فرارو- برخی اخبار موثق حاکی از استعفای وزیر ارشاد و وزیر ورزش و جوانان دارد. امروز در جلسه هیات دولت جای این دو وزیر نیز خالی بود. معلوم نیست این استعفاها با نظر رئیس جمهور صورت گرفته یا خود وزرا درخواست استعفا داشته اند. علت استعفای این دو وزیر چیست؟ استعفای جنتی و گودرزی چه تاثیری بر انتخابات ریاست جمهوری آینده خواهد داشت؟
روحانی چگونه بازی باخت - باخت را به برد - برد تبدیل کند
محمدصادق جوادی حصار فعال سیاسی اصلاح طلب در گفتگو با فرارو گفت: «به نظر من علت استعفای دو وزیر آقای روحانی تلفیقی از دو علت است که یکی ترمیم کابینه و دیگری ناشی از فشار جریان افراطی راست است.»
وی ادامه داد: «شاید اگر این فشارها کمتر می شد و دولت می توانست زمان باقی مانده را نیز با تنش کمتر سپری کند و در صورت پیروزی در دور دوم آنگاه اقدام به ترمیم کابینه می کرد از جهاتی مطلوب بود؛ اما فشارها آنقدر زیاد شد که در برهه کنونی این استعفاها صورت گرفت.»
وی افزود: «با این حال وقتی دولت تحت فشار قرار گرفت آقای روحانی می توانست ابتکار عمل را به دست بگیرد و به جای یک وزیر، 4 یا 5 عضو کابینه را که در معرض هجمه های شدید قرار گرفته اند تعویض و نوعی چابک سازی در دولت ایجاد می کرد. در این شرایط دولت می توانست از یک حالت انفعالی به یک حالت تهاجمی تبدیل شود و ابتکار عمل را به دست بگیرد و به صورتی عمل کند که گویا بعد از انتخابات مجلس به دنبال ترمیم کابینه بوده و بیشتر هم اعضایی را به مجلس جدید معرفی کند که در مجلس قبلی اجازه ندادند به وزارت برسند.»
این فعال سیاسی اصلاح طلب تصریح کرد: «به نظر من در این صورت بازی برد – باخت یا حتی باخت – باخت آقای روحانی در این مسئله، به یک بازی برد – برد تبدیل می شد.»
جوادی حصار در پاسخ به این سوال که آیا اکنون آقای روحانی در مسئله استعفای دو وزیر به بازی دو سر باخت دچار شده است؟، گفت: «بعد از عقب نشینی آقای جنتی در موضوع کنسرت ها، آقای روحانی به ایشان تلنگر زد و گفت هیچ وزیری حق عقب نشینی ندارد. اما اکنون به نظر می رسد آقای جنتی تاب مقاومت را از دست داده و با موافقت با استعفای مدیرکل ارشاد قم به نوعی عقب نشینی کرده است.»
وی ادامه داد: «لذا اکنون اگر آقای روحانی به جای آقای جنتی فردی متعادل تر و مطلوب جریان های منتقد به مجلس معرفی کند بازی دو سر باخت را برای خود رقم خواهد زد. چون هم در از دست دادن جنتی بازی را باخته و هم در جایگزین وی، چراکه بستر را فراهم می کند تا منتقدان عنوان کنند اکنون ارشاد را گرفتیم و برویم وزارت خانه های دیگر را بگیریم.»
وی افزود: «اما اگر آقای روحانی خلاف این رویه عمل کند؛ یعنی به دلیل اعتراض به عقب نشینی آقای جنتی استعفای ایشان را بپذیرد و وزیر مقاوم تر و با برنامه تر و با حالت ثبات و تهاجمی بیشتر نسبت به جریان منتقد روی کار بیاورد، آنگاه یک بازی برد – برد را برای خود رقم خواهد زد.»
این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: «بنابراین در قضیه استعفای این دو وزیر، دو حالت بیشتر وجود نخواهد داشت. یا دولت وزیری کارآمد معرفی می کند و به دلیل مواضعش محبوبیت خود را حفظ می کند و جریان های منتقد تاب مقاومت خود را از دست می دهند و عقب نشینی می کنند؛ یا دولت در این ماجرا عقب نشینی می کند که در این صورت بازی را خواهد باخت و حتی اگر برای چهار سال بعد هم رای بیاورد باید مطابق میل جریان های منتقد خود حرکت کند.»
وی خاطرنشان کرد: «اما اگر دولت وزیری معرفی کند که مطابق میل طرفدارانش باشد، هم ترغیب بیشتری برای حمایت از خود ایجاد می کند، هم ثبات بیشتری در برابر جریان منتقد شکل می دهد و هم جریان منتقد را از ادامه این رفتار ناامید می کند که در این صورت یک بازی برد – برد برای دولت رقم خواهد خورد.»
