طبق گزارش اتاق بازرگانی تهران سالانه حدود ۴۰۰ هزار تن زباله الکترونیکی در کشور تولید می‌شود که اگر به درستی جمع‌آوری و بازیافت شود، می‌تواند میلیارد‌ها تومان ارزش اقتصادی ایجاد کند، اما مدیریت این کار به خوبی انجام نمی‌شود و این فرصت اقتصادی تا حد زیادی نادیده گرفته شده است.
به گزارش ایسنا، معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران در گزارشی تحت عنوان «مروری بر وضعیت زباله‌های صنایع الکتریکی و الکترونیکی» به افزایش تولید زباله‌های الکترونیکی و الکتریکی در جهان پرداخته است. این نوع زباله‌ها شامل دستگاه‌های الکترونیکی و الکتریکی خارج از رده مصرف هستند که حاوی مواد با ارزش از منابع طبیعی غیرقابل تجدید مانند سرب، کادمیوم، جیوه و... بوده و درصورت رهاسازی در طبیعت و عدم بازیافت صحیح، محیط زیست و سلامت انسان‌ها را در معرض خطر قرار می‌دهند.
این در حالی است که امکان تبدیل تهدید زباله‌های الکتریکی و الکترونیکی به یک فرصت اقتصادی برای جهان وجود دارد. در سال ۲۰۲۲، حدود ۶۲ میلیارد کیلوگرم زباله الکترونیکی و الکتریکی در جهان تولید شده است که از این میزان کمتر از یک چهارم آن به صورت رسمی جمع‌آوری و بازیافت شده است.
همچنین بر اساس این گزارش، ایران بزرگترین بازار مصرف قطعات رایانه در منطقه است و در استان تهران نیز به دلیل جمعیت روز افزون، استقرار واحد‌های خدماتی، تجاری، تولیدی و صنعتی و از همه مهم‌تر وزارتخانه‌ها، ادارات و سازمان‌ها، میزان قابل توجهی از پسماند‌های الکتریکی و الکترونیک تولید می‌شود، اما به دلیل فقدان برنامه جامع و فرهنگ بازیافت زباله‌های الکتریکی و الکترونیکی، می‌توان گفت محیط زیست کشور و استان از این ناحیه در خطر و فرصت اقتصادی آن نیز مورد غفلت است.
هرچند از میزان تولید و بازیافت زباله‌های الکترونیک و الکتریکی در ایران اطلاع دقیقی در دسترس نیست و به نظر می‌رسد بخش غیررسمی در جمع‌آوری و بازیافت این نوع زباله‌ها فعالیت بیشتری دارد، اما گفته می‌شود در کشور سالانه حدود ۴۰۰ هزار تن زباله الکترونیکی تولید می‌شود که اگر به‌درستی جمع‌آوری و بازیافت شود، می‌تواند میلیارد‌ها تومان ارزش اقتصادی ایجاد کند. با این حال، در حال حاضر، مدیریت زباله الکترونیکی در کشور ما به خوبی انجام نمی‌شود و این فرصت اقتصادی عظیم تا حد زیادی نادیده گرفته شده است.
در حال حاضر در مناطق ۲۲گانه تهران غرفه‌های «الکتروکاپ» برای جمع‌آوری ضایعات الکترونیکی فعال هستند و شهروندان در ازای تحویل این نوع ضایعات یا تفکیک پسماند‌های الکترونیک و الکتریکی و تحویل آن به غرفه‌های بازیافت می‌توانند مبالغ مربوط به آن را دریافت کنند، اما هنوز بخش اعظم زباله‌های الکترونیکی و الکترونیکی بدون تفکیک با پسماند شهری به مراکز دفن می‌روند.
در اصل به دلیل عدم اطلاع‌رسانی، مردم از شیوه‌های دفع صحیح این زباله‌ها نیز اطلاعی ندارند و آن‌ها را به عنوان و در میان زباله‌های شهری دور می‌ریزند؛ درحالی که بخش قابل توجهی از زباله‌های الکتریکی و الکترونیکی قابل بازیافت بوده و عموما حاوی مقادیر قابل توجهی از فلزات با ارزش مانند طلا و نقره است، اما مردم این زباله‌ها را همراه با زباله‌های شهری دور می‌ریزند که این امر بعضا حتی باعث ورود زباله‌ها به زنجیره غذایی شده و علاوه بر امنیت محیط زیست، امنیت بهداشتی و غذایی مردم را نیز تهدید کرده و موجب بیماری‌های مختلف کلیوی، خونی، قلبی، سرطان، بیماری‌های سیستم عصبی و... می‌شود.
در نتیجه عناصری مانند جیوه، سرب و کروم وارد محیط زیست شده و موجب آلودگی خاک و آب‌های زیرزمینی می‌شوند و این درحالی است که ۷۰ درصد آلودگی فلزات سنگین در شیرابه‌ها مربوط به پسماند‌های الکتریکی و الکترونیکی است. همچنین عدم توجه کافی به بازیافت این نوع زباله‌ها موجب از دست رفتن میزان قابل توجهی از عناصر و فلزات ارزشمند مانند طلا، نقره و مس می‌شود.
