فرارو- انتصاب فرمانده یگان حفاظت از حرم مطهر رضوی (ع) تازهترین اقدامی است که در آستان قدس رضوی خبرساز شده است. ابراهیم رئیسی میگوید این یگان برای نخستین بار تأسیس میشود. انجام اقدامات حفاظتی در آستان قدس به سال ۷۳ برمی گردد. بعد از بمب گذاری ۳۰ خرداد ۱۳۷۳ در حرم امام رضا (ع) اقدامات حفاظتی حرم به سپاه پاسداران واگذار شد.
از ۱۷ اسفند ۹۴ که ابراهیم رئیسی جانشین مرحوم عباس واعظ طبسی در تولیت آستان قدس شد اقدامات حفاظتی و حراستی حرم رضوی نسبت به گذشته بیشتر شد.
مهرماه سال ۱۳۹۵ همایش «اقتدار بزرگ» با حضور فرماندهان و نیروهای ویژه یگان حفاظت حرم مطهر رضوی در این محل برگزار شد. وی در این مراسم بر پیشبینی، پیشگیری و اقدام بهموقع در برابر توطئهها و حفظ امنیت حرم امام رضا (ع) تأکید کرد.
اما هفته گذشته آستان قدس یگان مجزایی برای حفاظت از این بارگاه ملکوتی اختصاص داد. مراسم تشکیل این مجموعه با حضور رئیس تولیت آستان قدس و سردار حسین اشتری فرمانده ناجا برگزار شد. یگان حفاظت آستان قدس رضوی با موافقت ستادکل نیروهای مسلح تشکیل شده است. فرمانده یگان حفاظت آستان قدس سردار «علی اکبر افراسیابی» است که جانشین فرمانده سپاه امام رضا (ع) در قرارگاه امنیتی شهید برونسی و رزمنده دوران دفاع مقدس بوده است.
آنگونه که سردار حسین اشتری فرمانده ناجا گفته یگان حفاظت حرم امام رضا (ع) زیر نظر فرماندهی انتظامی استان با محوریت مدیریت آستان قدس رضوی فعالیت میکند.
ابراهیم رئیسی در این مراسم گفت: حرم مطهر رضوی همواره مورد هدف دشمنان قرار داشته است. بارگاه ملکوتی حضرت رضا (ع) محلی برای تربیت انسانهایی با اراده پولادین است و از کنار این مضجع نورانی شهید حججیها و دیگر شهیدان و جانبازان گرانقدر بهمقام والای شهادت نائل آمدهاند و بههمین دلیل همواره این بارگاه نورانی مورد خشم دشمنان قرار دارد.
رئیس تولیت آستان قدس دلیل تشکیل یگان حفاظت را پیگیری قانونمند فعالیتهایی عنوان کرد که صبغه انتظامی دارند. او میگوید: یکی از مأموریتهای ما حفظ اماکن متبرکه از هرگونه آسیب است؛ زیرا همیشه این اماکن مورد طمع افراد شرور و و شیاد قرار دارد.
تولیت آستان قدس رضوی اظهار کرد: آرامش زائر نکتهای بسیار کلیدی است و این آرامش با سخنرانی و بخشنامه بهدست نمیآید؛ بلکه برای ایجاد آن باید فرآیندی طی شود تا زائران با خاطر آسوده زیارت دلنشینی را تجربه کنند.
فرمانده قبلی یگان حفاظت از حرم رضوی کیست؟
با وجود آنکه رئیسی تشکیل یگان حفاظت از حرم رضوی را برای اولین بار عنوان کرده، اما با نگاهی به سایت آستان نیوز (پایگاه اطلاع رسانی آستان قدس) میتوان فهمید این یگان از سال ۹۵ آغاز به فعالیت کرده است. آن طور که در آستان نیوز عنوان شده فرمانده پیشین حفاظت حرم امام رضا سرهنگ پاسدار حسن رمضانزاده بوده است.
رمضانزاده در ارتباط با تشکیل یگان حفاظت و امنیت حرم رضوی توضیح داده: این یگان در تاریخ اول مرداد سال ۱۳۹۵ در بارگاه ملکوتی حضرت ثامن الائمه (ع) تشکیل شد، به گونهای که مطابق تصمیم و ابلاغ فرماندهی سپاه امام رضا (ع) استان خراسان رضوی مهمترین هدف از تشکیل آن، افزایش و تقویت اقدامات امنیتی و حفاظتی در بارگاه ملکوتی امام هشتم (ع) به شمار میرود.
