فیلم قصر شیرین؛ نقد و بررسی و هر آنچه باید درباره آن بدانید

ملودرام جاده‌ای «قصر شیرین»

پرویز جاهد

«قصر شیرین» رضا میرکریمی، فیلمی جاده‌ای با مایه‌های ملودراماتیک است در مورد مردی به‌نام جلال (با بازی خوب حامد بهداد) که مردی تندخو، خشن و لجباز است که همسری را که از او جدا شده از دست داده و فیلم از جایی شروع می‌شود که او برای فروش اتومبیل همسرش به سراغ خانواده او می‌رود و مجبور می‌شود بچه‌هایش را که نزد مادرشان زندگی می‌کرده‌اند بردارد و با آن‌ها راهی سفری دراز در جاده شود.

جذابیت و کشش فیلم در این است که ما اطلاعات زیادی در مورد شیرین و جلال و گذشته آن‌ها نداریم و در طول سفر و رویداد‌هایی که پیش می‌آید بتدریج راز‌های زندگی آن‌ها بر ما آشکار می‌شود. اینکه شیرین به دروغ به فرزندانش گفته که پدرشان جلال قصری دارد که می‌خواهد آن‌ها را به آنجا ببرد. اینکه شیرین با مردی در کار پرورش گُل شریک بوده که آن مرد به او نظر داشته است یا او به جلال اجازه داده که قلب زنده‌اش را بعد از مرگ به بیماری دیگر ببخشد.

جلال نه تنها با برادران و خواهر همسر سابق خود تفاهم و سازگاری ندارد، بلکه رفتار تند و خشنی با فرزندان و همسر جدیدش دارد که به عشق پنهان جلال به همسر سابق‌اش حسادت می‌کند. اما سفر و اتفاق‌هایی که در جاده می‌افتد باعث می‌شود که او بتدریج نرمخوتر شده و با وضعیت جدیدش کنار بیاید. فیلم ریتم بسیار دقیقی دارد که حاصل گفتگو و مشاجره لفظی بین جلال و همسرش از یک سو (که بین ترکی و فارسی می‌لغزد) و شیرین زبانی‌های دختربچه جلال از سوی دیگر و حرکت آن‌ها در جاده است.

سکانس جریمه شدن جلال در جاده به‌خاطر داشتن سرعت زیاد و سکانس دعوا و زد و خورد او با برادران شیرین در جاده، از بهترین سکانس‌های فیلم اند. «قصر شیرین» شباهت‌هایی از نظر داستان و موقعیت‌ها به فیلم «فرزندان» الکساندر پین دارد، اما شخصیت درونگرا و غمگین جلال و اتمسفری که میرکریمی پیرامون او ساخته، ویژگی متمایز فیلم اوست. به اعتقاد من «قصر شیرین» بعد از «امروز» بهترین فیلم میرکریمی تا امروز است.