در مورد جنگل های هیرکانی در فرارو بیشتر بخوانید

صفحه حیات وحش چلاو مازندران ویدئویی از یک شوکا در جنگل هیرکانی منتشر کرده است. این ویدئو را محمدباقر غفاری چلاوی ثبت کرده است. شوکا نوعی گوزن کوچک بومی اوراسیا است.

جمعی از دوست‌داران محیط زیست پس از انتشار خبر قطع ۷۰ اصله درخت توسکا در ۲۲ فروردین با قدمت ۶۰ ساله در جنگل‌های بهشهر و گلوگاه، پنجشنبه ۶ اردیبهشت، در کنار درختان قطع‌شده تعدادی نهال درخت توسکا کاشتند. احسان شکری با انتشار تصاویری از جریان کاشت این ۷۰ اصله نهال‌ توسکا در منطقه جنگلی سرخ او و مهدیرجه استان مازندران، در صفحه اینستاگرام خود، نوشت:«ما ادامه داریم». پیش از این در روز ۲۲ فروردین، قاچاقچیان چوب با استفاده از «اره موتوری‌های شارژی» ۷۰ اصله درخت توسکا ، در چهار نقطه صعب‌العبور شهرستان بهشهر را قطع کردند. رئیس منابع طبیعی بهشهر اعلام کرده بود که احتمالا قطع این درختان از طرف قاچاقچیان جهت «انتقام‌جویی» انجام شده است.

قلعه رودخان دژی متعلق به دوران ساسانی است که در ارتفاعات جنگلی شهرستان فومن در استان گیلان واقع شده است. دسترسی به این قلعه از مسیری با حدود ۱۶۰۰ پله در دل جنگل‌های هیرکانی امکان‌پذیر است. قلعه رودخان از دو بخش ارگ و قورخانه تشکیل شده‌است. ارگ در قسمت غربی این بنا در دو طبقه واقع شده و جنس آن از آجر است. قراول‌خانه‌ها در قسمت شرقی در دو طبقه با نورگیر‌ها و روزنه‌های متعدد بر اطراف مسلط است. چشمه‌ای نیز میان قلعه و گودترین محل آن وجود دارد.

در دامنه جنگل‌های شمال ایران و در میان سرسبزی و آرامش، جنگلی به نام النگدره است که یکی از جاذبه‌های طبیعی زیبا از جنگل‌های هیرکانی در گرگان محسوب می‌شود که با ۱۸۵ هکتار فضای سبز به عنوان یکی از مقاصد طبیعی برجسته شمال ایران شناخته شده است. این جنگل با داشتن هوای تازه و خنک و با آبشار‌ها و چشمه‌های روان که در دل آن پیدا می‌شوند به فضایی مناسب برای پیاده روی و ورزش ساکنین تبدیل شده و به منظور حفظ زیبایی طبیعت و بهره‌مندی بهتر گردشگران و ساکنان، ورود خودرو‌ها و موتور سیکلت‌ها به این پارک ممنوع شده است. النگدره به عنوان یکی از ۷ منطقه نمونه گردشگری کشور محسوب می‌شود

همزمان با آغاز سال نو و سفر‌های نوروزی، مسافران به نقاط مختلف کشور سفر میکنند، از جمله به استان مازندران یکی از جاذبه‌های گردشگری در شمال کشور. در این میان متاسفانه نحوه استفاده نامناسب توسط مسافران از تفرجگاه‌های گردشگری به علت رعایت نکردن برخی افراد، دچار آسیب جدی و از نظر زیست محیطی با رها کردن زباله در سطح جنگل موجب خسارت به محیط زیست و منابع طبیعی شده است.

با توجه به پایان تعطیلات نوروزی سال ۱۴۰۳ برخی از مسافران با ریختن زباله در طبیعت و اتش زدن چوب‌های درختان به محیط زیست منطقه آسیب رساندند. این بی توجهی‌ها باعث شده جنگل‌های گرگان پر از زباله شود و یادگار خوبی را از برخی مسافران در طبیعت زیبای خود نداشته باشند. از اسفندماه ۱۴۰۲ تا پایان روز ۱۲ فروردین ماه بیش از شش میلیون نفر مسافر از جاذبه‌های گردشگری استان گلستان بازدید کردند.

