در چنین شرایطی، روحانی پیشنهاد جدیدی برای برداشتن تحریم‌های آمریکا به آبه داد. آمریکا هنوز واکنشی درباره این پیشنهاد نشان نداده و روزه سکوت گرفته است. با این حال، سابقه وساطت فرانسه و همچنین ناتوانی ژاپن در اعمال فشار بر آمریکا جهت رفع تحریم‌های ایران نشان می‌دهد که نباید نسبت به موفقیت وساطت آبه بیش از حد خوشبین بود. دقیقا مانند طرح ماکرون، موفقیت طرح آبه هم مستلزم همراهی و رضایت آمریکاست. اما باید دید که آیا آمریکایی‌ها حاضر میشوند چماق تحریم را زمین بگذارند و اگر این کار را بکنند، چه امتیازی در ازای آن، خواهند خواست؟
در حال حاضر، اروپایی‌ها به رغم تهدید به فعال‌سازی مکانیسم اختلاف، تمایلی به نابود کردن برجام از طریق فعال‌سازی مکانیسم ماشه ندارند. ولی می‌خواهند از طریق تهدید، ایران را از ادامه روند کاهش تعهدات منصرف کنند. اما هنوز معلوم نیست که ایران هشدار‌های اروپا را جدی خواهد گرفت یا نه. در چنین شرایطی باید دید که آیا در فرصت باقیمانده ژاپن می‌تواند تحولی ایجاد کند یا اینکه مانند گذشته، تلاش‌های آن به جایی نخواهد رسید.
اما سوای اینها، ایران نیز در حال نزدیک شدن به یک ضرب الاجل حساس است. بزودی موعد پنجمین گام کاهش تعهدات هسته‌ای فرا می‌رسد. مقامات ایران همواره گفته‌اند که تا زمان محقق شدن منافع اقتصادی ایران، روند کاهش تعهدات را ادامه خواهند داد. اروپایی‌ها فعلا هیچ اقدام جدی برای تامین منافع اقتصادی ایران انجام نداده‌اند. از این رو، برداشته شدن گام پنجم کاهش تعهدات کاملا محتمل است. پرسشی که هم اکنون مطرح شده، این است که آیا وساطت شینزو در فرصت اندک باقیمانده (تا قبل از برداشته شدن گام پنجم کاهش تعهدات هسته‌ای) شانس موفقیت دارد یا نه.
در آستانه سفر حسن روحانی به ژاپن، دولت این کشور در بیانیه‌ای از «تلاش‌های گسترده دیپلماتیک» با هدف کاستن تنش‌ها در منطقه غرب آسیا خبر داد. دولت ژاپن در بیانیه خود تاکید کرده است که این تلاش‌ها «در هماهنگی با ایران، ایالات متحده و دیگر کشور‌های مرتبط [با موضوع]» انجام شده‌است. رئیس‌جمهور ایران قرار است فردا به ژاپن سفر کند. در بخش دیگری از بیانیه دولت ژاپن آمده است که شینزو آبه، نخست‌وزیر این کشور در دیدار با روحانی، موضوعات مهم دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی را در چارچوب بخشی از تلاش‌های دیپلماتیک توکیو مطرح خواهد کرد.»
پیش‌تر، شینزو آبه صریحا از وساطت میان ایران و آمریکا سخن گفته بود. دوشنبه هفته گذشته نخست وزیر ژاپن اعلام کرد کشورش سفر روحانی را تنظیم می‌کند، چون می‌خواهد نقش بزرگتری در حل و فصل بن بست هسته‌ای تهران و واشنگتن داشته باشد. آبه افزود ژاپن در پی این است که نقش واسطه را میان ایران و آمریکا ایفا کند.
اعمال تحریم علیه ایران در دوره‌هایی که تکاپو‌های دیپلماتیک میانجیگران شدت می‌گیرد، الگوی جدیدی نیست. دولت ترامپ در چند مورد از این الگو استفاده کرده است. در ماه‌های گذشته، زمانی که فرانسوی‌ها برای صدور معافیت نفتی برای ایران در واشنگتن لابی گری می‌کردند، دولت آمریکا تحریم‌های نفتی را تشدید کرد. یا اینکه، کمی پیش از سفر شینزو آبه به تهران در ماه ژوئن، وزارت خزانه داری آمریکا تحریم‌های نسبتا گسترده‌ای علیه صنعت پتروشیمی ایران اعمال کرد. امری که احتمالا در شکست ماموریت آبه بی‌تاثیر نبود. حال، هم یک هفته قبل از سفر روحانی به ژاپن ، تحریم‌های جدیدی اعمال شد.
با این حال باید دانست که اختلاف نظر درباره ایران در دولت آمریکا چیز جدیدی نیست. همواره برخی مقامات با تعامل با ایران مخالفت می‌کنند. اما تصمیم گیر نهایی ترامپ است. چنانچه ژاپن به دونالد ترامپ اطلاع دهد که ایران به تعامل و گفتگو متمایل شده است، عناصر مخالف در دولت وی ممکن است در نهایت مجبور شوند که با تعامل با ایران کنار بیایند. به هر حال، ترامپ نشان داده که هیچ مخالفتی از مقامات دولتش را برنمی‌تابد و تا به حال، کسانی که با تصمیمات او مخالفت کرده‌اند شغل خود را از دست داده‌اند. از همین رو، احتمال موفقیت تحولات جدید فیمابین ایران و آمریکا این بار بیشتر است.
عراقچی با تاکید بر اینکه ایران می خواهد همان روابط مثبت با ژاپن را حفظ کند، نسبت به احتمال صادرات مجدد نفت به آن کشور در آینده ابراز امیدواری کرد.
آیا خبری در راه است؟
به نوشته خبرگزاری ژاپنی «جی جی پرس»، عراقچی گفته است روحانی توقع دارد که آبه به تلاش‌های خود برای کاهش تنش‌ها در منطقه ادامه دهد. آبه نیز در پاسخ گفت: «ژاپن تلاش‌های دیپلماتک مصرانه خود را ادامه خواهد داد.» همچنین روزنامه آساهی گزارش کرد که عراقچی ابراز امیدواری کرده که ژاپن تلاش بیشتری برای کمک به آرام کردن وضعیت در خاورمیانه انجام دهد. با این حال، آساهی نوشت: «هنوز معلوم نیست که آیا آبه می‌تواند نقش موثری به عنوان پلی میان ایران و آمریکا بازی کند یا نه.»
ویدیو | مبارزه کامل علی اکبری با فایتر برزیلی 
