در مورد سیاست خارجی در فرارو بیشتر بخوانید

قطعا ما به ترامپ به عنوان قاتل سردار سلیمانی نگاه می‌کنیم و او را در پیشگاه دستگاه عدالت جمهوری اسلامی محکوم می‌کنیم و جرم او هم که کاملا مشخص است و می‌دانیم که چه کیفری باید در انتظار او باشد؛ بنابراین با این دید و به عنوان یک قاتل نمی‌توانیم با او مذاکره کنیم و بنابراین باید امکان مذاکره و هر گونه تفاهمی با آمریکا را از هم اکنون نادیده بگیریم. مگر این که کامالا هریس سرکار بیاید که در ان وضعیت شاید تفاوتی ایجاد شود هر چند که ابتدا اشاره کردم در نهایت سیاست‌های کلی آمریکا همان است که بود و موضع ما هم که مشخص است.

ما این همه مشکل داخلی را رها کرده ایم و درست نمی‌کنیم، بعد با برخی کشور‌های خارجی نیز مشکلاتی داریم، فارغ از بحث ایالات متحده، ما با کشور‌های اروپایی نیز روابط حسنه‌ای نداریم. ما درگیری نوعی «ناترازی در سیاست خارجی و داخلی» شده ایم. با توجه به این که ما به هیچ وجه حاضر نیستیم با امریکا مذاکره دوستانه داشته باشیم پس این اصل که برای سیاست‌های کلی نظام فرقی نمی‌کند کامالا هریس رئیس جمهور باشد یا دونالد ترامپ مطرح می‌شود. اما من می‌گویم بهتر نیست در این وضعیت یک نگاهی هم به سیاست‌های داخلی خود داشته باشیم؟ اگر در سیاست‌های خارجی می‌خواهیم انقلابی باشیم که فبهالمراد، پس بسم الله، باید در سیاست‌های داخلی هم انقلابی باشیم.

در حالی که امکان سوخت گیری هواپیما در حال پرواز وجود دارد، اما این فناوری هنوز برای موفقیت آمیز بودن نیاز به دخالت انسان دارد. تنها چهار سال از اولین سوخت گیری پهپادی در حین پرواز می‌گذرد که در آن یک هواپیمای بدون سرنشین به یک هواپیمای سرنشین دار سوخت رساند.

حقیقت این است که اسرائیل از تمایل ایران به ساخت سلاح هسته‌ای خرسند خواهد شد و در پروپاگاندای خبری و رسانه‌ای به سرعت غرب و اروپا را تحریک می‌کند که ببینید حدس من درست بود و ایران می‌خواهد به ما حمله هسته‌ای کند؟ اکنون ما نیاز به سیاست‌های یکپارچه داریم نه سیاست‌های چندپاره. مقام معظم رهبری بار‌ها بر هماهنگی سران سه قوه تاکید کرده اند و اکنون بیش از هر زمان دیگری باید به فرامین رهبری توجه کرد

ویدیویی از فریادها و سروصداهای سید مرتضی حسینی مجری شبکه دو سیما از دست شرکت‌کننده‌های یک مسابقه تلفنی در فضای مجازی پربازدید شد.

دشمن ما در تلاش است حتی در مسائلی که نفوذی ندارد، ابراز وجود کند و بگوید من هستم. حالا در چنین شرایطی چرا خود ما باید بهانه دست دشمنان داده و بگوییم آن‌ها به بخش‌های فرهنگی، اجتماعی، امنیتی و امثالهم نفوذ کرده اند؟ ما نباید در مسیر دشمن حرکت کنیم و باید هشیارانه در اظهارنظر‌ها دقت کنیم.

آقای پزشکیان با شعار تنش زدایی سر کار آمده است، برخی سعی دارند، ایشان را به دل تحریم و تنش بکشاند. من معتقدم تنها دین آقای پزشکیان به همین ملت یا لااقل بخشی از این ملت است که به ایشان اطمینان کردند و رای دادند چرا که انتظار تغییر و تحول داشتند و یکی از مهمترین بخش‌های کشور که نیازمند تغییر و تحول است، بخش سیاست خارجی است. می‌بینیم که برخی از مخالفان ۶ سال پیش FATF و برجام هم اکنون طرفدار احیای برجام و FATF شده اند چرا که می‌دانند به زودی باید در قبال هزینه‌های سیاست تحریم و تنش در کشور پاسخگو باشند

در بین کشور‌های منطقه سوریه که چندان عاملیتی ندارد، اما ترکیه، ایران، چین و کره شمالی، کشور‌های آسیای میانه و قفقاز از مناطقی هستند که روسیه به شدت نگران است، از دستشان بدهد.

