درگیری لفظی ناتو و روسیه امر جدیدی نیست، هر دو طرف بارها همدیگر را به تنش‌زایی متهم کرده‌اند اما درگیری این‌بار دو طرف با بیم و هراس از روی خوش دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری جدید ایالات متحده، به مسکو رنگ و بوی متفاوتی گرفته است. کشورهای عضو ناتو حالا می‌دانند اگر ترامپ به‌راستی همان‌گونه که در مبارزات انتخاباتی خود به ناتو تاخته، بخواهد از نقش آمریکا در این سازمان بکاهد و از آن‌سو به روسیه نزدیک شود، اوضاع امنیتی قاره اروپا تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد.
جدیدترین درگیری ناتو و روسیه از دل این نگرانی بیرون آمد. در روزهای اخیر گزارش‌هایی مبنی بر استقرار موشک‌های ضدکشتی روسیه در غربی‌ترین نقطه بالتیک منتشر شد و خبرگزاری اینترفکس روسیه دوشنبه گفت موشک‌اندازهای باستیون به کالینینگراد گسیل شده‌اند؛ منطقه‌ای کوچک که مرز کشورهای عضو ناتو یعنی لهستان و لیتوانی است و ٣٠٠ کیلومتر با خاک روسیه فاصله دارد. ناتو روز سه‌شنبه در واکنش به این استقرار، مسکو را به موضع‌گیری پرخاشگرانه نظامی متهم کرد. این در حالی است که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، گفته این کشور صرفا به تجاوز ناتو پاسخ داده است.
ناتو روز یکشنبه مانورهای «شمشیر آهنین ۲۰۱۶» را در لیتوانی آغاز کرد که بزرگ‌ترین نوع از این مانور تاکنون محسوب می‌شود و شامل چهار هزار نیرو از سراسر این ائتلاف است. مانورهای قبلی در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۴ شامل به‌ترتیب دوهزارو ٥٠٠ و دو هزار نیرو بود. این سازمان در بیانیه‌ای که روز سه‌شنبه در اختیار خبرگزاری آسوشیتدپرس قرار داد، گفت: «حرکت کرملین به کاهش تنش‌ها یا بازگشت ثبات به روابط ما کمکی نمی‌کند». کوتاه‌زمانی پیش‌تر از این، جان کربی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، طرح روسیه برای استقرار سامانه موشکی «اس- ٤٠٠» در کالینینگراد را «عاملی بی‌ثبات‌کننده برای امنیت اروپا» خواند و به خبرنگاران گفت: ناتو یک ائتلاف دفاعی است، همیشه یک ائتلاف دفاعی بوده و یک ائتلاف دفاعی نیز باقی خواهد ماند. درنتیجه هیچ دلیلی وجود ندارد روسیه بخواهد ناتو را نوعی تهدید بداند.
ولادیمیر پوتین یک روز قبل از این بیانیه ناتو در اظهاراتی که خبرگزاری‌های روسیه آن را بازتاب دادند، هشدار داده بود مسکو اگر احساس کند مورد تهدید ناتو واقع شده است، پایگاه‌های آن را هدف قرار خواهد داد.
این در حالی است که دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در پاسخ به کربی، انتقال موشک به کالینینگراد را پاسخ منطقی روسیه به تهاجم غرب خواند: «روسیه برای تضمین امنیت خود در مقابل گسترش نفوذ ناتو در مرزهای خود، هر کاری که لازم باشد انجام می‌دهد. این اتحاد در حقیقت بلوکی تهاجمی است، بنابراین روسیه باید هرکاری که می‌تواند انجام دهد و در این مورد روسیه از همه حقوق حاکمیتی لازم برای انجام تدابیر لازم در سراسر خاک روسیه برخوردار است».
