نگاهی به لباس زنان ایرانی در جشنواره‌ها

این روزها، بسیاری از جوانان و کسانی که موضوع‌های روز دنیای سینما را دنبال می‌کنند، این سوال حاشیه‌ای را از هم می‌پرسند که لباس فلان بازیگر را روی فرش قرمز دیده‌ای؟

به گزارش ایسنا،‌ سال‌هاست که سینمای ایران جای خودش را در عرصه‌های بین‌المللی باز کرده است و بازیگران به‌واسطه نمایش فیلم‌های ایرانی در جشنواره‌های خارجی، فرصت حضور روی فرش قرمز این جشنواره‌ها و البته دیده شدن و معرفی فرهنگ ایران را پیدا می‌کنند.

عوامل «گاوخونی» در جشنواره کن
پوشش هنرمندان ایرانی که به‌عنوان سفیران کشور ما در جشنواره‌های خارجی شرکت می‌کنند، اهمیت ویژه‌ای دارد تا آنجا که عکس هنرمندان ایرانی با لباس‌هایی که در این مراسم می‌پوشند تا مدت‌ها در شبکه‌های اجتماعی می‌چرخد و به خبر رسانه‌های داخلی و خارجی تبدیل می‌شود.

شاید بتوان اولین هنرمندانی را که با پوشش خاص زمان خود در جشنواره‌های خارجی دیده شدند، عوامل فیلم «گاوخونی» در سال 2004 دانست. بهاره رهنما با یک لباس ساده و بلند مشکی، بهروز افخمی بدون کروات و بهرام رادن نیز با کت و شلواری کمی متفاوت همراه پاپیون مشکی، روی فرش قرمز جشنواره کن حاضر شدند؛ اما در آن زمان به‌دلیل نبودن شبکه‌های اجتماعی، لباس هنرمندان تا این اندازه زیر ذره‌بین نبود.


نیکی کریمی نیز حضورهای متفاوتی را به‌عنوان داور و بازیگر در جشنواره‌های بین‌المللی تجربه کرده است. او در سال 2005 با فیلم «یک شب» در جشنواره کن و همچنین در سال 2007 با مانتو و شلواری سفید با حاشیه‌دوزی‌هایی از نقوش سنتی به‌عنوان داور این جشنواره، مقابل عکاسان حاضر شد.

این هنرمند در سال‌های 2007 نیز به‌عنوان داور در جشنواره کن حضور داشت. او در جشنواره‌ دیگری با پیراهنی بلند و ترکیب رنگ طوسی و بنفش حضور یافت.


لیلا حاتمی نیز حضورهای متفاوتی را در جشنواره‌های بین‌المللی تجربه کرده است؛ لباس او در مراسم اختتامیه جشنواره کن سال 2012 از سوی سایت مرکز «ورلد فشن ترندز» - یکی از مهم‌ترین مراکز لباس و مد دنیا - جزو 10 لباس برتر قرار گرفت. این هنرمند در این مراسم، یک پیراهن با بالاتنه سفید و دامن مشکی پوشید که روی کمر آن یک گل قرمز طراحی شده بود.

لباس 180 ساله این هنرمند در جشنواره کن 2014 نیز توجه بسیاری را جلب کرد. ایده پوشیدن این لباس را مهرنوش شاه‌حسینی - طراح لباس - داده بود.


همان زمان، شاه‌حسینی درباره‌ی این لباس تاریخی‌، توضیح داد: «این کت ‌و دامن به خانواده‌ی سنتی ما تعلق دارد و تا به امروز فقط یک‌بار از آن استفاده شده و پس از آن در صندوقچه‌ی شخصی و خانوادگی‌مان نگهداری می‌شد. مادرم فقط به ‌خاطر ارادتی که به لیلا حاتمی و خانواده‌ی او دارد، حاضر شد این لباس را در اختیار ما قرار دهد. خانم حاتمی برای این لباس ارزش زیادی قائل شد و بسیار خوشحال بود که در این مراسم بین‌المللی، سهمی در معرفی فرهنگ و یکی از هنرهای اصیل ایرانی دارد.»

البته نوع لباس این هنرمند در مراسم اختتامیه مراسم اسکار و بخش‌های دیگری از جشنواره کن، انتقادهایی را نیز به‌دنبال داشت.

حضور مریلا زارعی با لباسی از طرح گل‌های لاله‌عباسی در قالی و رنگ لاجوردی در جشنواره 2014 آسیا پاسیفیک نیز نظر بسیاری را به خود جلب کرد.


