چگونه اضطراب زندگی خوابگاهی دانشجویی را کاهش دهیم؟

متخصص روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با اشاره به اینکه زندگی در خوابگاه علاوه بر مزیت‌هایی که دارد گاهی می‌تواند باعث اضطراب دانشجویان خصوصا نو ورودی‌ها شود، گفت: این مسئله برای دانشجویانی که از شهر خود فاصله زیادی دارند و تازه وارد دانشگاه شده‌اند، چالش برانگیزتر است.

به گزارش ایرنا، جمال شمس با بیان اینکه بروز اضطراب بین بسیاری از دانشجویانی که از خانواده و شهرشان فاصله می‌گیرند و وارد محیط جدیدی می‌شوند رایج است، اظهار کرد: این نوع اضطراب خصوصا در سال اول دانشگاه بیشتر است.

وی با بیان اینکه اضطراب نوورودی‌ها معمولا طبیعی است، ولی در عین حال راهکار‌هایی هم برای کاهش آن وجود دارد، خاطرنشان کرد: اضطراب در دانشجویان خوابگاهی احساسی بیش از عصبی بودن یا نگرانی است، علامت‌هایی که معمولا در این مدت نمایان می‌شود بدون مداخلات صحیح تاثیری طولانی مدت و منفی برعملکرد آنان دارد.

چه وقت به مشاور مراجعه کنیم؟

شمس با اشاره به اینکه عصبی بودن یا ناراحتی برای بازه‌های زمانی طولانی، زنگ خطری برای ضرورت انجام مداخلات درمانی است، عنوان کرد: ناتوانی در حفظ تمرکز، نگرانی غیر قابل‌کنترل، اختلالات خواب یا بی‌خوابی، از دست دادن کلاس‌های درس یا انجام ندادن تکالیف، گوشه‌گیری و دوری از خانواده، دوستان و همکلاسی‌ها، تغییر در عادات غذایی، چرخه افکار منفی و اضطراب در مقابل مسائل عادی از جمله موارد نیازمند مداخله توسط روانشناسان است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با بیان اینکه استرس بخشی از زندگی است و همه افراد گاهی نگرانی و استرس را تجربه می‌کنند، گفت: با این حال، زمانی که واکنش‌ها به استرس، کم‌کم مانع عملکرد طبیعی شما می‌شوند، یک استرس ساده می‌تواند به اضطراب دائم تبدیل شود.

مفید بودن فعالیت در گروه‌ها و باشگاه‌های دانشگاه

وی توصیه کرد: اگر بتوانید دوستان جدیدی پیدا کنید که آن‌ها هم شرایط مشابهی با داشته باشند، احساس می‌کنید که یک حامی دارید که شما را درک می‌کند؛ البته این کار در ظاهر ساده است، ولی ممکن است برای کسی که تازه وارد دانشگاه در یک شهر یا حتی کشور جدید شده، سخت باشد.

شمس توضیح داد: مرحله تازه‌ای از زندگی که آن را تجربه می‌کنید، برای بسیاری از همکلاسی‌های شما جدید است و به آن عادت ندارند، هر تجربه جدیدی می‌تواند باعث ایجاد اضطراب شود؛ بنابراین برای اینکه اضطراب خود را کاهش دهید عضو گروه‌ها و باشگاه‌های دانشگاه شوید و در کار‌های داوطلبانه مشارکت کنید.

ضرورت حفظ رابطه با خانواده و دوستان قدیمی

به گفته وی پیدا کردن دوست جدید که با شما هم‌فکر باشد ممکن است طول بکشد بنابراین ناامید نشوید و ادامه دهید، ضمن اینکه برای پیدا کردن گروه‌های دوستی جدید تلاش می‌کنید، ارتباط خود را با خانواده و دوستان قدیمی حفظ کنید، بر اساس تحقیقات انجام شده، حفظ ارتباط‌های قدیمی برای کاهش استرس بسیار مهم است.

شمس با اشاره به اینکه محققان دریافته‌اند که با افزایش استرس روزانه دانشجویان، احساس تنهایی و افسردگی آن‌ها نیز افزایش می‌یابد و کمتر احساس شاد بودن می‌کنند، تاکید کرد: ارتباط با والدین عامل مهمی در بهبود شرایط روحی دانشجویان در طول گذار به دوران جدید زندگی است، اگر احساس دلتنگی می‌کنید حتما با خانه تماس بگیرید و اگر در ابتدا بیشتر از حد معمول نیاز دارید که با والدین خود در تماس باشید، نباید به خاطر آن شرمنده باشید.

وی با توصیه نسبت به تغییر محیط خوابگاه برای احساس راحتی بیشتر، افزود: اگر بتوانید فضای اتاق خود در خوابگاه را طوری بچینید که احساس کنید در خانه هستید، تا حد زیادی استرستان را کاهش می‌دهید، فضای اتاق اگر گرم و دنج باشد و احساس آرامش خانه را داشته باشد، کمک می‌کند که بهتر بخوابید و کمتر احساس دلتنگی کنید.

