گلزار شما از تام کروز و برد پیت هم بهتر است

به گزارش خبرآنلاین، برنامه «هفت» شب گذشته 12 آذر ماه با موضوع مستند سیاسی روی آنتن رفت و میزگرد بررسی سینمای مستند سیاسی با حضور حسین دهباشی و مهدی نقویان برگزار شد.

در ابتدای این بحث حسین دهباشی درباره سینمای سیاسی گفت: «وقتی درباره مستند سیاسی صحبت می کنیم، یک بار باید مستند بودن آن را در نظر گرفت و یک بار نیز سیاسی بودن آن را. وقتی سینمای مستند سیاسی ایران را با آمریکا مقایسه می کنید، باید به وجه اطلاع رسانی و سرگرمی این کالا برای مخاطبان آمریکایی توجه کرد. اصولا یک کالا در کشور ما در مقایسه با کشوری نظیر آمریکا، چقدر به جزییات کیفی و زیبایی شناسانه، پژوهش محوری و دقت نظر آن توجه می شود؟ در حوزه بازار اگر بررسی کنیم، یکی از مهمترین بازار مستند در ایران تلویزیون دولتی هستند، در حالی که اساسا در آمریکا تلویزیون دولتی نداریم. لذا این وجه قطعا بر مستندهای سیاسی ایران اثر می گذارد. مسئله دیگر جشنواره ها هستند که این نیز در ایران اغلب جشنواره ها دولتی هستند. مسئله سوم جنبه علمی مستندها هستند که ما این گونه را در مقایسه با سینمای آمریکا اساسا در ایران نداریم.»

مهدی نقویان نیز در ادامه درباره سینمای مستند سیاسی گفت: «بهتر است این مسئله را بررسی کنیم که چرا در ایران کمتر مستندسازی به سمت تولید آثار مستند سیاسی می رود. بسیاری از مستندسازان ترس از این موضوع دارند که به فیلم شان برچسب سیاسی یا تبلیغاتی بخورد. لذا حتی اگر فیلمی در ایران به ظاهر سیاسی نباشد اما ممکن است در ادامه ابعاد سیاسی پیدا کند. این اتفاق حتی ممکن است درباره ساخت مستندی اجتماعی نیز رخ دهد. به طور مثال وقتی شما مستندی درباره دوخت دستکش برای مدافعان حرم نیز تولید می کنید، برداشت سیاسی می شود.»

دهباشی اینطور ادامه داد: « اساسا انتقاد سیاسی تلقی می شود. لذا اگر شما مستندی انتقادی اجتماعی نیز تولید کنید، نظیر انتقاد به فضای انتخابات، محیط زیست و ... باز هم به سیاسی زدگی تلقی می شود. فیلم ها از سوی مسئولین و کسانی که دارای قدرت اند ممکن است مورد غضب واقع شود. یک نفر به سراغ ساخت یک فیلم داستانی سینمایی می رود و کارگردان برای یکی از شخصیت های فیلمش، نقش یک پرستار را انتخاب می کند و نتیجتا با اعتراض صنفی آن صنف، مسئولین برای فشار به فیلم «شوکران» به میدان می آیند. در حالی که بالاخره باید آن نقش شغلی داشته باشد. لذا نمایندگان صنفی داخل مانع نقد بر صنف خود می شوند و تنها استکبار جهانی ست که به راحتی نقد می شود، چون نماینده ای ندارد!»

مهدی نقویان اظهار داشت: «من بالعکس معتقدم در ایران می توان درباره شخصیت ها و چهره های سیاسی فیلم ساخت و حتی اگر با مقاومت و عکس العمل روبرو شویم، بخشی از کار ماست و باید با آن مقابله کرد. در حضور آقای احمدی نژاد که او را نقد کردند. امروز هم در زمان آقای روحانی ایشان را نقد می کنند، هرچند آقای احمدی نژاد نشان دادند نقدپذیرتر هستند! برای من این خیلی مهم است که در سینما قصه تعریف کنم. حتی در فیلم مستند. به نظرم این اصل است که بخش عظیمی از جذابیت یک مستند را بر دوش می کشد.»

