شورش در داعش

فرارو- یک کارشناس مسائل خاورمیانه گفت: «در آینده نزدیک از موجودیت جبهه ای داعش کاسته خواهد شد و داعش به نیروهای چریکی و سلول های خفته در سایر شهرها تبدیل خواهد شد و بخشی از آنها به سوریه مهاجرت می کنند و بخش دیگر ممکن است به لیبی وارد شوند و بخش های دیگر به تونس، الجزایر و افغانستان کوچ داده خواهند شد.»

تعدادی از سرکرده‌های داعش روز یکشنبه در مناطق جنوبی این استان گردهم آمده و تصمیم گرفتند علیه ابوبکر البغدادی، رهبر داعش، کودتا و با ایمن الظواهری، رهبر القاعده بیعت کنند. برخی کارشناسان معتقدند این کودتا نقشی جدی‌ در ایجاد دودستگی در داعش خواهد داشت. درگیری واقعی میان سرکرده‌های داعش در نینوا وجود دارد که دلیل آن تلاش‌ها برای سرنگون کردن ابوبکر البغدادی به دلیل شکست‌هایش در عراق و از دست دادن استان‌های صلاح الدین و الانبار و بخش‌های گسترده‌ای از القیاره و الشرقاط است.

داعش اکنون در چه شرایطی به سر می برد؟

دکتر صباح زنگنه کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتگو با فرارو گفت: «داعش به عنوان یک جریان فکری و پدیده سیاسی، امنیتی و اجتماعی در حال از دست دادن گستره حضور جغرافیایی خود در عراق است و در سوریه نیز تا حدودی در برابر اقدامات نیروهای سوری یا ائتلاف غربی علیه داعش محدوده جغرافیایی کمتری در اختیار دارد.»

وی ادامه داد: «در سوریه با قوت گرفتن تشکیلات جبهه النصره که نام جدیدی با عنوان جبهه فتح الشام برای خود انتخاب کرده عملا صحنه تبلیغاتی و میدانی را به خود اختصاص داده است. لذا داعش که در شهر رقه و اطراف آن تا مرز شرقی رود فرات در سوریه حضور داشت عملا در سایه جبهه النصره قرار گرفته است.»

وی افزود: «از سوی دیگر گفته می شود قرار است نیروهای داعش در سوریه از سوی نیروهای ائتلاف غربی با همکاری نیروهای روسیه و احیانا ارتش سوریه مورد حمله قرار بگیرند.»

این کارشناس مسائل خاورمیانه اظهار کرد: «صحنه عراق تا حدودی روشن تر است. شهرهای مهمی مانند فلوجه، الرمادی، تکریت و سپس پایگاه هوایی قیاره از دست نیروهای داعش آزاد شده است. البته موصل همچنان در اختیار داعش است اما خبرهایی از برخی اعتراضات و شورش ها و اقدامات ضد داعش در میان مردم منتشر شده است اما تسلط رسانه ای داعش بر این شهر مانع از بروز این نوع اقدامات شده است.»

وی ادامه داد: «در پیرامون موصل ما شاهد چینش نیروهای پیش مرگه توسط آمریکا هستیم و با افزایش کمک های تسلیحاتی و حتی مادی و دادن شهریه های عقب مانده نیروهای پیش مرگه توسط آمریکا که اخیرا تعهد کرد حدود 500 میلیون دلار در این باره بپردازد باعث شده بخش هایی از مرزهای شمال عراق را در برابر گسترش داعش محافظت کند و در جنوب و مناطق غرب موصل نیروهای ارتش عراق، حشد الشعبی و حشد عشایری و سایر نیروها استقرار یافته اند.»

وی افزود: «وعده هایی که آمریکا مبنی بر آغاز عملیات علیه داعش در سه ماه آینده داده و اینکه موصل سرانجام آزاد خواهد شد این تلقی را به ذهن متبادر می سازد که یک طراحی سیاسی، امنیتی و تبلیغاتی شکل گرفته که هدف از آن نشان دادن یک برگ برنده برای ماههای آخر ریاست جمهوری اوباما است.»

این کارشناس مسائل خاورمیانه تصریح کرد: «بنابراین موضوع در عراق نسبت به سوریه روشن تر است و در آینده نزدیک از موجودیت جبهه ای داعش کاسته خواهد شد و داعش به نیروهای چریکی و سلول های خفته در سایر شهرها تبدیل خواهد شد و بخشی از آنها به سوریه مهاجرت می کنند و بخش دیگر ممکن است به لیبی وارد شوند و بخش های دیگر به تونس، الجزایر و افغانستان کوچ داده خواهند شد.»

وی ادامه داد: «اما در سوریه داعش به لحاظ عملیات دست بالا را ندارد و این مهم در اختیار جبهه النصره است که همچنان از حمایت عربستان، آمریکا، ترکیه و حتی اردن برخوردار است و تعرض روشنی از سوی ائتلاف غرب به رهبری آمریکا علیه داعش در سوریه دیده نمی شود. اگرچه روس ها بی میل نیستند عملیات انجام دهند و رقه را آزاد کنند اما به نظر می رسد صحنه سوریه مه آلود باشد و ائتلاف ها و اختلافات به شدت حالت سیال دارد.»

زنگنه درباره اخبار منتشره شده مبنی بر کودتای سران داعش علیه البغدادی و بیعت با رهبر القاعده گفت: «نیروهای تشکیل دهنده داعش مجموعه ای از نیروهای بعثی شامل فرماندهان و نیروهای نظامی و امنیتی باقی مانده از زمان صدام، نیروهای اخوان المسلمین جهادی و نیروهای نظامی و میلیشیایی جمهوری های جدا شده از شوروی سابق همچون چچن، داغستان و تاتارستان هستند.»

وی ادامه داد: «این ترکیب در جاهایی با مخالفت نیروهای با روحیه ملی گرایانه مواجه شده و باعث طرد یا اعدام و یا تمرد نیروهای خارجی شده و در جاهای دیگر نیروهای وابسته به اخوان در برابر تسلط حزب بعث مقاومت هایی کرده و در مناطقی دیگر نیروهای بعثی به دلیل دخالت های نیروهای اخوانی و چچنی به مرحله ای از اعتراض وارد شده اند.»

وی افزود: «نکته مهم این است که منابع مالی این گروهها کاهش پیدا کرده و مستمری که به نیروهای عملیاتی داده می شد به شدت کاهش یافته که خود به خود موجب اعتراض، شورش و اختلاف شدید شده است. علاوه بر این در موضع ترکیه درباره دادن تسهیلات به نیروهای داعش تغییر ایجاد شده است. لذا این ملغمه ها نشان می دهد که یک طرح منسجم بر کل این نیروها حاکم نیست و شرایط داعش به نوسانات مصالح و منافع کشورهای حامی آن بستگی دارد.»