دپوی زباله در جنگل‌های مازندران علاوه بر چهره ناخوشایند، خطر آلودگی خاک و آب‌های زیرزمینی و آسیب به حیات جانوران را در پی دارد؛ همچنین روستا‌ها و مناطق مسکونی حاشیه‌ی جنگل‌ها بیشترین آسیب را از دپوی زباله در محیط زیست در امان نیستند. حجت‌الاسلام والمسلمین اکبری رئیس کل دادگستری مازندران با اشاره به ورود مرجع قضایی شهرستان و برگزاری جلسات متعدد با مسئولان مرتبط برای حل و فصل مشکل مذکور، تصریح کرد: تدارک عرصه لازم جهت دفن بهداشتی و اصولی زباله، هدایت شیرابه، نظارت بر ورود و خروج خودرو‌های حمل زباله و محصور کردن مکان پیش بینی شده با سیم خاردار به منظور جلوگیری از ورود احشام، از جمله اقداماتی بوده که با بازدید‌های مکرر و پیگیری و نظارت دستگاه قضایی استان به سرانجام رسیده است.

محمدباقر غفاری چلاوی، عکاس و پژوهشگر حیات وحش با انتشار تصاویری از پرسه یک گرگ در جنگل‌های هیرکانی نوشت: حدود دو دهه است جمعیت گرگ‌ها تو پهنه جنگل هیرکانی بسیار کاهش پیدا کرده و بیشترین جمعیت این گونه‌ی با ارزش تو سال‌های اخیر تو اکوتون‌ها دیده شده و تقریبا تو جنگل پایین دست هم کاملا حذف شدند و امروز زیستگاه شون معطوف شده به عرصه‌های کوهستانی، گرچه در کوهستان هم به گواه بومیان و دامداران جمعیت شون خیلی کاهش پیدا کرده و بی شک علت‌های مختلفی میتونه داشته باشه، تخریب زیستگاه، کاهش تنوع زیستی و عدم تامین منابع غذایی، افزایش دام اهلی تو عرصه‌های طبیعی و تعارض با دامدار و موارد دیگه‌ی که همه این‌ها دست به دست هم داده تا جمعیت این گونه با ارزش کاهش پیدا کنه.

دهستان «لفور» در منطقه سواد کوه شمالی، در ارتفاعات جنگل‌های هیرکانی، چند خانواده را در خود جای داده که به شغل دامداری مشغول هستند. مردم این روستا بدون داشتن جادۀ مناسب، تلفن، برق و حتی گاز زندگی می‌کنند، آن‌ها به دلیل نبودِ این امکاناتِ اغلب با اسب رفت و آمد می‌کنند. خانه‌های مردم این روستا از چوب ساخته شده و همۀ سال در همین ارتفاعات زندگی می‌کنند.

راکون یکی از ده ها گونه مهاجم در طبیعت ایران است که مانند چهره ساکت و محافظه کار خود آرام آرام در حال پیشروی به سمت قلمرو سایر گونه های ارزشمند در جنگل های هیرکانی است.

امیرحسین گوهردهی، محیط‌بان، ویدیوی شکار شده از گشت و گذار گرگ مادر و توله‌هایش در جنگل‌های هیرکانی شمال ایران را در فضای مجازی به اشتراک گذاشته است.

روستای جنگسرا از توابع بخش چابکسر شهرستان رودسر از استان گیلان می‌باشد این روستا دارای بیش از ۱۵۰ خانوار و بیش از ۷۰۰ نفر جمعیت دارد. شغل مردم روستا دامداری و کشاورزی است.

چاروادار یا چاربیداران به کسانی گفته می‌شود که به دل جنگل‌های مازندران و گیلان رفته و درختانی که توسط مهندسین جنگل یا اداره جنگل‌بانی انتخاب و علامت گذاری شده اند را قطع می‌کنند. چاربیداران به دلیل ناهموار بودن مسیر جنگل و کوهستان برای عبور و مرور خودرو‌های باری، الوار را با چهارپایانی همچون قاطر از جنگل خارج می‌کنند. گاهی چاربیداران برای اینکه مسیر طولانی و صعب العبور جنگل تا روستا را چندباره طی نکنند شب‌ها را در چادر درون جنگل سپری می‌کنند تا صبحگاه الوار‌هایی را که روز‌های پیش قطع کرده‌اند بار قاطر کرده و از جنگل خارج کنند.

