گزارشی از روند تخریب باغهای تهران همراه با تحلیل نتایج یک پژوهش جدید دراینباره
انگشت اتهام از بین رفتن باغهای شهر تهران در سالهای اخیر بهسمت قوانین رفته است. یکی از شناختهشدهترین این قوانین، مصوبهای است موسوم به «برجباغ»؛ براساس این مصوبه که در شورای شهر تهران تصویب شده بود، ساختوساز صرفاً در ۳۰ درصد از مساحت باغ صورت میگرفت و ۷۰ درصد از باغ باید حفظ میشد.
این رویکرد غارتگرانه بسازبفروشی در اداره شهرها دقیقاً همان موضوعی است که ۴۰ سال پیش در فیلم «اجارهنشینها»ی مرحوم مهرجویی بسیار آیندهنگرانه به طنز به تصویر کشیده شد و نشان داد که عاقبتی جز ویرانی و همینطور نزاع میان گروههای اجتماعی مختلف نخواهد داشت. تخریب فضاهای ارزشمند در شهر تهران ازجمله باغهای شهری، بیشتر ناشی از همین شکلبندی اجتماعی- اقتصادی سوداگرانه است.
کارشناسان شهری و جامعهشناسان در نشستی خطرهای جدید برای ریههای تهران را بررسی کردند
من نمیگویم در نظام اداری، آدم باتجربه نیست اتفاقا مملو از آدم باتجربه است، اما کارهای نیستند؛ در شرایط روزمرهشدن باید تصمیمات مشارکتی گرفت که مردم پای کار بیایند. در شرایط حالحاضر ایران، توجهی به شرایط جامعه نمیشود. جامعهشناسان که باید دماسنج باشند، کجا هستند؟ وقتی سرمایه اجتماعی نیست و فقر بهحدی میرسد که اکثریت جامعه، نزدیک به جامعه هستند، مگر میتوانید بخشنامه دهید و مگر اصلا قانون اجرا میشود؟
من دو سالی بود که از خیابان زعفرانیه رد نشده بودم تا دیروز کهای کاش باز هم رد نمیشدم! خیابان عملا تبدیل به کارگاه ساختمانی شده و یک درختکشی بزرگ به راه افتاده. شهرداری مجوز داده که خانههای ویلایی یکی، دو طبقه با باغهای بزرگ چند صد متری تبدیل به ساختمانهای ده، دوازده طبقه بشوند، اما حتی نیم متر عقبنشینی نداده و در نتیجه هر جا که دیواری بالا رفته، شاخ و برگ درختان را قطع کردهاند که مزاحم کارشان نباشد!
«معاون شهرسازی شهرداری تهران با بیان اینکه حدود ۶هزار قطعه باغ در تهران شناسایی شده است، گفت: برای ۳۱۰۰ قطعه باغ شناسنامه صادر شده، اما حدود ۳هزار باغ در اختیار سایر ارگانها و دستگاههاست که اجازه ورود نمیدهند، هر چند ما درصدد ورود به این باغات هستیم».