فرارو- اعتراضها و ناآرامیها اخیر در کشور، بیش از آنکه در کف خیابانهای شهرهای مختلف در جریان باشد در کف شبکههای اجتماعی بروز و ظهور پیدا کرده است. "توئیتر" شبکه اجتماعی است که این روزها محل جدال سنگینی درباره اعتراض هاست.
به گزارش فرارو، از همان لحظات اولیه شروع اعتراضها در مشهد، توئیتر به محل نزاع حامیان و منتقدان اعتراضات تبدیل شد، نگاه کاربران توئیتر را میتوان اینگونه تقسیم بندی کرد که عدهای مخالف اعتراضها هستند، عدهای از اعتراضها تا جایی که علیه دولت است دفاع میکنند، عدهای دیگر از منظر اصلاح طلبانه به موضوع نگاه میکنند با اعتراض موافقند، اما از تخریب اموال عمومی و شعارهای ساختارشکنانه انتقاد میکنند، گروه آخر تمام قد از اعتراضها دفاع میکنند.
اولین بحث به ماهیت اعتراضها باز میگردد. از همان روز اول توئیتهای مختلفی در رد یا تائید این اعتراضها و ناآرامیها منتشر شد. جو غالب "همدلی" با اعتراضها بود. برخی نیز به حمایت قاطع از آن پرداختند. اما رویکرد بیشتر این است که ضمن حمایت و همدلی با اعتراضها از رفتار حکومت در مقابله با آن انتقاد شود.
صف بندیهای موجود میان کاربران توئیتر موجب ایجاد جنگ تویئتها شده است، این چهار گروه هر یک از منظر خود به وقایع اخیر میپردازند، تعارض دیدگاهها گاهی به گونهای است که یک سلطنت طلب با یک اصولگرای دو آتشه علیه اصلاح طلبان در یک جبهه قرار میگیرد و یا بالعکس. این بستگی به موضوع بحث دارد.
اما در روزها اعتراضها چه جنگهای توئیتری شکل گرفته است؟ این جنگها بیشتر درباره افراد و گروههای سیاسی بوده است.
حسن روحانی و دولت
از همان ساعات اولیه اعتراضها توئیتها در حمله به حسن روحانی و دولت او آغاز شد. بسیاری شرایط به وجود آمده را ناشی از عمکرد ضعیف او و دولتش دانسته اند، منتقدان میگویند این اعتراضها نشان میدهد که دیگر نمیتوان به دولت روحانی امید زیادی داشت.
بسیاری با یادآوری حرفهای روحانی درباره حقوق شهروندی این سوال را مطرح کردند که آیا این نحوه برخورد با معترضان در راستای حقوق شهروندی است؟ عدهای نیز سخنان روحانی درباره اعتراضها را "بیاثر" و حتی "پوچ" و نوعی دیگر از "فریبکاری" دانستند.
اما بسیاری معتقد بودند که دولت باید به معترضان اجازه اعتراض بدهد، اما با آسیب زدن به اموال عمومی برخورد شود.
برای نمونه، مسعود کاظمی در این باره توئیت کرده است: «آقای روحانی که یا نخواسته و یا توانش رو نداشته از صدا و سیما آنتن زنده بگیره چگونه میخواهد معترضان را قانع کند؟! حق اعتراض مسالمتآمیز؟! این گوی و این میدان مجوز بدهید و دستور دهید شرکت کنندگان را کتک نزنند و بازداشت نکنند.»
این درخواست بسیاری از اصلاح طلبان و حامیان اعتراضها بود.
در طیف دیگر فعالان توئیتری اصولگرا معتقدند تمام اتفاقات اخیر حاصل عملکرد ضعیف دولت روحانی و پیشتر از آن اصلاح طلبان است. آنها میگویند فقر و تبعیض از عملکرد دولت نشات میگیرد و معترضان حق دارند به گرانی اعتراض کنند. آنها بیشتر تلاش میکنند شعارهای ضد دولتی را بزرگ کنند. این موضوع باعث شده است که دیگر کاربران به آن واکنش نشان دهند.