یکی از قاچاقچیان خاک می‌گوید: این مشتری است که قیمت خاک را تغییر می‌دهد، به عنوان مثال مشتری به دنبال خاک بسیار تیره اراضی جنگلی است که این خاک برای هر ۱۰ کیلوگرم تا ۴۰ هزار تومان به فروش می‌رسد، اما اگر مشتری خاک جنگل بدون هیچ شرایط خاصی را بخواهد، می‌تواند تا هر ۱۰ کیلوگرم ۲۰ هزار تومان نیز خریداری کند.

نخستین چیزی که پس از عبور از پیچ و خم‌های جنگلی سر سبز رامسر و ورود به جنگل‌های هیرکانی با نام دالخانی در ذوق انسان می‌زند، ساخت و ساز‌های غیر مجاز، ویلا‌های لوکس در دل کوه و طبیعت و جنگل خواری است، تا جایی که در بلندترین نقطه کوه‌های سر سبز هم ویلا‌های لوکس خودنمایی می‌کند. بر اساس آمار‌های رسمی تا ۷۰ درصد وسعت استان مازندران را عرصه‌های طبیعی ملی در قالب سواحل دریای خزر، جنگل و مرتع تشکیل می‌دهد و همین گستردگی عرصه ملی سبب تجاوز و تصرف به آن و تغییر کاربری‌های غیر قانونی زمین‌ها و ساخت و ساز در عرصه طبیعت شده است. تا کنون یکصد هزار فقره پرونده جنگل خواری در مراجع قضایی پیگیری شده و علاوه بر آن حدود ۱۰ هزار پرونده دیگر در جریان رسیدگی ثضایی است، اما با این حال هنوز هم شاهد رشد قارچ گونه این ساختمان‌ها و از بین رفتن جنگل‌های هیرکانی هستیم که مهر ماه سال گذشته ثبت جهانی شده است.

وی در پاسخ به برخی انتقادات که می‌گویند انجیلی جایگزین بهتری نسبت به پالونیاست نیز اظهار داشت: انجیلی به درخت آهن معروف است. چون چوبی بسیار سخت و قوی دارد، ضمن آنکه سرعت رشد پایینی دارد. در حالی که با یک بار کاشت پالونیا، ۱۰ دوره یعنی ۵۰ سال می‌توانید آن را برداشت کنید. دوره اول در ۶ سال و بعد از آن هر ۵ سال می‌توان چوب برداشت کرد.

نماینده کشور آذربایجان نیز با بیان این‌که این محوطه دو کشور را شامل می‌شود، اظهار کرد: دولت آذربایجان اقدامات مهمی برای محافظت از جنگل‌های هیرکانی انجام داده است. متاسفیم که نتوانستیم این پرونده را به صورت مشترک با ایران ارائه دهیم اما درخواست داریم که آذربایجان نیز لحاظ شود.

جنگل ابر در ۴۵ کیلومتری شمال شاهرود و در مسیر شاهرود به آزادشهر و در ۱۸۳ کیلومتری‌ سمنان واقع شده است. این جنگل‌ها قسمتی از قدیمی‌ترین جنگل‌های دنیا هستند، جنگل‌های هیرکانی که میلیون‌ها سال قدمت دارند و از دوران ژوراسیک، یعنی دوره سوم زمین‌شناسی باقی مانده‌اند.

کمبود مناطق تفریحی آبی باعث می شود تا گردشگر با محیط پیرامون خود دچار چالش شده و با توجه به بحران آب و فضای رعب و وحشت بوجود آمده ناشی از آن، توریست وارد منطقه نخواهند شد. بحران آب به طور مستقیم بر اقتصاد گردشگری تاثیر گذار خواهد بود. آب باعث تجدید حیات و یک فرصت برای دریاچه ها، برکه ها و رودخانه ها بوده است.