تراکم فروشی

وابستگی شهرداری‌ها به درآمد ناشی از ساخت‌وساز موجب شده این نهاد همواره در مظان این اتهام باشد که نسبت به برخی تخلفات ساختمانی اغماض می‌کند.

مهرداد بذرپاش از بسته‌ای رونمایی کرده که انبوه‌سازان را به ساخت مسکن بیشتر تشویق می‌کند. در این بسته از فروش تراکم اضافه و تشویقی تا ساخت بخشی از محوطه پارکینگ دیده شده است.

نخستین طرح جامع تهران در سال ۱۳۴۵ بود که موضوع تفاوت تراکم در شهر را به‌صورت رسمی مطرح کرد. در آن طرح محور‌های تراکم بالا، متوسط و پایین مشخص شده و بنا بود تا تهران طی ۲۵ سال به‌صورتی که برنامه‌ریزی‌شده، ساخته شود. باید این طرح در سال ۱۳۷۰ به پایان می‌رسید، اما یک‌دهه مانده به تاریخ پایان طرح، ساخت‌وساز‌های زیادی در تهران انجام شد، چراکه شهرداری نیز برای تامین هزینه‌های خود نیاز به درآمد داشت.

بعد از قالیباف، حالا علیرضا زاکانی، شهردار فعلی تهران مدعی شده که در یک سال فعالیت خود در شهرداری تهران، تراکم‌فروشی کاهش چشمگیری داشته است. شهردار تهران در حالی مدعی کاهش تراکم فروشی را دارد که آمار رسمی منتشر شده با ادعای او در تناقص است.

زاکانی گفت: کشور در آستانه جراحی بزرگ اقتصادی است و کار‌هایی که دیگران جرأت نزدیک شدن نداشتند را دولت انقلابی زیر بار برده است و کمک به دولت یک امر قطعی است.

فراهانی عضو شورای شهر تهران گفت: تهران ۴۰۰ هزار خانه خالی و بدون سکنه دارد و به دلیل اینکه تراکم‌فروشی مقرون به صرفه بوده این اتفاق رخ داد.

پاسخ این است که تأمین درآمد‌های پایدار برای شهر و مستقل شدن بودجه کشور از درآمد‌های نفتی، نیازمند الزامات خاص خود در مدیریت شهر و کشور است. تحقق مشارکت مردم، شفافیت، پاسخگویی، حاکمیت قانون، مبارزه با فساد و نیز وجود سلامت اداری، مقدم بر دادن چنین شعاری است. حذف درآمد‌های نفتی یا فروش تراکم شهری، یک دستورالعمل و تصمیم اداری یا حسابداری و پولی و مالی نیست، بلکه بیش از آن یک تصمیم سیاسی است. تصمیم سیاسی معطوف به نیروی سیاسی و حامیان اجتماعی آن است. برای مستقل شدن از فروش تراکم و نفت باید اقدامات جدی کرد. باید آماده پذیرش تبعات آن بود. برای گرفتن هزینه‌های شهر از مردم یا گرفتن مالیات به جای فروش تراکم یا فروش نفت، باید در برابر مردم پاسخگو بود. الان و در ظاهر ماجرا، همه از فروش تراکم سود می‌برند. شهرداری پول کلانی به دست می‌آورد، سازنده که بیشترین بهره را می‌برد، خریدار هم از فضای بی‌مسکنی و کمبود مسکن، سرپناهی پیدا می‌کند. ولی همه این‌ها در یک ساختار معیوب، رانتی، عدم پاسخگویی و عدم شفافیت و از همه بدتر فسادآمیز قرار دارند. این دو منبع درآمدی از حیث رانتی و فسادآمیز بودن نیز وجه تشابه دارند.

۵ منبع مالی جدید در شهرداری تهران، جایگزین «تراکم‌فروشی» می‌شود تا بودجه ۹۷ پایتخت متفاوت از دوره‌های گذشته و به دور از وابستگی شدید به منابع ناسالم و ناپایدار باشد.

كار بررسي بودجه سال 1393 شهرداري تهران در شوراي شهر آغاز شده است، شورايي كه مانند سال‌هاي گذشته ديگر يكدست اصولگرا نيست.