گلستان در یک قدمی فاجعه فرونشست زمین

تغییر اقلیم، فراگیرترین بحران عصر حاضر جهان است و فرونشست زمین یکی از نتایج این پدیده شوم و مزاحم به شمار می‌رود.

به گزارش ایرنا، گرچه وقوع فرونشست متاثر از علل مختلفی مانند احداث سد‌های بزرگ و فرایند‌های تکتونیکی و بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی، جنس و بافت خاک، فعالیت‌های سنگین عمرانی و فرسودگی شبکه فاضلاب است، اما از بهره‌برداری بی‌رویه منابع آب زیرزمینی به‌عنوان متهم ردیف اول وقوع پدیده فرونشست یاد می‌شود.

کارشناسان خطر و فراگیری پدیده فرونشست را بیشتر از زمین‌لرزه دانسته و از آن به عنوان زلزله خاموش یاد می‌کنند که آرام و فرسایشی رخ می‌دهد و با تخریب زیرساخت‌های اساسی، آثار مخربی را بر جای می‌گذارد.

استان گلستان نیز به عنوان یکی از استان‌های حادثه‌خیز از خطر فرونشست زمین در امان نیست و این پدیده تا جایی پیش‌روی کرده که مسوولان و کارشناسان از آن به عنوان یک فاجعه یاد می‌کنند.

نبود برنامه‌ریزی دقیق و نگرش اصولی به منابع محدود و تجدیدپذیر آب زیرزمینی از دیگر عللی است که افت شدید سطح آب زیرزمینی و ایجاد فرونشست زمین را رقم زد.

حفر بی‌رویه چاه‌های کشاورزی و استفاده نادرست از درست منابع آبی در مصارف کشاورزی بر فرونشست زمین در استان گلستان تاثیر زیادی گذاشته که ایجاد نگرش جدید به الگوی کشت منطقه و اصلاح روش‌های مدیریت منابع آب یکی از راهکار‌های درازمدت کاهش افت سطح آب زیرزمینی به شمار می‌رود.

سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه تامین آب آشامیدنی یکی از پروژه‌های اساسی استان گلستان است، افزود: راهی جز تامین آب آشامیدنی از طریق شیرین‌سازی آب خزر و یا توسط سد‌ها نداریم.

عبدالجلال ایری گفت: گلستان تنها استان کشور است که ۹۹ درصد آب موردنیاز خود را از منابع آب زیرزمینی تامین می‌کند و این اتفاق در حال وقوع یک فاجعه است.

به گفته نماینده مردم غرب گلستان در مجلس شورای اسلامی؛ با وجود فرونشست ۲۰ سانتی‌متری، اصلاح و بهبود زیرساخت‌های استان گلستان مانند جاده، راه آهن، خطوط برق و ... راه به جایی نخواهد بُرد و فرونشست زمین تمامی سازه‌های عمرانی استان را از بین خواهد برد.

سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، برداشت‌های غیرمجاز آب زیرزمینی را علت اصلی فرونشست زمین برشمرد و توضیح داد: اگر جلوی برداشت‌های غیرمجاز آب در گلستان گرفته نشود به طور حتم این استان شمالی با فاجعه زیست‌محیطی و عمرانی مواجه خواهد شد.

ایری به آخرین وضعیت آب‌شیرین‌کن استان اشاره کرد و گفت: پس از پیگیری‌های مختلف، پروژه احداث آب‌شیرین‌کن در انتظار ابلاغ سازمان برنامه و بودجه به آب و فاضلاب است تا قرارداد این پروژه منعقد شود.

وی با بیان اینکه گلستان برای احداث آب‌شیرین‌کن مشکل اعتباری ندارد، تصریح کرد: این پروژه توسط بخش خصوصی انجام می‌شود و برای تامین سرمایه مشکلی وجود ندارد.

نماینده مردم غرب گلستان در مجلس شورای اسلامی اظهار امیدواری کرد؛ پروژه شیرین‌سازی آب دریای خزر در کمترین زمان اجرا شود تا به واسطه آن مشکل قطعی آب شرب مردم گلستان پایان یابد.

استاندار گلستان نیز در این باره اظهار کرد: ۹۹ درصد آب استان به منابع زیرزمینی متکی است و ما باید با ایجاد ساز و کار‌های مناسب و فوری از تک منبعی خارج شویم.

علی‌محمد زنگانه ادامه داد: برداشت‌‍‌های چندین ساله و کاهش میزان بارندگی باعث کاهش منابع زیرزمینی و فرونشست زمین در نقاط مختلف استان گلستان شده که برای جلوگیری از این پدیده خطرناک باید تدابیری اتخاذ شود.

استاندار گلستان با تاکید بر اینکه استان گلستان تنها استانی است که هیچ سدی برای تامین آب شرب ندارد، بیان کرد: سد هم به عنوان یکی از منابع تامین آب شرب می‌تواند به ما کمک کند.

زنگانه شیرین‌سازی آب دریای خزر را یکی از مطمئن‌ترین منابع تامین آب شرب دانست و خاطرنشان کرد: گلستان جزو چهار استان دارای تنش آبی شدید بوده و ذخایر طبیعی آب استان نیز به اتمام رسیده است.