شمس توصیه کرد: به طور مثال عکس‌هایی که شما را به یاد خانه و روز‌های شادتان می‌اندازد در معرض دید بگذارید، مطمئن شوید که تخت راحتی برای خوابیدن دارید، تا جایی که می‌توانید اتاق را مرتب کنید و از به‌هم‌ریختگی آن جلوگیری کنید و خوراکی‌هایی که دوست دارید میل کنید.

تمرین‌های خودمراقبتی

تمرین خود مراقبتی از دیگر مواردی بود که این عضو هیئت علمی دانشگاه به آن اشاره کرد و ادامه داد: خود مراقبتی برای افراد مختلف، معنای متفاوتی دارد، خود مراقبتی مجموعه‌ای از کار‌هایی است که باعث می‌شود شما از نظر جسمی و روحی، احساس بهتری داشته باشید تا با عوامل استرس‌زا بهتر کنار بیایید به عنوان نمونه می‌توانید ورزش کنید، ورزش کمک می‌کند که استرستان را مدیریت کنید، خواب بهتری داشته باشید و بهره‌وری و اعتماد به نفس خود را افزایش دهید، حتی یک پیاده‌روی کوتاه هم می‌تواند مفید باشد.

وی با بیان اینکه داشتن خواب آرام و باکیفیت می‌تواند از افزایش استرس و اضطراب پیشگیری کند افزود: بی‌خوابی روی تمرکز شما در دانشگاه و درس خواندن اثر منفی دارد بنابراین در اتاقتان در خوابگاه، فضایی راحت و آرام برای خوابیدن ایجاد کنید و اگر سروصدا و نور مانع خوابیدن راحت می‌شود از گوش‌گیر و چشم‌بند خواب استفاده کنید.

اگر سروصدا و نور مانع خوابیدن راحت می‌شود از گوش‌گیر و چشم‌بند خواب استفاده کنیدوی با توصیه تماشای فیلم‌های مورد علاقه برای کاهش اضطراب به دانشجویان، ادامه داد: در خوابگاه سرگرمی‌های همیشگی خود را فراموش نکنید، گاهی همراه با دوستان خود یک فیلم کمدی ببینید، تحقیقات نشان داده که خندیدن می‌تواند استرس شما را تا حد زیادی کاهش دهد و فیلم کمدی بهترین روش برای خندیدن و گذراندن وقت با دوستان است.

منزوی شدن در شرایط احساس غم، بدترین کار است

به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه اگر استرس و اضطراب شما ناشی از شلوغ بودن برنامه کاری نباشد، یک روش عالی برای کاهش استرس، سرگرم نگه داشتن خودتان است؛ معمولا وقتی احساس غم و افسردگی دارید اولین کاری که می‌کنید منزوی شدن است درحالی که انزوا بدترین کار در این شرایط است.

وی افزود: برای سرگرم کردن خودتان می‌توانید در فعالیت‌های دانشگاهی و خوابگاهی شرکت کنید، مثلا عضو یکی از تیم‌های ورزشی شوید.

واقع بینی همراه با بلندپروازی

شمس با اشاره به اینکه دانشجویان پیش از ورود به دوره دانشجویی باید واقع‌بینی باشند ادامه داد: باید این مسئله را بدانید که درس‌های دانشگاه با درس‌های دوران مدرسه بسیار متفاوت است، بسیاری از مباحث درسی را باید خودتان دنبال کنید و مطالعه بیشتری در مورد آن داشته باشید، هیچ اشکالی ندارد اگر بخواهید در دانشگاه بلندپروازی کنید، ولی در مورد برنامه‌ی درسی و حجم کاری که دارید، واقع‌بین باشید.

وی با اشاره به اینکه دانشجویان موقع انتخاب واحد خصوصا برای ترم‌های اول نباید زیاده‌روی کنند، ادامه داد: وقتی برنامه تحصیلی شلوغی داشته باشید، چه در طول ترم چه در موقع امتحانات، به شدت احساس خستگی می‌کنید و اضطراب شما افزایش پیدا می‌کند، یکی از دلایل اضطراب در دانشجویان خوابگاهی همین برنامه درسی شلوغ و به‌هم ریختن تعادل بین درس و زندگی شخصی است، موقع انتخاب واحد به امتحانات، حجم درس‌ها، تعداد روز‌هایی که باید سر کلاس حاضر شوید و حجم کار‌های عملی دقت کنید و یک برنامه واقع‌بینانه بریزید و حتما زمانی را برای استراحت دادن به خودتان در نظر بگیرید.

وی با تاکید بر اینکه گاهی اوقات شدت اضطراب در دانشجویان نوورودی به قدری زیاد می‌شود که به تنهایی و با تغییر عادت‌ها، از پس آن برنمی‌آیند خاطرنشان کرد: در این شرایط باید از کمک مشاور استفاده کنید، در بیشتر دانشگاه‌ها مراکز مشاوره وجود دارد که با کمال میل آماده کمک به دانشجویان هستند، توصیه اکید این است که اگر فکر می‌کنید راهکار‌های بالا برایتان کافی نیستند، حتما با مشاور صحبت کنید.