درست است که دیگر خبری از خانههای قدیمی با حوض آبی، حیاط دلباز و دیوارهای آجری نیست و بیشتر این خانهها جایشان را به آپارتمانها و برجهای مرتفع دادهاند، اما در همین تهران که بیشتر با ساختمانهای بلند و گاهی بدقواره میشناسیمش، آپارتمانهایی با معماری منحصر بهفرد پیدا میشود که شهرت جهانی دارند.
به گزارش همشهری آنلاین، به هر حال کسی نیست که نداند معماری ایرانی از گذشته تاکنون در جهان زبانزد است و در بسیاری از جشنوارهها و فستیوالهای معماری، نام معماران ایرانی و آثارشان است که میدرخشد.
بهعنوان نمونه اخیرا یک ساختمان زیبا با عنوان پروژه معماری «پاکت میانی» که در واقع بازسازی یک آپارتمان ۵۰ساله در تهران است، علاوه بر اینکه توانسته رتبه سوم جایزه معماری سال۱۴۰۳ در بخش «بازسازی» را بهدست بیاورد، در فهرست فینالیستهای «جشنواره جهانی معماری» سال۲۰۲۴ در بخش «طراحی داخلی» نیز قرار گرفته است.
به همین بهانه به سراغ برخی از خانههای تهران که از نظر معماری در جهان شناخته شدهاند رفتهایم تا بیشتر با این هنر ایرانی آشنا شوید.
این آپارتمان ۲۰۰متری در یک برج ۵۰ساله با معماری مدرن قرار دارد؛ برجی که در زمان ساختش، بخشی از تغییر چهره شهر تهران و مدرنشدن آن بهویژه در مناطق شمالیتر بود. با وجود این، طراحی ابتدایی آپارتمان، مطابق با سلیقه و سبک دهههای گذشته بود. طرح کلی آپارتمان الهامگرفته از الگوی سنتی «چهارصفه» در معماری ایرانی است و همانطور که پیشتر عنوان شد، این پروژه در فهرست فینالیستهای «جشنواره جهانی معماری» سال۲۰۲۴ در بخش «طراحی داخلی» قرار گرفته است.
ساختمان هانری کُربن سال گذشته در فستیوال جهانی معماری که یکی از مهمترین رویدادهای سالانه معماری در دنیاست، توانست رتبه نخست را بهدست بیاورد. عمارت هانری کربن در نگاه اول، یک ساختمان قدیمی در مرکز تهران است که حس عادیبودن و همگنماندن با محیط پیرامون را در ذهن مخاطب القا میکند. اما با چیزی فراتر از بازسازی یا نوسازی یک ساختمان قدیمی مواجه میشوید. پروژه معمارانه انجامشده در این عمارت، نه یک بازسازی یا احیای صرف، بلکه یک بازآفرینی شهری است.
در شمال تهران، یک مجتمع مسکونی قرار دارد که بهخاطر طراحی سبز و متفاوتش، نه فقط در شهر که در خارج از ایران هم معماریاش زبانزد است. مجتمعستاره گلستان، مورد توجه رسانههای تخصصی حوزه معماری هم قرار گرفته و سایتهای مختلف، درباره آن نوشته و تفسیرهای جالبی ارائه کردهاند. آرچدیلی، در گزارشی مفصل درباره این مجموعه، به طراحی داخلی متفاوت آن و استفاده از چوب و سیمان پرداخته و به نمای چهارطرفه و جذاب آن اشاره کرده است. هر واحد در این ساختمان، یک هویت و طراحی مستقل و مجزا دارد و چشمانداز هرکدام از آنها، عملا منحصر بهفرد است.
طراحی جالب یک خانه در منطقه دروس تهران که اتاقهای آن سیار است و رو به آفتاب میچرخد، در رسانههای بینالمللی بازتاب زیادی داشته است. این خانه ۷طبقه(با طبقات زیر زمین و همکف) دارای ۳ اتاق متحرک است و با نام ساختمان شریفیها شناخته میشود. روزنامه دیلیمیل در گزارشی مصور از این ساختمان در تهران نوشت: «بهنظر میرسد که آینده دنیای خانههای مسکونی را یافتهایم و این آینده در ایران است». به نوشته دیلی میل، ساختمان شریفیها از بسیاری جهات با یک ساختمان معمولی تفاوت دارد و فهرست ویژگیهای این اثر مدرن معماری به اتاقهای متحرکش ختم نمیشود.