بخش دوم برنامه «هفت» شامگاه جمعه 12 آذر ماه به گفتگوی افخمی با گلشن گروور، بدمن سینمای بالیوود و بازیگر فیلم سینمایی «سلام بمبئی» اختصاص داشت.

گلشن گروور ابتدا درباره علاقه زیادش به بازی در نقش های منفی گفت: «من حس می کنم نقش منفی به طور کلی سخت تر از نقش های دیگر است. تلاش بسیار زیادی نیاز است تا آن طور که باید ایفای نقش کنید. با بدمن بودن شما می توانید تا مدت های زیادی در این جنس نقش ها بازی کنید. مثلا شما می توانید به فیلم آخرم «سلام بمبئی» نگاهی بیاندازید که در آن نقش منفی تازه ای بازی می کنم که تا پیش از این بازی نکرده بودم. من نامزد سابق دختری هستم که حالا عاشق محمدرضا گلزار شده است.»

این بازیگر سینمای هند در ادامه درباره همتای ایرانی‌اش محمدرضا گلزار نیز می‌گوید: «من آقای محمدرضا گلزار را بسیار دوست دارم. ایشان ضمن اینکه انسان خوش تیپ و خوش قیافه ای هستند، بسیار انسان خون گرم و احساساتی نیز هستند. زمانی که به هند آمدند برای همه ما یک جای پای خیلی خوب بجا گذاشتند! من اولین بازیگری بالیوودی بودم که در هالیوود راه یافتم و کار کردم، اما تجربه با گروه ایرانی یک تجربه جدید و خوبی بود. باید بگویم رضا گلزار شما از برد پیت و تام کروز خیلی بهتر است و این بخاطر انرژی است که درون این فرد نهفته است.»

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش اظهار داشت: «اخیرا در هند نیز به سینمای جشنواره ای به شدت روی آوردند. ما احترام بسیاری به هنر و هنرمند قائلیم. مثلا وقتی آقای رضا گلزار به هند آمدند، دوست عزیز شاهرخ خان برای ناهار ایشان را به منزل شان دعوت کردند. همین طور بازیگران دیگر با گرمی از هنرمندان ایرانی استقبال کردند. فیلم های مجیدی را دیده ام و خیلی خوب بوده است.»

نقد فیلم سینمایی «سیانور» ساخته بهروز شعیبی با حضور مسعود فراستی و غلامعباس فاضلی و البته بدون حضور عواملش بخش دیگری از برنامه شب گذشته «هفت» بود.

عباسعلی فاضلی در ابتدا گفت: «خوشبختانه «سیانور» در جشنواره فجر مورد توجه قرار نگرفت. خوشبختانه از این حیث که فیلم هایی که در مرتبه اول مورد توجه ویژه قرار می گیرند در ادامه از این توجه کاسته می شود. این فیلم بهترین فیلم سیاسی است که سینمای ایران تاکنون ساخته است. بهترین فیلم چون کمتر فیمسازان ایرانی جسارت کردند به سراغ سوژه های سیاسی بروند. فیلم خوش ساخت با فرم سنجیده ای است که محتوای سالمی دارد. در کل فیلم امیدوارکننده و برای آقای شعیبی فیلم رو به جلوتری از «دهلیز» است.»

فراستی نیز درباره این اثر بهروز شعیبی اظهار داشت: «بعد از تبلیغاتی که «هفت» درباره «سیانور» با حضور عواملش رفت، قرار بود که کارگردان و نویسنده فیلم به پای میز نقد فیلم بیایند. اما نیامدند! علت چیست؟ چرا از نقد فرار می کنیم؟ فرهنگ نقد در ایران روابط عمومی فیلم است. حتی به نظرم فرهنگ در نقد جدی تر از فیلمسازی است. مسئله فراستی نیست، مسئله اصل فرهنگ نقد است که دوستان نه تنها اعتماد ندارند، بلکه فیلمسازی که کارش را از نظر خودش درست انجام داده است اصلا از نقد فرار نمی کند بلکه استقبال می کند. ولز جمله ای دارد که می گوید بعد از اینکه فیلم تمام شد، بهترین منتقدان، فیلمسازان هستند. یکی از بهترین نمونه هاش در نقد برگمان است که در نقد روی دست منتقد می رود و خودش تندترین نقدها را علیه فیلم های خودش کرده است.»