رمضان زاده در خردادماه سال ۹۶ که گروه تروریستی داعش به حرم بنیان گذار جمهوری اسلامی و مجلس حمله کرده بود، گفت: از این پس بازرسیها در دولایه انجام میشود.
فرمانده سابق یگان حفاظت و امنیت حرم رضوی در مهر سال ۹۶ نیز گفته بود: گروهکهای تکفیری و تروریستی، طرحها و برنامههایی را برای برهم زدن امنیت و آرامش زائران بارگاه مقدس امام هشتم (ع) در دستور کار دارند و به همین دلیل هم افزایش و تقویت اقدامات و برنامههای امنیتی و حفاظتی مربوط به حرم مطهرحضرت ثامن الحجج (ع) مورد توجه جدی مسئولان مربوط قرار گرفته است.
فلاحت پیشه: حفاظت از حرم امام رضا (ع) تاکنون به خوبی انجام میشد
برخی نیز این اقدام آستان قدس را در راستای توسعه برنامههای این مجموعه در دوران تولیت حجتالاسلام رئیسی و راهاندازی مجموعههایی، چون تلویزیون اینترنتی و خبرگزاری آستان قدس رضوی میدانند.
فارغ از این نگاه حشمت الله فلاحت پیشه رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به ایرنا گفته: حفاظت از اماکن برعهده نیروی انتظامی است و مسأله حفاظت از حرم امام رضا (ع) تاکنون به خوبی انجام میشد. نمیدانم چه ملاحظاتی رخ داده که اقدام به ایجاد چنین یگانی کردهاند. مسئولیت حفاظت از اماکن برعهده نیروهای انتظامی است، اما از اینکه این یگان در چه قالبی شکل گرفته است و جزئیات تفاهمنامه آستان قدس و نیروی انتظامی چیست، بیاطلاعم و باید با دوستان آستان قدس صحبت کنید.
او در پاسخ به اینکه «بعد از حمله به حرم امام (ره) و مجلس، کمیسیون امنیت ملی یا مجلس تصمیمی درباره تغییر شیوه حفاظت از امکان متبرکه گرفت یا نه؟»، میگوید: خیر. چنین موضوعی نه در مجلس نه در کمیسیون امنیت ملی مطرح نشده است و این اقدام داخلی است که آستان در نظر گرفته است.
فلاحت پیشه درباره اینکه «تاکنون گزارشی از اقدام علیه اماکن متبرکه به کمیسیون امنیت ملی داده شده است یا نه؟»، پاسخ میدهد: خیر. تاکنون چنین موضوعی به ما اطلاع داده نشده است.
بیشتر بخوانید: واکنش فلاحتپیشه به تشکیل «یگان حفاظت آستان قدس»
توضیحات آستان قدساما در واکنش به گفتگوی رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس، آستان قدس رضوی جوابیهای بر روی پایگاه اطلاع رسانی خود قرار داده است. آستان قدس میگوید: تشکیل یگان حفاظت در همه دستگاههایی که فعالیت آنان به حجم قابل توجهی ازکارکردهای انتظامی نیاز دارد، امری متداول و قانونی بوده و در حال حاضر نیز برخی نهادها هم، چون سازمان میراث فرهنگی، سازمان حفاظت محیط زیست و ... در راستای انجام وظایف خود دارای یگان حفاظت میباشند.
این جوابیه ادامه داده: اما از آنجا که نوع تعاملات عمومی آستان قدس ویژگیهای خاص خود را داشته و مخصوصاً نحوه مواجهه حفاظتی و امنیتی با مردم و زائران بارگاه ملکوتی حضرت رضا (ع) میباید در خور این جایگاه مقدس و متناسب با شان زائران باشد، و همچنین جهت یکپارچه سازی سامانههای مختلف دخیل در این فعالیتها، مطابق ماده ۳۵ قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور در جهت تشکیل یگان یکپارچه حفاظت اقدام نمود.
روابط عمومی آستان قدس یادآور شده است: ماده ۳۵ قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور مصوب ۱۳۹۵/۱۱/۱۰ مجلس شورای اسلامی، دستورالعمل تشکیل یگانهای حفاظت دستگاههای اجرایی، طی گردشکار شماره ۷۸۵۴۱ مورخ ۱۳۹۶/۹/۲۷ به محضر مقام معظم رهبری و فرمانده کل قوا تقدیم گردیده و در تاریخ ۱۳۹۶/۱۲/۱۴ به تصویب معظم له رسیده است که در این ماده آمده است: «دستگاههای اجرایی در صورت نیاز به یگان حفاظت مکلفند پس از کسب موافقت و مجوز ستاد کل نیروهای مسلح نسبت به تشکیل یگانهای حفاظت اقدام کنند. این یگانها از نظر بکارگیری سلاح و مهمات تابع ضوابط نیروهای مسلح میباشند و با رعایت ضوابط نیروی انتظامی تحت نظر بالاترین مقام دستگاه ذی ربط اداره میشوند.»
