فرارو- در ماههای اخیر سفر مقامات اسرائیل به برخی کشورهای عربی دیگر به شکل پنهانی و سری صورت نمیگیرد. بلکه هیئتهای اسرائیلی با پوشش ورزشی و فرهنگی به طور علنی به کشورهایی سفر میکنند که هیچکدام به طور رسمی با اسرائیل روابطی ندارند.
به گزارش فرارو، پیش و پس از سفر رسمی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، به سلطاننشین عمان؛ گزارشهای زیادی درباره دیدارهای پشتپرده مقامات عربی با اسرائیلی منتشر شده است. اما پس از این سفر، علاوه بر این افزایش این دیدارها، سفر مقامات اسرائیلی به کشورهای عربی و بالعکس جنبه علنیتر به خود گرفته است.
معمولا هنگامی که بحث جنجالی عادیسازی روابط با اسرائیل در جهان عرب مطرح میشود، در وهله اول نام کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به ذهن متبادر میشود. اما در چند روز گذشته، خبر سفر سیاستمداران کشوری به اسرائیل منتشر شد که هرگز کسی توقع آن را نداشت. وزارت خارجه اسرائیل در اقدامی جنجالی از سفر سه هیئت عراقی به اسرائیل در سال گذشته خبر داد و مدعی شد که سفر آخرین هیئت در هفتههای اخیر صورت گرفته است. بنا به گفته این وزارتخانه، ۱۵ سیاستمدار شیعه و سنی عراقی در این سه هئیت حضور داشتند، دستگاه دیپلماسی اسرائیل همچنین مدعی شد شخصیتهایی که به اسرائیل سفر کردهاند، «شیعه، سنی و رهبران محلی متنفذی» هستند.
سفر هیئتهای عراقی به اسرائیل، نخستین سفر مقامات عربی به اسرائیل نبود. قبل از آن هم گزارشهایی درباره سفر پنهانی برخی از مقامات عربی به اسرائیل منتشر شده بود. نکته قابل تامل اینکه این سفرها جنبه امنیتی به خود گرفته و با ایران مرتبط هستند.
ایدی کوهین، روزنامهنگار اسرائیلی، در توئیتر خود مدعی شد که هیئت عراقی درباره سه موضوع با همتایان اسرائیلی گفتگو کردهاند: ۱- خروج نیروهای ایران از سوریه در ازای توقف حملات اسرائیل. ۲- انحلال احزاب شیعی و علنی شدن عادی سازی روابط اسرائیل با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و سوریه، عراق و لبنان.
کوهین مسئله سوم را افشا نکرد و آن را «غیرقابل انتشار» دانست.
پس از شکلگیری توافق هستهای ایران در سال ۲۰۱۵، اسرائیل ضمن مخالفت با این توافق، تلاشهای فراوانی برای نزدیک شدن به کشورهایی نظیر عربستان و متحدانش، که نسبت به ایران بدگمان بودند، انجام داد. نتانیاهو بارها اعلام کرده، که از دیدگاه تلآویو، تنها حُسن توافق هستهای، نزدیک کردن کشورهای عربی به اسرائیل است. به نظر میرسد که این نزدیکی، حتی پس از خروج یکجانبه آمریکا از توافق هستهای، بیشتر شده و حتی به سطوح بالایی رسیده است. دیوید هرست، سردبیر وبگاه تحلیلی میدلایستآی، طی یادداشتی در همین وبگاه، پرده جدیدی از همکاری اطلاعاتی اسرائیل و کشورهای عربی، علیه ایران و ترکیه، افشا کرد.
هرست مدعی شد که عربستان، امارات و مصر به همراه اسرائیل به منظور محدود کردن نفوذ منطقهای ایران و ترکیه، طرحی برای بازگرداندن سوریه به اتحادیه عرب ریختهاند.
منابع آگاه در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به میدلایستآی گفتهاند ماه گذشته برای بررسی طرح مزبور، در یک کشور عربی حوزه خلیج فارس، مقامات بلند اطلاعاتی عربستان، امارات، مصر و اسرائیل جلسه گرفتهاند و یوسی کوهین، رئیس دستگاه جاسوسی موساد، نیز در این جلسه حضور داشته است.
در این جلسه، روی اقدامات متعددی برای محدود کردن نفوذ ایران و ترکیه در منطقه، بخصوص در سوریه، توافق صورت گرفته است. به گفته هرست، اسرائیل و کشورهای عربی در پی این هستند که با گشودن درهای اتحادیه عرب به روی دمشق، سوریه را از ایران دور کنند. یک مقام عربی که از جلسه مقامات اطلاعاتی آگاه است، گفت: «آنها انتظار ندارند که بشار (اسد) روابط با ایران را قطع کند. بلکه آنها میخواهند که به جای اینکه از بشار توسط ایرانیان استفاده شود، او از آنها استفاده کند.»
همین مقام در ادامه مدعی شد که پیام جلسه چهارجانبه اطلاعاتی به بشار اسد این بود، که او باید مانند پدرش، حافظ اسد، رئیسجمهور سابق سوریه، با ایران رفتار کند.
به موازات این تلاشها، مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، در یک
تور غیرمعمولی، به هشت کشور عربی سفر کرده است. او در این سفر، که از اردن آغاز شده است، گفته آمریکا فشارها بر ایران را دوچندان خواهد کرد. علاوه بر این، برخی ناظران معتقدند که پومپئو در این سفر درباره ائتلاف استراتژیک خاورمیانه –معروف به ناتوی عربی – هم با مقامات عربی گفتگو خواهد کرد. هدف اصلی این تشکل نظامی، مقابله با ایران است.