حمید رسایی از فعالان اصولگرا در تویئتی نوشته است " سخنگوی دولت خاتمی راست میگه، دشمن کجا بود، مردم به ستوه اومدن از ندیده شدن، تبعیض، بیکاری... فقط ۸ سال دولت دست موسوی بوده، ۸ سال دست هاشمی، ۸ سال خاتمی، الانم که ۵ سال دست روحانی ه؛ ریاست کروبی، ناطق و لاریجانی برمجلسم هیچ، خب عقل کل، تو بگو کیامردم رو به ستوه آوردن؟! "
این اظهار نظر با واکنش مختلف کاربران روبه رو شده است.
علیرضا در پاسخ به رسایی نوشته است: «مگه شما و دوستانتون میزارید بقیه کارشون رو انجام بدن؟ شما که اینقدر خوبید میشه واسمون از دست آوردهای اون ٨ سالی که شما و رفقاتون مملکت دستتون بود رو بگید؟»
اصلاح طلبان به اصولگرایان حمله میکنند و میگویند این اعتراضها از سوی آنها سازماندهی شده است، غافل از اینکه از اعتراض ضد دولتی به اعتراض ضد حکومت تبدیل میشود. از طرف دیگر مدافعان اعتراضها به اصلاح طلبان حمله میکنند که چرا نارضایتی مردم را تقلیل میدهید.
در این بین حتی عدهای در فضای مجازی بحث استعفای روحانی را پیش کشیدند. محمد قمی در توئیتی در این باره نوشته است: "دیگه وقتشه که روحانی، با یه خداحافظی، خوشحالمون کنه. "
از طرف دیگر حامیان روحانی و اصلاح طلبان میگویند بحث استعفا از همان اتاق فکر تظاهرات مشهد بیرون میآید.
به هر حال یکی از حملههای ثابت توئیتری به دولت روحانی و شخص اوست، سخنان روزهای اخیر روحانی نیز هیچ دردی دعوا نکرده است و حتی به خیل معترضان افزوده است.
وحید یامین پور از جمله اصولگرایان فعال در توئیتر است
اصلاح طلبان و خاتمی
دومین موج جنگ در توئیتر حول محور اصلاح طلبان و سید محمد خاتمی شکل گرفته است. از همان ساعات اولیه اعتراضات اصلاح طلبان تلاش کردند فضا را آرام کنند، در عین حال سمت پیکان انتقادات را به مخالفان دولت گرفتند.
اما خیلی زود حملات به اصلاح طلبان بالا گرفت، منتقدان اصلاح طلبان میگویند آنها به جای حمایت از اعتراضها به حمایت از دولت و حاکمیت میپردازند و به نوعی در سرکوب اعتراضها مشارکت دارند.
منتقدان میگویند اصلاح طلبان رفتارهای دولت و سرکوب معترضان را "ماله میکشند". عباس عبدی و حمیدرضا جلایی پور از جمله فعالان اصلاح طلبی بودند که در این روزها در توئیتر بارها مورد انتقاد کاربران قرار گرفته اند.
عبدی و جلایی پور در چند نوبت در تحلیلهای خود به نقد اعتراضها پرداخته بودند.
شیوا نظرآهاری توئیت کرده است: «باور اصلاحات یعنی ما که سیسال دولت دستمون بوده، هیچ نقشی تو بدبختی امروز شما نداریم و همهاش تقصیر اون هشتسال دولت احمدینژاده و شما به وقتش با یک تکرار باید به تمامی افراد هردو لیست رأی دهید وگرنه مشتی ضد انقلاب و آشوبگرید.»
این شرایط به جایی رسیده که از درون علاقمندان به اصلاحات نیز اعتراضها برآید. کاربری به نام فرهاد نوشته است: "من هم به اصلاحات باور دارم، اما به اصلاح کردن «اصلاحطلبان» بیشتر! ".