فاضلی در پاسخ به فراستی گفت: «من از برگمان مطلب دیگری نیز شنیده ایم که می گوید: نوشتن درباره فیلم ها بیهوده است، برای نوشتن از فیلم باید یک بار آن را ساخت.»

فراستی در نقد فیلم «سیانور» تصریح کرد:«فیلم برخلاف موضوع و ظاهرا داستانش سیاسی نیست. یک موضوع سیاسی را گرفته و بخش مهمی از این موضوع را مفروض، فرض کرده و دارد از یک جایی وارد داستان می شود. حس و حال کمی گانگستری در آن پیدا می کنی، اما حس و حال سیاسی ندارد. ما درباره 3 طیف در فیلم حرف میزنیم. ساواک، مجاهدین باقی مانده بر مواضع قبلی و مجاهدین تغییر کرده. فیلم در ابتدا با یک ترور شروع می شود که اجرای ضعیفی دارد. بعد به سراغ ساواک می رویم. اما ساواک واقعی را در فیلم نمی بینیم. بازی هاشمی در فیلم بین جدی و شوخی مانده است که اصلا ساواکی نمی دهد! تصور از ساواک این است که تا حدی در مبارزه با این طیف انشعاب گر مارکسیست حق دارد. ما رژیمی را هم در فیلم نمی بینیم. ساواک در فیلم دشمن مردم نیست. بلکه دشمن مجاهدین است. مردم را در فیلم نمی بینیم.»

فاضلی در دفاع از «سیانور» گفت: «فراستی مزیت های فیلم را نقاط ضعف برمی شمرد. فیلم اتفاقا فیلمی است که آلوده به سیاست نیست. فیلم یک داستان عاشقانه است که این داستان را با یک پس زمینه سیاسی ترکیب کرده است و ما از همان ابتدای فیلم و ترور، با کارگردانی طرف هستیم که فضا را می شناسد. من قرار نیست بعد از تماشای فیلم به اطلاعاتی دقیق و درست درباره ساواک و حوادث آن دست یابم. هر فیلم دنیای خودش را بنا می کند و «سیانور» جهان خود را بنا می کند.
مسئله بعدی فیلمنامه است. انتظاری که تو در فیلمنامه داری در بسیاری از فیلم ها بر همین قاعده و اساس نیست. قرار نیست یک فیلم به تمام انتظارات منتقد همان طور که دوست دارد پاسخ داد. فیلم جهان خود را بنا می کند.»

فراستی همچنین گفت: «ساختار جهان، فرم باید داشته باشد. اگر فیلم فرم نگرفته باشد، ابدا جهانی شکل نمی گیرد. فلش بک هایی که فیلم می زند بسیار غلط است. فلاش بک آخر فیلم از مرده زمردیان است. این فیلم فاقد فرم است. در تکنیک نیز به شدت ضعیف است. یعنی تمام نماهایی که از اورهد شروع می شود و بالا می رود، بلکل بی معنی است. مشکل دیگری که فیلم دارد این است که شعیبی نیز همچون مهدویان در «ایستاده در غبار» گمان می کند، اگر نگاتیو کهنه باشد و رنگ را کهنه کند، ما به گذشته رفته ایم. ابدا این چنین نیست.»

میزگرد جشنواره «ایران ساخت» با حضور اکبر نبوی و دکتر پرویز کرمی بخش پایانی برنامه «هفت» بود که نبوی در ابتدای آن گفت:«متاسفانه در سینما و فرهنگ برای این مسئله کم کاری هایی صورت گرفته است. در بخش دیداری و شنیداری چند بخش مستقل داریم. از تیزر و کلیپ تا فیلم کوتاه داستانی و مستند بخش های مجزا با داوران مجزا در جشنواره دارند.»

او همچنین افزود: «مشکل بزرگ کشورمان این است که راهبردهای کلان فرهنگی و رسانه ای مان به شدت معیوب است. من که معتقدم اصلا راهبری در این زمینه نداریم. دستگاه هایی که در این زمینه فعالیت می کنند و رسانه های تصویری و سینمای مان به سراغ این موضوعات نمی رویم. انگار کار هنری مان در نمایش زشتی های و پلشتی هاست و به سراغ این موضوعات امیدوارکننده نمی خواهیم برویم.»