چراهایی که بی پاسخ مانداما در این میان سوالاتی وجود دارد که میتوان از مسئولین آستان قدس پرسید. اول آنکه بعد از بمبگذاری سال ۷۳ حرم امام رضا (ع) نیروهای حفاظتی داشته است که به قول حشمت الله فلاحت پیشه به خوبی انجام گرفته است. آستان قدس با اختصاص یگان حفاظتی مجزا برای حرم چه هدفی دنبال میکند؟ دیگر آنکه چرا از زمان ابراهیم رئیسی، آستان قدس به فکر افزایش تدابیر حفاظتی و امنیتی بوده است؟ همچنین هدف از تاسیس دوباره یگانی که قبلا در سال ۹۵ تاسیس شده بود چیست؟ خبرنگار فرارو سعی کرد سوالات خود را با آستان قدس در میان بگذارد با این حال پاسخی از آستان قدس دریافت نکرد. خبرنگار این سایت با معاونت ارتباط با رسانهها تماس گرفت، اما این معاونت گفت: برای پاسخ به پرسشهای کوتاه خبرنگار هم باید به این مجموعه نامه ارسال کند. متصدی معاونت ارتباط در توجیه این خواست خود گفت: "من از کجا باید بدانم شما از سایت فرارو تماس میگیرید؟ " این بروکراسی در آستان قدس در حالی است که خبرنگاران حتی بعد از تماس با روابط عمومی نهادهایی مثل نهاد ریاست جمهوری یا مجلس شورای اسلامی میتوانند سوالات خود را با مسئول روابط عمومی این نهادها مطرح کنند. شاید این پیچیدگی در آستان قدس معنایی در بر دارد!
به این یگان نیاز بود
در حالی که این مجموعه حاضر به پاسخ گویی درباره دفاع عملکرد خود نشد، یک کارشناس مسائل امنیتی به دفاع از شکل گیری یگان حفاظت از حرم امام رضا (ع) پرداخت. امیر موسوی مشاور وزیر دفاع پیشین به فرارو گفت: از گذشته به خاطر تهدیدات طالبان و القاعده نیاز به یگان حفاظت از حرم احساس میشد. هدف این گروهها محو آثار اهل بیت در منطقه است. گروههای تروریستی در سوریه، عراق، یمن و لیبی و الجزایر هم همین کار را کردند. هرجا که حضور پیدا کنند سعی میکنند آثار اهل بیت را محو کنند. آنها آثار اهل بیت را مانع پیش بینی خود میدانند. فکر میکنند به خاطر آثار اهل بیت همیشه در محاصره و مورد نفرت مردماند.
مشاور وزیر دفاع پیشین ادامه داد: تشکیل یگان حفاظت از حرم گامی مهم است. به ویژه آنکه صدها هزار نفر زائر در حرم حضور دارند که در میان آنها زائرینی از کشورهای عربی نیز هم هستند. مضاف بر اینها حرم مطهر یکی از آثار باستانی است. قبلا اقدامات اولیه در بازرسیهای ورودی انجام میشد. تکفیریها از CIA و موساد آموزش میبینند و اقداماتشان مثل حمله به مجلس شورای اسلامی یا رژه نیروهای مسلح در اهواز غافلگیر کننده است. به این ترتیب مناطق حساس و مهم باید هشیاریهای مستمری داشته باشند. امیدواریم این حرکت در جاهای دیگری مثل آستان قدس حضرت معصومه یا شاه چراغ شیراز نیز صورت بگیرد.
موسوی گفت: یگان حفاظت از حرم امام رضا (ع) قبلا مطرح شده بود، اما عملی نبود. این تصمیم به مجوزهای ویژه، اقدامات خاص و روشهای خاصی نیاز داشت. درباره تشکیل این یگان، نیروهای مسلح باید اظهار نظر میکردند و حالا اعلام این خبر به معنای شکل گیری یگان حفاظت از است.
او ادامه داد: آقای رئیسی با توجه به تجربیات امنیتی و قضایی خود اطلاعات خوبی از پروندههای امنیتی و توطئههای امنیتی در مناطق حساس کشور دارد. او میداند خطرها از کجا و به چه نحوی احتمالا اجرا میشود و حالا که در نقطه حساس آستان قدس قرار گرفته است میداند از تجربیات خود چگونه استفاده کند.