آنا ثانی - طراح این لباس - درباره آن گفت: «رقصی از نقش‌ها و رنگ‌ها و صلابت و پایداری از خطوط هندسی را روی این لباس انجام دادم و هنگامی که شروع به پیاده کردن گل‌های لاله‌عباسی روی پارچه کردم به نظرم رسید کار صحیحی را انجام دادم و این ساختارشکنی و تلفیق نقش قالی و معماری را دوست داشتم. علاقه‌مند بودم در بحث اقتباس صرفا از یک فرم خاص در معماری بهره نگیرم و در بین نقوش هندسی با اقتدار به‌دنبال نرمش زنانه‌ای می‌گشتم که آن را در طرح لاله‌عباسی فرش جستم و این‌گونه طرح قالی و معماری به هم گره خورد. درباره طیف رنگی هم دقت کردم تا کار با هم ادغام شود و در عین حضور، نرمش و قرابت رنگی کنار هم داشته باشند. بنابراین گل قالی هم به خانواده لاجوردی‌ها پیوست.»

ساره بیات که برای فیلم «ناهید» در جشنواره کن 2015 حاضر شد، یک کت سفید با آستین‌هایی متفاوت و شلواری مشکی پوشید.

حضور برخی بازیگران زنِ فیلم «گس» با بلوز، شلوار گشاد، چکمه و پوتین روی فرش قرمز جشنواره رُم نیز نظر بسیاری را به خود جلب کرد و البته انتقادهایی را نیز به‌همراه داشت. با توجه به کامنت‌های کاربران شبکه‌های اجتماعی به نظر می‌رسید که استفاده از این لباس‌ها برای مردم چندان جذاب نیست.


مهتاب کرامتی نیز که خودش سررشته‌ای در طراحی لباس دارد، با یک لباس بلند مشکی با سارافونی بلند و ترکیبی از رنگ‌های زرد، بنفش، قرمز، نارنجی و صورتی همراه با زیورآلات خاص لباسش، روی فرش قرمز جشنواره فیلم شانگهای رفت.

نگار جواهریان نیز که به نمایندگی از عوامل فیلم «حوض نقاشی» برای دریافت جایزه در جشنواره 2013 آسیا پاسیفیک حاضر شد، با یک بلوز و دامن بلند مشکی و نیم‌چادری از حریر با رودوزی‌های طلایی در این مراسم شرکت کرد.


عوامل فیلم «عصبانی نیستم» نیز با لباس‌هایی از یک پارچه، اما با مدل‌های متفاوت در جشنواره برلین حاضر شدند.

عکس‌های فاطمه معتمدآریا با مانتویی منقوش‌شده با اشعار شاهنامه در مراسم اهدای جوایز به برگزیدگان نهمین دوره جشنواره سینمایی آسیا پاسفیک نیز در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌چرخید و این سبک مانتو به یک برند تبدیل شد و حتی برخی جوانان برای پوشیدن این مانتو اشتیاق نشان دادند.

امسال نیز لباس هنرمندانی از جمله ترانه علیدوستی، سحر دولتشاهی، ستاره پسیانی در جشنواره 2016 کن در شبکه‌های اجتماعی با واکنش‌هایی روبه‌رو شد.

طلیعه ایمانی، طراح لباس ستاره پسیانی در جشنواره کن 2016 بود. او پیش از این، لباس نوید محمدزاده را نیز در اختتامیه سی ‌و چهارمین جشنواره فجر طراحی کرد.

ایمانی درباره طراحی لباس نوید محمدزاده گفته بود: «ما ایرانی هستیم و محدودیت‌ها و امکانات و سلیقه‌های خاص کشور خود را داریم. کت و شلوارهای مردانه‌ای که در جشنواره‌های خارجی می‌بینیم به‌صورت کلاسیک دوخته می‌شوند و گرچه ساده به‌نظر می‌رسند، اما آدم‌های بسیار بزرگی مدت‌ها برای طراحی و دوخت آن زمان گذاشته‌اند. لباس‌های هنرمندان زن خارجی روی فرش قرمز نیز به هیچ‌وجه با کشور ما قابل مقایسه نیست. ما باید پوشش اسلامی و مانتو و روسری داشته باشیم، اما هنرمندان خارجی هرطور که دوست دارند ظاهر می‌شوند. بنابراین دست طراحان برای طراحی لباس آن‌ها بسیار باز است، اما کشور ما اسلامی است و اگر بخواهیم برای خانم‌ها لباس طراحی کنیم، باید یک پوشش کامل را در نظر بگیریم.»

طراح لباس‌های ترانه علیدوستی در جشنواره کن 2016 که توجه بسیاری را به خود جلب کرد، نگار نعمتی است. این طراح لباس پیش از این، برای فیلم‌های «اژدها وارد می‌شود»، «50 کیلو آلبالو» و «عصر یخبندان» نیز طراحی لباس کرده است.


با این‌که بازیگران در جشنواره‌های بین‌المللی، با لباس‌هایی که بر تن دارند نظر همه را به خود جلب می‌کنند؛ اما متأسفانه طراحان بسیاری از در این زمینه ناشناخته مانده‌اند. البته به‌تازگی برخی بازیگران و چهره‌های شناخته‌شده در کنار انتشار عکس‌های‌شان در مراسم مختلف، نام طراح لباس‌شان را نیز می‌آورند و شاید این اقدام، گام کوچکی برای به رسمیت شناختن این حرفه در کشور شود.