جوادی حصار درباره چالش های رئیس جمهور برای معرفی گزینه های جدید برای این دو وزارت خانه گفت: «اگر نامزدهای معرفی شده دولت در این دو وزارت خانه گزینه هایی باشند که نام و نشان اصلاح طلبی داشته باشند یا حداقل به اصولگرایی تندرو شُهره نباشند به نفع آقای روحانی خواهد بود و هر دو گزینه در مجلس رای خواهند آورد.»
وی ادامه داد: «اما اگر گزینه هایی باشند که به اصلاح طلبی اشتهار داشته باشند (همچون آقای نجفی) هم از مجلس رای خواهند آورد و هم سبد رای بزرگ تری از پایگاه رای اصلاح طلب برای آقای روحانی در انتخابات آینده ایجاد خواهد شد.»
جوادی حصار درباره تاثیر انتخاب وزرای جدید در این دو وزارت خانه بر انتخابات آینده ریاست جمهوری گفت: «مخاطبین حوزه ارشاد نسبت به وزارت ورزش و جوانان محدودتر است اما انگیزه های مخالفت در این مجموعه بیشتر است که یک دلیل آن مربوط به مسائل عقیدتی و نظری در این حوزه است و دیگری بودجه های هنگفتی است که به نام فرهنگ به سمت مجموعه های خاص و موازی با وزارت ارشاد گسیل می شود به طوری که 75 درصد بودجه فرهنگ کشور را دریافت می کنند.»
وی ادامه داد: «لذا اینها انگیزه بیشتری نسبت به سایر مخاطبین فرهنگ (همچون سینماگران، موسیقی دانان و ... ) برای بدست آوردن این جایگاه دارند. اما در حوزه ورزش و جوانان شرایط برعکس است و گستره و مخاطب آن بالا، اما بودجه آن اندک است که اگر دولت بتواند در این حوزه کار جدی انجام دهد می تواند رای قابل توجهی را معطوف به خود کند.»
استعفای وزرا یک بازی خطرناک است
اما حسین کنعانی مقدم فعال سیاسی اصولگرا در گفتگو با فرارو گفت: «ترمیم کابینه منطق خاص خود را دارد و در حالی که شش ماه تا انتخابات ریاست جمهوری زمان باقی است، تغییر کابینه معنا ندارد و سرپرست یا وزیر جدید تا بخواهد معاونان خود را تنظیم کند دوره وی تمام شده است. لذا به نظر می رسد اختلافات داخلی در کابینه باعث شده برخی وزرا از ادامه کار باز بمانند و به شکل استعفا کنار روند.»
وی ادامه داد: «با توجه به اینکه وزرا در زمان رای اعتماد مجلس برنامه ارائه دادند و تعهد کردند این برنامه را اجرا کنند باید به مجلس گزارش دهند که آیا توانستند برنامه خود را اجرا کنند یا خیر و موانع احتمالی را بیان کنند و در مجموع با مجلس تعامل بیشتری داشته باشند.»
وی افزود: «اگر بحث عملکرد آنها هم مطرح است که مجلس باید از ابزار استیضاح استفاده کند و اگر با رئیس جمهور اختلاف دارند و قصد ندارند در دولت احتمالی آینده حضور داشته باشند باید دلایل استعفای خود را به افکار عمومی ارائه کنند.»
کنعانی مقدم در پاسخ به این سوال که آیا استعفای وزیر ارشاد ناشی از فشار تندروها بود؟، گفت: «به نظر می رسد آقای جنتی نتوانست به وظایفی که هم به رئیس جمهور و هم به مجلس متعهد شد عمل کند به گونه ای که در وزارت ارشاد دچار روزمرگی شده بودیم. اینکه عنوان می شود این استعفا به دلیل فشارهای بیرونی بوده بهانه است چراکه اگر وزیری بخواهد در چارچوب قانون اقدامی انجام دهد کسی نمی تواند مانع وی شود.»
کنعانی مقدم در پاسخ به این سوال که آقای روحانی در بازی استعفای وزرا پیروز از زمین بیرون خواهد آمد یا شکست خورده؟، گفت: «اگر آقای روحانی واقعا قصد ترمیم کابینه را داشتند وزرای دیگری بودند که برای این موضوع ارجح باشند. اما آقای روحانی سعی می کنند آن وزرا را با استیضاح توسط مجلس تغییر دهند. لذا این اقدام آقای روحانی یک تاکتیک است که اگر رئیس جمهور آینده شود با تیم جدیدی کار خود را شروع کند که خیلی از مسائل منفی کنونی وجود نداشته باشد.»
وی ادامه داد: «از این منظر بازی آقای روحانی در موضوع استعفای وزرا بیش از آنکه بازی باخت – باخت یا برد- برد باشد یک بازی خطرناک است. چراکه اگر این استعفاها صرفا جنبه سیاسی داشته باشد و ایشان بخواهند اختلافات خود با وزرا را به گردن کسانی بیاندازند که از بیرون فشار آوردند درست نیست، بلکه باید اگر اختلافی با وزرای خود دارند خیلی شفاف بیان کنند.»