روسیه در ماه اکتبر موشک‌های اسکندر با توانایی اتمی را به کالینینگراد فرستاد؛ اقدامی که لهستان آن را مایه نگرانی شدید خواند. روسیه گفت آن استقرار بخشی از تمرین‌های نظامی است و قبلا هم انجام شده است. با این حال، خبرگزاری آرآی‌ای روز دوشنبه به نقل از ویکتور اوزروف، رئیس کمیته دفاعی روسیه، گزارش داد موشک‌های اسکندر و اس-٤٠٠ برای مقابله با سپر دفاع موشکی آمریکا که قرار است در اروپای شرقی نصب شود مستقر شده‌اند. سیستم باستیون موشک‌های کروز اونیکس شلیک می‌کند که بردی حداکثر ۴۵۰کیلومتری دارند. روسیه قبلا در جنگ سوریه در حمایت از دولت بشار اسد از این موشک‌ها استفاده کرده است. ناتو روز سه‌شنبه خواستار شفافیت بیشتر در زمینه فعالیت‌های نظامی شد «تا از حوادث و خطر سوءتفاهم پرهیز شود».
درگیری لفظی میان ناتو و روسیه در حالی بالا گرفته که کشورهای عضو این سازمان نگران رویکرد رئیس‌جمهوری جدید ایالات متحده در قبال ناتو هستند. ناتو به لحاظ مالی به کمک‌های ایالات متحده وابسته است و دونالد ترامپ در مبارزات انتخاباتی خود گفته بود اگر احساس کند اعضای ناتو به اندازه کافی در بودجه این سازمان شریک نشوند، خودشان باید از خودشان دفاع کنند. پارلمان اروپا، روز سه‌شنبه با ٣٦٩ رأی از طرح تعمیق هماهنگی دفاعی بین کشورهای عضو این سازمان حمایت کرد. اورماس پائت، وزیر خارجه سابق استونی و عضو کنونی پارلمان اروپا با ارائه پیش‌نویس این طرح گفت: «کشورهای اروپایی در برابر چالش‌های دفاعی همچنان به قابلیت‌های ناتو و هم‌بستگی با ایالات متحده متکی هستند». ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی خود ناتو را «ازکارافتاده» توصیف کرده و یک اتحاد نظامی با روسیه بر سر سوریه را ممکن خوانده بود؛ امری که استقبال مسکو را به دنبال داشت و وحشت بسیاری از پایتخت‌های اروپایی را به‌ویژه سه کشور حوزه بالتیک که هم‌مرز روسیه هستند.
تسلیحات جدید نظامی در ارتشاروپا در حالی نگران گسترش نفوذ روسیه در منطقه است که دولت روسیه در نظر دارد تا سال ۲۰۲۵ میلادی، جدیدترین تسلیحات نظامی را در ارتش به کار گیرد. به گزارش نووستی، یوری بوریسوف، معاون وزیر دفاع روسیه، گفت: توسعه سلاح‌های با فناوری، دقت بالا و هدایت‌شونده، سنسورهای دقیق، سازگاری با همه شرایط آب‌وهوایی، در کنار استفاده از برنامه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، از مهم‌ترین برنامه‌های نوسازی ارتش روسیه است. به گفته این مقام روس، برنامه نوسازی جامع و بهینه‌سازی نیروهای نظامی با استفاده از ابزارهای جدید و تجهیزات نظامی پیشرفته، تضمین‌کننده برتری ما در برابر هر دشمنی خواهند بود. بوریسوف تأکید کرد استفاده از چنین سیستمی به مدیریت نیروها و کاهش زمان برای اتخاذ تصمیم‌های مهم در میدان نبرد می‌انجامد. این مقام نظامی روسیه خاطرنشان کرد: با توجه به عملیات‌های ضدتروریستی در منطقه و همچنین امکان درگیری‌های دیگر در منطقه، بهینه‌سازی توان دفاعی و تسلیحات جدید می‌تواند با اعتمادبه‌نفس در نیروها، ما را در برابر هر خطر یا تجاوز خاص، برنده میدان کند.