اما حمله به محمد خاتمی پس از موضع گیری او در قالب بیانیه مجمع روحانیون مبارز بسیار بالا گرفت. بیانیه روحانیت مبارز ضمن دفاع از حق اعتراض مردم آشوب گری محکوم شده است.
پس از این بیانیه کاربری به کنایه از خاتمی انتقاد کرد "معلوم نبود چندتا انتخابات دیگه لازم بود که این سید بزرگوارو بشناسیم. مرسی آقای خاتمی. مرسی بابت بیانیه. "
کاربری به نام جان اسنو هم نوشته است: «در تظاهرات سراسرى مردم به این باور رسیدند که خاتمی، روحانی و در کل اصلاح طلبا صرفا به فکر منافع خودشون هستن و در این مدت نقش بازی میکردند، اما حالا افشا شدند و این یعنی بزرگترین دست آورد تظاهرات سراسری.»
با وجود حملات سخت به خاتمی عدهای نیز همچنان از او حمایت میکنند. مستوره نصیری در این باره توئیت کرده است: «موضع مشترک ندارم باهاشون، اما کسانی که همهجوره پای حمایتشون از خاتمی هستند و این حمایترو به شکلهای مختلف توئیت میکنند، دوست دارم، به نظرم هنوز صادقانه امیدوارند.»
بسیاری از کاربران هم هستند که می گویند حمله به خاتمی و اصلاح طلبان دردی را دوا نمی کند.
رضا پهلوی و مریم رجوی
پس از حمایت رضا پهلوی فرزند آخرین شاه ایران و سلطنت طلبها در کنار مریم رجوی رهبر گروهک مجاهدین خلق (منافقین) از اعتراضات و آشوب ها ، برخی کاربران به محکوم کردن این دو پرداختند.
مهدیه گلرو از فعالان اجتماعی در توئیتی نوشت: «جا داره همه یک صدا به رضا پهلوی و مریم رجوی بگیم خفه شو بعد ببینیم چه خاکی میشه تو سرمون کنیم. مصادره کردن اعتراضات مردمی کثیفترین کار اپوزوسیون خارج نشین است.»
شاید فعالان توئیتری از هر گروه و با هر تفکری بیش از هر چیز دیگر در محکوم کردن رضا پهلوی و مریم رجوی همدل و همصدا بودند. با این حال هواداران سلطنت طلبان هم در تویئتر کم نبودند، کسانی که به دفاع از رضا پهلوی میپرداختند.
گفت و گوی رضا پهلوی با شبکه من و تو مهمترین رسانه حامی سلطنت طلبان بارها درتوئیتر بازنشر شد و مورد توجه برخی کاربران قرار گرفت.
فعالیت مدافعان مریم رجوی در توئیتر محدود و کم بازتاب بود.
آمد نیوز و ری استارت ناآرامیهای اخیر دو پدیده تازه در عالم سیاست ایران را بیش از پیش مطرح کرد. "آمد نیوز"، کانالی تلگرامی که به در ماههای اخیر اخبار ضدو نقیض زیادی علیه مقامات کشور منتشر کرد. "آمد نیوز" حالا بیش از یک میلیون ۳۰۰ هزار عضو دارد. این در تظاهراتهای اخیر اخبار ضد و نقیض و نادرست زیادی را منتشر کرد.
از طرف دیگر خرابکاری "ری استارت" با محوریت "محمد حسینی" مجری سابق تلویزیون نیز در روزهای اخیار بسیار مورد توجه قرار گرفته است. حتی شب گذشته در شورای امنیت سازمان ملی به این گروه اشاره شد.
اما "آمد نیوز" و "ری استارت" به عنوان مروجان خشونت در تظاهراتهای اخیر شناخته میشوند. فعالان توئیتری نیز از این جهت انتقادات زیادی به آنها کرده اند.
