بررسیهای آماری حاکی از آن است که روند نرخ بازدهی بازارهای سرمایه در آخرین ماه بهار 1402 کاهشی بوده است. هر برگ اسکناس دلار آزاد که در واپسین معاملات اردیبهشت ماه در رقم 51هزار و 950 تومان معامله میشد در روز گذشته به رقم 48هزار و 650 تومان رسید تا نرخ این ارز در بازه یکماهه حدود 35/ 6درصد افت کند.
دیروز یکشنبه 21 خرداد ماه روند نرخ شاخص ارزی در معاملات غیررسمی بازار ارز تهران کاهشی بود. در حالی که هر برگ از این اسکناس آمریکایی در معاملات روز شنبه در سطوح قیمتی کانال 49 هزار تومانی معامله میشد، نرخ این ارز در معاملات عصر روز گذشته با عبور از کانال 48 هزار تومانی به رقم 47 هزار و 500 تومان رسید.
پس از اعلام ورشکستگی بانک سیلیکون ولی، دومین بانک آمریکایی نیز در فرآیند ورشکستگی قرار گرفت. این موضوع باعث اضطراب بازارها ی مالی جهان شد و داراییهای امن را نیز شارژ کرد. البته سپردهگذاران این دو بانک از سوی مقامات، برای دسترسی به پولهای خود تضمین گرفتند.
یک کارشناس بازار سرمایه میگوید: پیشبینی از اینکه آیا این پایداری یا روند واکنش مثبت در بازار ارز، سکه، طلا و بورس پایدار خواهد ماند یا خیر، به مواضعی برمیگردد که در آینده پیش رو خواهیم داشت.
در دی ماه میزان بازدهی ربع سکه ۵/ ۶درصد بوده که از بازار سرمایه و بازار دلار نیز کمتر شده است. در هفتههای اخیر عرضه ربع سکه از سوی بانک مرکزی باعث کاهش حباب ربع شده، اما حتی این سیاست، باعث از دست رفتن سکوی اول بازدهی ۱۰ماه نشده است.
بورس از قیمت دلار تاثیر مستقیم میگیرد. احتمالا دولت مانع رشد قیمت دلار میشود و آن را سرکوب میکند. پس بورس از مسیر افزایش قیمت دلار نمیتواند رشد کند.
قیمت بیت کوین به شدت بالاتر رفت و روز دوشنبه به بالاترین سطح تاریخی خود رسیده و بیش از ۴۲ هزار دلار معامله شد. این صعود وقتی اتفاق افتاد که ایلان ماسک مدیر تسلا 1.5 میلیارد دلار در بیت کوین سرمایه گذاری کرد سازنده وسایل نقلیه الکتریکی بیت کوین را در کار خود قرار داد می دهد ، یک تکان شدیدی خورد.
برای دومین روز پیاپی، شاهد حباب منفی قیمتی در ابزارهای مالی بورس کالا هستیم که نشان میدهد انتظارات معاملهگران از احتمال افت قیمتها و تمایل به فروش حکایت دارد آنهم در رقمی کمتر از نرخهای مرسوم آنها.
حجم نقدینگی یکی از متغیرهای اثرگذار در بازارها ی پولی و مالی است. بررسیها نشان میدهد نقدینگی از ۱۰۵۹ هزار میلیارد تومان در فصل بهار ۹۵ به ۲۴۷۲ هزار میلیارد تومان در فصل زمستان ۹۸ رسیده است. تغییرات نقطه به نقطه حجم نقدینگی در دوره مورد بررسی در بازه ۳/ ۲۰ تا ۳/ ۳۱ درصد در نوسان بوده است.
بررسیها نشان میدهد بازدهی ارز از ابتدای سال ۹۴ تا پایان ۹۷، معادل ۱/ ۳ برابر بوده اما در همین بازه زمانی، بازدهی بورس به ۸/ ۲ برابر رسیده است. در سال ۹۷ نیز، تغییرات سالانه نرخ ارز معادل ۱۶۶ درصد و در مقابل بازدهی سرمایه معادل ۵/ ۸۵ درصد ثبت شد.
روز دوشنبه دلار با ثبت بیشترین میزان افت از تاریخ ۹ مهر ۹۷، دو کانال پایین رفت. اکنون سوال مهم این است که این روند چگونه مدیریت شود که پایداری بازار را خدشهدار نکند؟
برخلاف بازارها ی جهانی که بعد از خبر حمله موشکی ایران به پایگاههای آمریکایی در عراق واکنش هیجانی نشان داده بودند، در بازارها ی داخلی، معاملات نوسان زیادی نداشت.
سال ۲۰۱۹ با سیاستهای متفاوت بانکهای مرکزی به خاطر سپرده خواهد شد. موج پول ارزانی که از سوی سیاستگذاران فراهم شده بود تا بازار اوراق شیب صعودی بگیرد و بازدهیهای منفی از سیستمها خارج شود. دوربرگردان سیاسی فدرالرزرو که منجر به کاهش نرخ بهره شد، سرمایهگذاران را در سردرگمی قرار داد.
همزمان با کاهش شتاب افزایشی دلار آمریکا، اونس که برای بازگشت به کانال ۱۳۰۰ دلاری (که فاصله زیادی از آن گرفته بود)، در حال تلاش بود همگام با ین که در شرایط نااطمینانی همواره جایگاه ویژه خود را برای سرمایهگذاران دارد، در برابر دلار ایستادند
بازار انتظار داشت سود ناشی از تسعیر داراییهای ارزی بانکها و همچنین افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابیها در گزارشهای فصلی منعکس شود که این رویداد محقق نشد و زمینه را برای فشار سنگین فروش در نمادهای این گروه طی روز گذشته فراهم کرد تا اثرات دومینویی آن کل بازار را در برگیرد.
یکی دیگر از متغیرهایی که نگاه معاملهگران داخلی را بیش از سایر عوامل به خود معطوف میکند، نرخ حواله درهم است. نرخ حواله درهم روز یکشنبه تا آستانه مرز هزار و ۸۷۰ تومان رشد کرد ولی به یکباره در مسیر کاهشی قرار گرفت و از کانال هزار و ۸۰۰ تومان خارج شد. روز دوشنبه روند کاهشی نرخ حواله درهم با شدت بیشتری پی گرفته شد و این ارز با خروج از کانال هزار و ۷۰۰ تومان وارد کانال هزار و ۶۰۰ تومان شد.
4 دلیل افت بازار سرمایه
«اگر این اعتراض ها ادامه دارباشد حتما اقتصاد ایران را از هر نظر تحت شعاع قرار خواهد داد، از هر نظر اقتصاد ایران از حالت رکودی به سمت یک اقتصاد ورشکسته حرکت خواهد کرد. در یک اقتصاد ورشکسته هم سرمایه گذاری خیلی غلط است، مگر اینکه در کانال هایی سرمایه گذاری کنیم که ارزش بین المللی داشته باشد و با افت ارزش روبه رو نشود، مثل ارز.»