کمال اسعدی*؛ هنوز صدا شلیک گلولههای سحرگاه ۱۹ آبان در لابه لای صفحات تاریخ ایران به گوش میرسد. گلولههای که سینه بزرگ مرد آزادیخواه و استقلال طلب دکتر حسین فاطمی را شکافت و دستان آلوده به کودتا را بیش از هر زمان دیگر آشکارتر کرد.
دکتر حسین فاطمی که از دیدگاه سفیران آمریکا و انگلیس از خطرناکترین شخصیتها و چهرهای نزدیک دکتر مصدق بود و اعدام او، چنانکه شهرت دادهشده است، تنها خواست شاه نبود!
ساموئل فال، مستشار شرقی سفارت بریتانیا، دو هفته پس از کودتای بیستوهشت مرداد، در گزارش مورخ سوم سپتامبر ۱۹۵۳ مینویسد اعدام بیرحمانه، صرفنظر از غیرانسانی بودن آن، ممکن است در مورد مصدق عاقلانه نباشد، منتهی شاید برای فاطمی، بهترین راهحل باشد، البته اگر دستگیر شود. تا زمانی که اینگونه افراد زنده هستند و در ایران هستند، همیشه خطر یک ضد کودتا وجود دارد. شدت عمل ضروری ست!
این گزارش نشان از تاثیرگذاری دکتر فاطمی بر جریانهای سیاسی و توانایی او در ایجاد تحرکات اجتماعی در ایران هست که منافع جریانهای تمامیتخواه و منفعت طلب داخلی و کشورهای بیگانه در ایران را به خطر میانداخت.
فاطمی از شخصیتهای خوشفکر و تحولخواه بود و در اندیشه او تغییر نظام به سمت نقش بیشتر مردم در تعیین سرنوشتشان و محدود کردن دولت و حاکمیت در دخالتهای بیجا در زندگی فردی و اجتماعی مردم نشان از آزادی طلبی و دموکراسی خواهی او بود و همین اندیشه به گمان نگارنده باعث ترس و وحشت دشمنان بیگانه و جریانهای منفعتطلب داخلی شد.
امروز که در آستانه شصت و سومین سالگرد اعدام او هستیم همچنان از شخصیتها مهجور مانده ما در دل تاریخ هفتاده ساله کشورمان میباشد که کمتر درباره او و اندیشهاش تحقیق شدهاست و همچنان توسط جریانهای سیاسی ارتجاعی در پی زنده به گور کردن نام او در یادها هستند، ولی شهادت او در سحرگاه ۱۹ آبان درحالی که تب بالایی داشت با فریاد "زنده باد مصدق پاینده باد ایران" نام خود را بر پیشانی تاریخ ایران ثبت کرد.
فاطمی الگوی آزادگی و شرافت در سپهر سیاسی ایران است که نسل امروز میتواند سرافرازانه منش و مرام سیاسی او را در دستور کار خود قرار دهد و امیدوارانه تر در راه بسط دموکراسیخواهی و توسعه همه جانبه ایران عزیز گام بر دارد.
*روزنامه نگار