کاربری درباره فعالیتهای آمد نیوز نوشته است:" کانال آمدنیوز که حالا به اسم صدایمردم تغییر عنوان داده تلویحا مردم رو به هرج و مرج خیابانی و پیاده کردن الگوی لیبی دعوت میکنه برای آیندهای بهتر. پ. ن:از سال ۲۰۱۱ تا حالا لیبی نه ثبات سیاسی رو ب. چشم دیده نه امنیت، ارتش چندپاره،۲ دولت با ۲ پایتخت، جولان داعش. ".
اما مدافعان آمد نیوز نیز بیکاری ننشسته اند و به منتقدانش میتازند. آنها حتی رسانههای همچون "بی بی سی" را هم مورد حمله قرار میدهند و معقتدند "بی بی سی" هم در راستای سرکوب مردم حرکت میکند!
کاربری در همین باره نوشته است: "آتیشش رو پایداری روشن کرد، نفتش رو آمدنیوز ریخت ملت احساسی هم دارن هیزمش شدن. این میون بازنده همون ملته نه اون لاشخورا. "
کاربران زیادی به عملکرد ری استارت و محمد حسینی به شدت انتقاد دارند. محمد حسینی در آخرین پیام خود به ری استارتیها گفته است، بسیجیها و سپاهیها و خانوادههای آنها را به قتل برسانند!
علی رنجبران در این باره نوشته است: "من که تصور میکنم خود سیدمحمدحسینی احمقتر از اونیه که بعضیا فکر میکنن، ولی پروژه ریاستارت پیچیدهتر از اونیه که به نظر میرسه. "
در این بین عدهای هم هستند که محمد حسینی را مهره جمهوری اسلامی معرفی میکنند!
درمقابل کاربری به نام جبر و احتمال از ری استارتیها حمایت کرده و در توئیتی نوشته است: «ری استارتی ها هستن و راهشون را بلدن. حتی اگر یک میلیون درصد سیدمحمدحسینی مهره ج. ا. باشه که نیست. ری استارتی ها راهشون راه سعدی و مولانا و حافظ خیام عطار هست. مرجع ما این بزرگان هستند.»
پائولو کوئیلو
اما شاید آخرین جنگ در میان انبوه جنگهای توئیتری به توئیت پائلو کوئیلو نویسنده مشهور برزیلی باز میگردد. او در واکنش به سخنان رضا پهلوی که گفته بود دولت آمریکا باید شرکتهای ارتباطاتی و اینترنتی را تشویق کند به ایرانیان معترض خدمات ارائه دهند، به شدت به فرزند آخرین شاه ایران تاخت.
کوئیلو خطاب به رضا پهلوی توئیت کرد: "ساکت شو! ساواک مرده است، و اگر تو به دنبال یک کودتای دیگر باشی، مانند کودتایی که سازمان سیا در سال ۱۹۵۳ سازماندهی کرد، مردم ایران برای حمایت از کشورشان بر میخیزند."
این اظهار نظر نویسند مشهور برزیلی با واکنشهای فراوان ایرانیها روبه رو شده است. عدهای از او حمایت کرده اند و عدهای دیگر به شدت به او تاخته اند.
حتی تصویری منتشر شده که نشان میدهد کتابهای کوئیلو در آتش میسوزد. نویسنده کیمیاگر، این توییت را بازنشر کرده و نوشته: "من در سالهای اخیر به این صحنههای سوزاندن کتابهایم در بسیاری از کشورهایی که میخواهند رسم نازیها را در سوزاندن کتاب زنده نگهدارند، عادت کردهام و معتقدم ایرانیها بدون دخالت خارجی، خودشان حرف آخر را درباره سرنوشتشان میزنند، آنها به اندازه کافی قوی و باهوش هستند."
کتابهای کوئیلو در ایران طرفداران زیادی دارد. آثار مهم او که به فارسی منتشر شده عبارتند از: کیمیاگر، ورونیکا تصمیم میگیرد بمیرد و کنار رودخانه پیدرا نشستم و گریستم.