زرشک یکی از محصولات استراتژیک خراسان جنوبی است که بیش از ۲۲ هزار و ۲۲۲ هکتار زیر کشت این محصول منحصربهفرد است؛ ٩٨ درصد زرشک جهان در این منطقه تولید میشود.
تصاویر منتشر شده در شبکههای اجتماعی حال و هوای خانوادهای از روستای افین خراسان جنوبی را در حال فرآوری سنتی محصول زرشک نشان میدهد. این ویدیو را علی آقاجان زاده، گردشگر ایرانی منتشر کرده و در توضیح آن نوشته است: «خانوادهای در روستای افین خراسان جنوبی در حال جمع آوری خار و خاشاک زرشک های برداشت شده.»
بیشترین مقدار تولید زرشک در ایران مربوط به استان خراسان جنوبی و مخصوصاً منطقه قائنات است. روستای افین یکی از مراکز عمده کاشت زرشک و در فاصله ١٠٠ کیلومتری بیرجند (مرکز استان) قرار دارد. برداشت زرشک از اوسط مهرماه آغاز و تا پایان مهر ادامه دارد. روستای افین یکی از مقاصد گردشگردی استان خراسان جنوبی در مهرماه هست و توریستهای زیادی از سراسر کشور فرصت دیدن مزارع سرخ زرشک را از دست نمیدهند.
زرشک پلو یکی از محبوبترین و مرسومترین غذاهای ایرانی است و یکی از ملزومات مهم برای تهیه زرشک پلو، درست کردن زرشک خوشرنگ و معطر برای روی برنج است.
خشک کردن زرشک مانع کپک زدن و فاسد شدن آن شده و بسته بندی و حمل و نقل و نگهداری آن را راحتتر میکند.
نتایج بررسیهای انجام شده نشان می دهد که ترکیب گیاهی موجود در زرشک به مبارزه با سرطان ریه کمک میکند.
گروهی از محققان به منظور بررسی تأثیر ترکیب گیاهی موجود در زرشک بر مقابله با سرطان ریه، مطالعه جدیدی انجام دادند.
سیلیمارین دارای خاصیت سم زدایی در کبد است به این صورت که از ایجاد مسمومیت در کبد جلوگیری نموده و آن را تحریک به تولید سلول های جدید می کند.
درخت زرشک درختی است که معمولا از سال دوم به بعد محصول میدهد و دارای تیغهای بسیار تیز است که برداشت محصول را بسیار پرزحمت و سخت میکند، محصولی که به آب کم برای رشد نیاز دارد و در برداشت باید طوری محصول را جمع آوری کرد که به بارانهای پاییزی نخورد. کشور ایران بزرگترین تولیدکننده زرشک در دنیاست که در این میان استان خراسان جنوبی با در اختیار داشتن حدود ۹۷ درصد از اراضی زیرکشت این محصول، تولید ۹۵ درصد از زرشک دنیا را در اختیار دارد. شهرستانهای زیرکوه و قائنات مرکز اصلی تولید آن است.
کبد مسئول سمزدایی و پاک کردن مواد مضر از بدن و تولید صفرا است که برای هضم چربی حیاتی است و مصرف زرشک موجب پاکسازی کبد شده، خون را سمزدایی میکند.
زرشک را میوه طول عمر مینامند، چرا که از خواص درمانی معجزهآسایی برخوردار است و در درمان بسیاری از بیماریها مؤثر است.