روسیه معتقد است ایران در گفتگو با غرب ملاحظات ژئوپلیتیک این کشور را در نظر نگرفته که این تلقی بسیار اشتباهی است. ایران از ابتدا مخالف جنگ اوکراین بوده و بار‌ها نسبت به ادامه جنگ ابراز نگرانی کرده است. رئیس جمهور ما بر اساس شعار برداشتن تحریم‌ها و عدم ورود به جنگ رای آورده است. برای تحقق شعار رفع تحریم‌ها هم چاره‌ای به جز مذاکره نیست. ضمن این که روسیه هم نتوانسته روابط خود با ایران را تا حدی ارتقا دهد که به لحاظ تجاری، ایران کمبودی را حس نکند.

تا زمانی که در حوزه سیاست خارجه کشور جاده یک طرفه داریم وضعیت همین است. متاسفانه، برخی گروه‌های قدرت می‌خواهند دولت جدید را هم مجبور کنند تابع همین جاده یک طرفه باشند. موضع روس‌ها در قبال زنگزور، واکنش آن‌ها به برخی خوش خدمتی‌های تازه در ایران است

تجربه دولت سیزدهم نشان داد نمی‌توان از طریق افزایش تنش، تحریم‌ها را کاهش داد. آقای پزشکیان باید سیاست کاهش تنش را به عنوان قسمت اول سه گانه خود هر چه سریعتر اجرا کند. قسمت دوم عبارت است از روش و ساز و کاری برای دفاع و صیانت از آزادی‌های مدنی. موضوعاتی مثل گشت ارشاد هم در زیرمجموعه همین بخش، تعریف می‌شود. آقای پزشکیان در این باره در مناظره‌های انتخاباتی هم وعده داده بود. می‌دانیم که مسئله گشت ارشاد از مهمترین چالش‌های جامعه امروز ما است. انتظار داریم در این حوزه هم آقای پزشکیان به دنبال شکل دهی وفاق سیاستی باشد

ما هنوز نمی‌دانیم آقای ظریف دقیقا به چه علتی کنار رفتند و استعفا دادند. نه ایشان صراحتا دلایل خود را اعلام کرده اند و نه آقای پزشکیان و دولت صراحتا دلایل را اعلام کرده اند. اگر دلایل شخصی بوده، طبیعتا آقای پزشکیان نباید با استعفا موافقت می‌کردند. اما اگر موضوعی دیگر پشت پرده است نمی‌توان قضاوت دقیقی داشت. باید دید دلیل اصلی چیست. البته واقعیت هم این است که مطالبات اصلاح طلبان و بخشی از رای دهندگان در کابینه فعلی متبلور نشده است.

مسائل سیاست خارجی ، چشم انداز مسائل منطقه‌ای در سایه ترور اسماعیل هنیه و عملکرد تیم سیاست خارجی ایران در دولت چهاردهم، از جمله مواردیست که رویا پاک سرشت در برنامه کامنت فرارو با جلال ساداتیان، دیپلمات پیشین ایران در انگلستان، نماینده پیشین مجلس و تحلیلگر امور سیاسی مطرح کرده است:

با این وضعیت چگونه انتظار داریم چین دایه مهربان‌تر از مادر اقتصاد ما شود و برای ما سرمایه گذاری کند؟ مشخص است که چین از ما ضمانت می‌خواهد. ما چه ضمانتی داریم به چین بدهیم؟ باید ضمانت بانک مرکزی را بدهیم؟ ضمانت نفت را بدهیم؟ نفت که قرار است بخشی از هزینه‌های داخلی کشور را پوشش دهد. ما ۹۵ درصد درامد‌هایی که صرف امور جاری کشور می‌کنیم را از همین درامد‌های نفتی تامین می‌کنیم. پس کلید همه این مشکلات، ایجاد شفافیت سیاسی و اقتصادی و جلوگیری از فعالیت مافیا‌های اقتصادی و سیاسی موجود در سازمان‌ها و نهاد‌ها است. همچنین باید هر چه سریعتر مشکل FATF را حل کنیم. بسیاری از نهاد‌هایی که از معافیت‌های مالیاتی برخوردار هستند نیز باید موظف به پرداخت مالیات شوند. همه این‌ها مشکلات ریشه‌ای هستند و تا زمانی که این‌ها حل نشوند، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم نه چین و نه هیچ کشور دیگری برای سرمایه گذاری و تجارت با ما راغب شود.

