دشت هلن واقع در دل رشتهکوه زاگرس و در شهرستان لردگان، یکی از جاذبههای طبیعی شاخص ایران به شمار میآید که به دلیل مناظر بکر، جنگلهای بلوط و رودخانههای جاری، هر ساله تعداد زیادی گردشگر و علاقهمند به طبیعت را به سوی خود جذب میکند؛ این دشت بهعنوان منطقه حفاظت شده شناخته شده و بخش وسیعی از جنگلهای بلوط را در بر میگیرد که همواره به عنوان ریههای طبیعی این منطقه از اهمیت بالایی برخوردار بودهاند.
به گزارش ایمنا، دشت هلن با مساحت حدود ۴۰ هزار هکتار، یکی از بزرگترین مناطق گردشگری طبیعی استان چهارمحال و بختیاری است؛ این دشت در حاشیه کوههای زاگرس قرار گرفته و از ویژگیهای بارز آن، تنوع گونههای گیاهی و جانوری است. جنگلهای بلوط که بخش اعظمی از این منطقه را پوشش میدهند، محیطی بکر و دستنخورده را به وجود آوردهاند که در بسیاری از فصول سال، به ویژه بهار و تابستان، چهرهای سرسبز و دلانگیز به خود میگیرند.
این دشت از چشماندازهایی بهرهمند است که گردشگران میتوانند در آن به پیادهروی، کوهنوردی و کمپینگ بپردازند. تپههای کوچک و بزرگ، رودخانههای جاری و هوای پاک کوهستانی، همگی باعث شدهاند که این منطقه بهشتی برای طبیعتدوستان باشد.
یکی از جاذبههای اصلی دشت هلن، جنگلهای بلوط است که بخشی از جنگلهای وسیع زاگرس محسوب میشود. این جنگلها علاوه بر زیبایی طبیعی، دارای اکوسیستم بسیار غنی هستند و تنوع زیادی از گونههای جانوری و گیاهی در آن زیست میکنند. گونههای جانوری نظیر گراز، بز کوهی، گرگ، روباه و پرندگان مختلف از جمله عقاب طلایی، از جاذبههای زیستمحیطی این منطقه محسوب میشوند.
دشت هلن همچنین به عنوان مقصدی برای علاقهمندان به عکاسی از طبیعت شهرت یافته است. عکاسان طبیعت از چشماندازهای مهگرفته کوهها، درختان کهنسال بلوط و مناظر رودخانهای آن بهرهمند میشوند. وجود رودخانههای کوچک و بزرگ که از دل این دشت جاری میشوند نیز بر زیباییهای طبیعی این منطقه افزوده و مکانهایی مناسب برای ماهیگیری و تفرج خانوادگی به وجود آوردهاند.
سد کارون ۴ که در نزدیکی دشت هلن واقع شده است، از دیگر جاذبههای گردشگری منطقه به شمار میرود. این سد که بر روی رودخانه کارون احداث شده، بزرگترین سد بتنی دوقوسی کشور و یکی از سازههای عظیم مهندسی ایران است ارتفاعی بالغ بر ۲۳۰ متر و مخزنی به حجم ۲.۲ میلیارد متر مکعب، از منابع مهم تأمین آب و تولید برق منطقه محسوب میشود.
دریاچه سد کارون ۴، با آبهای زلال و منظرهای خیرهکننده، گردشگران بسیاری را به خود جذب میکند. این دریاچه، فضایی مناسب برای تفریحهای آبی نظیر قایقرانی، ماهیگیری و شنا فراهم کرده است. همچنین اطراف دریاچه، امکانات اقامتی و کمپینگ برای گردشگران وجود دارد که این منطقه را به یکی از محبوبترین نقاط گردشگری آبی در استان چهارمحال و بختیاری تبدیل کرده است.
یکی از منحصربفردترینمنظرههای تماشایی سد کارون ۴ پلی است که توسط متخصصین داخلی برروی دریاچه سد احداث شده است، این پل با ۶۲ متر ارتفاع از سطح دریاچه سد و ۲۷۰ متر از کف دریاچه، برقرار کننده ارتباط چهارمحال و بختیاری به خوزستان از روی سد کارون ۴ است.
احداث سد کارون ۴، علاوه بر تأمین برق و آب شرب برای مناطق همجوار، تأثیرات مثبتی نیز بر محیط زیست منطقه داشته است. این سد با ایجاد یک دریاچه بزرگ، به حفظ و افزایش سطح آبهای زیرزمینی کمک کرده و از نظر زیستمحیطی نیز باعث پایداری منابع طبیعی منطقه شده است. همچنین دریاچه سد، با تعدیل آبوهوا و جلوگیری از بروز خشکسالی در فصول خشک، به توسعه کشاورزی و دامداری در مناطق اطراف کمک شایانی کرده است.
از سوی دیگر، سد کارون ۴ به عنوان یکی از جاذبههای توریستی منطقه، فرصتهای زیادی برای ایجاد کسبوکارهای کوچک و رونق اقتصادی در بخش گردشگری به وجود آورده است. رستورانها، اقامتگاههای بومگردی و مراکز تفریحی اطراف سد، با جذب گردشگران داخلی و خارجی، به یکی از منابع درآمدی مهم برای مردم محلی تبدیل شدهاند.
با وجود زیباییهای طبیعی و پتانسیلهای فراوان گردشگری در دشت هلن و سد کارون ۴، این منطقه با چالشهایی نیز روبهرو است. کمبود زیرساختهای گردشگری از جمله جادههای مناسب، امکانات رفاهی و اقامتی کافی از جمله مسائلی است که گردشگران به آن اشاره میکنند. بهویژه در ایام تعطیلات و فصول گردشگری، ازدحام جمعیت و کمبود فضاهای اقامتی باعث شده که برخی گردشگران نتوانند از تمامی ظرفیتهای این منطقه بهرهمند شوند.
از سوی دیگر، حفظ و حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست منطقه نیز یکی از چالشهای مهمی است که نیازمند توجه ویژه است. تخریب جنگلها، آلودگی منابع آبی و آسیب به حیاتوحش از جمله تهدیداتی است که در صورت مدیریت نادرست، میتواند به این منطقه زیبا و بکر آسیب وارد کند. اما با توجه به افزایش آگاهی عمومی نسبت به اهمیت حفظ محیط زیست و همچنین برنامههای توسعهای دولت برای تقویت زیرساختهای گردشگری در این مناطق، آینده روشنی برای دشت هلن و سد کارون ۴ در زمینه توسعه پایدار گردشگری پیشبینی میشود. اگر این منطقه با توجه به استانداردهای زیستمحیطی و با حفظ تعادل میان طبیعت و گردشگری توسعه یابد، میتواند به یکی از مقصدهای اصلی گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شود.