا با آیت الله مومن برگزار کردیم، همچنین جلسهای را نیز با آیت الله یزدی و بعضی دیگر از اعضای جامعه مدرسین و مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم برگزار کردیم. همچنین جلساتی را نیز در خدمت مراجع و علمای قم داشتیم، که کماکان ادامه دارد.
البته تذکر این نکته ضروری است که جلسات کمیته راهبردی اصلاحات، با جلسات گفتمان ملی متفاوت است، ودر عین حال به هیچ وجه از سنخ جلسات شورای هماهنگی جبهه اصلاحات یا شورای عالی سیاست گذاری انتخاباتی اصلاح طلبان نیست و کلا راهبردی، تخصصی و ملی است. از سویی تعداد این جلسات این روزها بیشتر شده است. زیرا به تدریج با نزدیک شدن انتخابات از یک طرف، و با تأثیرگذاری تحریمها و فشارهای اقتصادی، از طرف دیگر، اصولا مردم نسبت به رایی که داده اند حساستر شده اند و این که آیا شرکت در انتخابات واقعا مشکلی از زندگی آنها حل خواهد کرد؟ و الان پیش خود میگویند، حالا این رایی که دادیم و نامزد هایمان انتخاب شد، کدام یک از مشکلات ما حل شد؟، بنابراین ما باید برای این سوال جواب بدهیم. این بی تفاوتی و بی اعتنایی نسبت به وضعیت کشور خودش یک خطر است و ما نباید بی تفاوت نسبت به این موضوع باشیم و تا آنجایی که ممکن است ما نباید بگذاریم مردم با صندوقهای رای قهر کنند.
علاوه بر مطلبی که شما به آن اشاره کردید، نسبت به بی تفاوتی مردم برای حضور در انتخابات، بخشی از مردم نیز وقتی میبینند، نامزدهای شاخص و افراد متخصص در حوزههای مختلف رد صلاحیت میشوند، با توجه به عملکرد افراد گمنامتر به مانند لیست امید، آنها نیز رای نمیدهند دیگر، برای جلوگیری از این موضوع چه اقداماتی را انجام داده اید؟
زمانیکه افراد مورد علاقه مردم در لیست باشند، اما رد صلاحیت شوند، مردم نیز میگویند ما میخواستیم شرکت کنیم، اما نگذاشتند، در همین رابطه در چندین انتخابات گذشته بسیاری از نیروهای وفادار به انقلاب و اسلام تنها با عناوینی، چون عدم التزام به اسلام کنار گذاشته شدند، کسانیکه سابقه اسارت، جانبازی، حضور در جبهه داشتند، از خانواده شهدا هستند، در این ۴۰ سال وزیر، نماینده مجلس و شورای شهر و مسئول بودند صلاحیتشان تائید نشد. این افراد در این چهار دهه پا به پای امام راحل (ره) و مقام معظم رهبری تلاش کردند.
یک زمانی که فرصت دست داد بنده خدمت مقام معظم رهبری عرض کردم که اگر خاطرتان باشد، زمانیکه جنگ شد و ما نماینده مجلس بودیم و قرار شد مجلس تعطیل شود و هر نمایندهای از حوزه خود نیرو به جبهه برود، در همان مهر ماه سال ۵۹، رهبر انقلاب، که آن موقع نماینده مردم تهران در مجلس اول و نماینده امام در شورایعالی دفاع بودند، با لباس رزم در دانشگاه جندی شاپور، که بعد به شهید چمران تغییر نام داد، حضور داشتند، ما هم با جمعی از همراهان خدمتشون رفتیم، از بنده پرسیدند شما به کدام منطقه میروید، من خدمت ایشان عرضه کردم ما سمت خرمشهر میرویم.
ما در آن ایام نه بسیجی بودیم به آن صورت نه سرباز و نه درجه دار، بلکه به عنوان یک نماینده مجلس با عدهای از طرفداران خود در مقابل عراقیها از خاک میهن دفاع میکردیم و اجازه تجاوز به دشمن بعثی را ندادیم. حال که ما بعد از چهل سال میخواهیم به مجلس برویم و سابقه و تجربه هایمان هم بیشتر شده و تخصص لازم را نیز به دست آورده ایم، به بهانه این که التزام به اسلام ندارید، ما را رد صلاحیت کردند، صدها نفر امثال بنده را به این شکل از نامزدی منع میکنند و بدین ترتیب بدنه مجلس را از نیروهای متخصص و کارشناس و همچنین وفاددار به انقلاب خالی میکنند.
با توجه به این وضعیت، تلاشمان این است که به سراغ علما و شورای نگهبان برویم و به جای اینکه مردم را با سخنان خود مایوس کرده و به نارضایتیها دامن زده و نقش منتقد و اپوزیسیون را بگیریم، مسئولیت قبول کرده و نقش فعالی ایفا نماییم.
پس شما بیرون گود نشستن و اتخاذ رویکرد انفعالی را قبول ندارید؟
به هیچ وجه، باید به جای گله کردن و زخم روی زخم مردم گذاشتن و نمک بر زخمها پاشیدن، مسئولیت قبول کرد. این شیوه افراد سیاسی اصیل نیست که فقط نقش اپوزیسیون را بگیرند، در حالیکه بخشی از مشکلات و مسایل به مدیریت خودآنها مربوط میشود، ما از اول انقلاب همراه مردم بوده ایم و تا پایان نیز همراه خواهیم بود.