یکی از دلایلی که در سال‌های اخیر باعث شد مردم در انتخابات کمتر شرکت کنند یا نسبت به مسائل کشور دلسرد و بی توجه شوند، همین مشکلات و مسائل حوزه سیاست خارجی بود که به مشکل معیشتی منتهی شد. ریشه این مشکلات نیز چیزی نیست جز تحریم‌های بانکی و بین المللی. مردم این روز‌ها حتی برای تامین ساده‌ترین اقلام خود با مشکلاتی مواجهند و بنابراین همه این‌ها زنگ هشدار‌هایی برای این موضوع است که ما در حوزه سیاست خارجی خود به بازنگری و سازماندهی جدید اصول و قواعد این حوزه نیاز داریم.

یک نکته مهم را هم بدانیم که دیپلماسی، یک ابزار است، دیپلماسی نه هدف است و نه محتوای مشخصی دارد. محتوای دیپلماسی کشور را حاکمیت مشخص می‌کند. دیپلماسی مجری دیدگاه‌های حاکمیت است. اگر آقای جلیلی در مذاکرات به جایی نمی‌رسید، علت این بود که اصلا طرز کار با دیپلماسی را بلد نبود و شناخت درستی از دیپلماسی متمدن جهانی نداشت.

در سطح جامعه یک ترس جدی نسبت به انتخاب مجدد آقای جلیلی وجود دارد. سیاست خارجی و داخلی که ایشان و طرفدارانشان دنبال می‌کنند، باعث شده مردمی هم که معمولا رای نمی‌دهند، به سمت صندوق‌های رای بیایند. تحلیل‌های میدانی نشان می‌داهد امکان افزایش مشارکت به عدد بالای ۵۰ درصد وجود دارد چرا که به طور طبیعی صاحبان صنایع، صاحبان کسب و کار، تجار و بازرگانان و البته طبقه متوسط بسیار نگران هستند چرا که اسم آقای جلیلی با تحریم گره خورده و ایشان یکی از بزرگترین موانع سر راه شکل گیری FATF است. این در حالی است که حدود ۳۰ درصد از پول افرادی که مایل به تجارت خارجی هستند بر اثر همین عدم عضویت در FATF و در مسیر دور زدن تحریم‌ها از بین می‌رود. جریان آقای جلیلی به دنبال خودتحریمی است و من معتقدم حتی اگر گرایش‌های سیاسی باعث نشود، گرایش‌های اقتصادی باعث می‌شود بخشی از مردم پای صندوق‌های رای بیایند

چالش‌های حوزه سیاست خارجی از دید برخی از کاندیداها، همچنان به تحریم‌ها محدود می‌شود، اما آیا واقعا مهمترین مشکل ایران در حوزه سیاست خارجی همین است؟ رویا پاک سرشت، خبرنگار فرارو، در استودیو فرارو میزبان دکتر مهران کامروا، استاد روابط بین الملل دانشگاه جورج تاون قطر و مدیر واحد مطالعات ایران در مرکز مطالعات عربی است، تا به این موضوعات پرداخته شود.

چالش‌های حوزه سیاست خارجی ، همچنان از مهمترین موضوعات انتخابات است، رویا پاک سرشت خبرنگار فرارو، میزبان دکتر مهدی ذاکریان، استاد روابط بین الملل است تا به این موضوع بپردازد:

طبیعتا با توجه به نحوه اجرای سیاست‌ها و مذاکرات با کشور‌های خارجی، این که چه شخصی رئیس جمهور شود، متقاوت است و طبیعیست که دو دولت با دو رئیس جمهوری که بسیار متفاوت فکر می‌کنند، سیاست خارجی متفاوتی هم دارند. اما سیاست‌های کلی کشور را رئیس جمهور نمی‌تواند به تنهایی تغییر دهد.