البته ذکر این نکته ضروری است که بخش از آثار و برکاتی که با حضور مردم در انتخابات ریاست جمهوری ۹۲ و ۹۶، انتخابات مجلس و شورای شهر حاصل شد، نتیجه همین تلاشها بود و زمانیکه بخشی از مردم، که نا امید از تأثیر آرای خود بودند، قصد تحریم ویا کنار کشیدن از صحنه انتخابات را داشتند، با این فعالیتها و تلاشها و حضور اشخاص مؤثر امثال آقای خاتمی و اشخاص و احزاب اصلاح طلب و تأثیر گذار دیگر، نظرشان برگشت و در انتخابات به آقای روحانی و لیستهای انتخابات مجلس و شورا با شور و شوق و امید رای دادند.
شرکت آقای خاتمی در انتخابات مجلس نهم نیز با توجه به شرایط آن روزها نیز در همین راستا بود؟
بله، اگر خاطرتان باشد زمانیکه آقای خاتمی در انتخابات مجلس نهم در دماوند رای خود را به صندوق انداختند، خیلیها از ایشان خرده گرفتند و انتقاد کردند که چرا رئیس جمهور دوره اصلاحات در چنین وضعیتی پای صندوق رای رفته است، در حالیکه اکثر کاندیداهای ما رد صلاحیت شده اند، اما این اقدام در راستای قبول مسئولیت و زنده نگه داشتن امید مردم بود.
ما نباید بگذاریم این امید از بین رود و مسئولین دولت و تمام کارگزاران نظام باید در این زمینه تلاش کنند، زیراکه اگر این امید از بین برود، بازگرداندن آن به مردم کار خیلی سختی است. به عنوان مثال در شورای شهر دورههای دوم و سوم ۴۰۰، ۵۰۰ هزار نفر در تهران شرکت کردند، اما در دوره پنجم که اصلاح طلبان توانستند نیروهای خود را وارد انتخابات کنند، و امید مردم بالا رفته بود، شورای تهران با رای ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار نفری تشکیل شد، این حضور مردم تکیه گاه اصلی ماست، که باید به آن توجه ویژهای صورت گیرد.
نتیجه حضور فعال شما و دوستانتان در صحنه و مذاکره با شورای نگهبان برای تائید صلاحیت چهرههای شاخص اصلاح طلب برای حضور در انتخابات مجلس به کجا انجامیده است؟
در این زمینه جلساتی بار دوستان داشته ایم و مذاکرات موثر و خوبی نیز صورت گرفته، در حال حاضر فضا امیدوارانه است، بنده خیلی بدبین نیستم، البته شاید به طور امثال بنده نوعی را تائید نکنند، اما فضا نسبت به گذشته خیلی امیدوارانهتر است.
یعنی شما میتوانید این امر را تائید کنید که جبهه اصلاحات در انتخابات مجلس یازدهم با افراد شاخص و مطرح خود شرکت خواهد کرد و دیگر اتفاقاتی که در رابطه با لیست اصلاح طلبان و انتقاداتی که به عملکرد لیست امید در مجلس با توجه به افراد حاضر در این لیست شد، دیگر در اسفند ماه روی ندهد؟
این امر شامل دو بخش است، یک بخش حضور افراد مؤثر در انتخابات است که ما مشغول بررسی و دعوت از افراد نخبه و کارآزموده هستیم، این در حالی است که خیلی از افراد میگویند ما حاضر نیستیم آبروی خود را بگذاریم، در صورتیکه که میدانیم نتیجه باخت است و صلاحیتمان رد میشود.
اما در جلسات توصیه به ثبت نام و شرکت در انتخابات داریم، مثلا در حوزه بنده، یعنی وکلا و حقوقدانان ما باید فراخوان بدهیم و اعلام کنیم که اگر فرد با صلاحیت و شایستهای میشناسید، معرفی کنید تا ما کمک کرده و برای مقدمات کار اقدام کنیم، بدین ترتیب این قبیل از افراد را تشویق به ثبت نام کرده، ۵۰ درصد کار این بخش است.
مابقی کار نیز این است که تلاش کنیم تا فضای تفاهم و گفتگو بیشتر فراهم شود، و پیگیریها از طریق مجاری ذیربط، از جمله افرادی که به مقام معظم رهبری مشورت میدهند، اعضای شورای نگهبان، علما و مراجع، و نهادهای مربوطه، فضای سیاسی مساعدتر شود.
یعنی از حالت تنش و جبهه گیری به فضای رفاقت و همکاری تبدیل شود. از سویی بنده نمیخواهم بگویم همه چیز حل شده، ولی خیلی موثر است و به نتیجه کار خیلی امیدوار هستیم که صلاحیت افراد وفادار به انقلاب و کار آزموده از جناح اصلاحات تائید شود. حالا انشاءالله یک کمی جلوتر برویم و فضا انتخاباتیتر شود تا در این زمینه بهتر بتوان بحث کرد.