محسن حیدری زاده، کارشناس ارشد مدیریت صنعتی دانشگاه تهران و دانشجوی مقطع دکترای مدیریت صنعتی دانشگاه شهید بهشتی تهران در یادداشتی ضمن اشاره به پژوهش خود با عنوان «کاربرد روش SAW جهت مقایسه تواناییهای اساتید چپدست و اساتید راستدست» به تفاوتهای میان افراد چپدست و افراد راستدست و همچنین به چالشها و مزایای چپدست بودن پرداخته است.
روز جهانی چپدستها هر سال در ۱۳ اوت جشن گرفته میشود و هدف از جشن گرفتن این روز، ارتقاء آگاهی و تجلیل از منحصربهفرد بودن افراد چپدست در سراسر جهان است. تحقیقات نشان میدهد که حدود ۱۰ درصد جمعیت جهان چپدست هستند.
چپدستها با وجود مشکلاتی که در دنیای راستدستها برایشان پیش میآید، در مجموع میتوانند به دلایلی جذابیت آمیز باشند. این افراد معمولاً در شغلهای مهم و معتبری مشغول به کار هستند. همچنین مغز چپدستها نیز به طرز متفاوتی کار میکند و این افراد معمولاً خلاقیت بیشتری دارند. تحقیقات دیگر نشان میدهد مردان چپدست با تحصیلات دانشگاهی ۱۵ درصد بیشتر از همتایان راستدست خود درآمد دارند.
تایپیستهای چپدست میتوانند تا ۳۴۰۰ کلمه را روی صفحهکلید استاندارد QWERTY تایپ کنند درحالیکه تایپیستهای راستدست تنها ۴۵۰ کلمه را با یک دست مدیریت میکنند.
چپدستها در ورزشهایی مانند بیس بال، تنیس و گلف سرآمد هستند. افراد چپدست در انجام همزمان چندین کار بهتر هستند. برخی از مطالعات نشان میدهد که چپدستها ممکن است مزایای سلامتی خاصی مانند بهبودی بهتر و سریعتر پس از سکته مغزی داشته باشند. چپدستها از نظر هوشی برتر از راستدستها هستند.
فارغالتحصیل دانشگاه تهران و دانشجوی مقطع دکترای مدیریت صنعتی دانشگاه شهید بهشتی تهران در پژوهشی با عنوان «کاربرد روش SAW جهت مقایسه تواناییهای اساتید چپدست و اساتید راستدست» که مورد مطالعاتی آن اساتید دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی تهران و دانشگاه علوم تحقیقات بوده است، با توجه به معیارهایی نظیر تعداد مقالات، سابقه تدریس، ساعات حضور در دانشگاه و میزان علاقهمندی به تدریس، اساتید چپدست و اساتید راستدست را مقایسه کرده است و نتیجه تحقیق وی نشان داد که در رتبهبندی اساتید چپدست و اساتید راستدست، سه استاد برتر، چپدست بودند.
تحقیقات دیگر نشان میدهد اگر یکی از والدین چپدست باشد، احتمال چپدست بودن فرزند بیشتر است. نیمکره راست مغز که مسئول خلاقیت، هنر و تواناییهای فضایی است در افراد چپدست غالب است. در یادگیری زبانهای جدید، چپدستها مهارت بیشتری دارند. در برخی فعالیتها، چپدستها واکنشهای سریعتری دارند و بازداری رفتاری بیشتری نسبت به راستدستها دارند که میتواند در تصمیمگیریهای پیچیده و مدیریت استرس مفید باشد. برخی تحقیقات نشان دادهاند که افراد چپدست ممکن است در حل مسائل پیچیده و غیرمعمول بهتر عمل کنند.
این میتواند به دلیل توانایی آنها در تفکر خارج از چارچوب باشد. در هنرهای تجسمی و موسیقی، چپدستها معمولاً توانایی بیشتری دارند و بسیاری از هنرمندان، نویسندگان و موسیقیدانان معروف چپدست بودهاند. برخی از هنرمندان معروف مانند لئوناردو داوینچی و پابلو پیکاسو چپدست بودهاند.
چپدستها در رانندگی موفقتر هستند. آیرتون سنا، قهرمان سه دورهی مسابقات فرمول یک و والنتینو روسی، تنها موتورسوار تاریخ که در کلاسهای ۱۲۵ سیسی، ۲۵۰ سیسی، ۵۰۰ سیسی و موتوجیپی قهرمان جهان شده است، دو قهرمان نامی هستند که هر دو چپدست هستند.
ارسطو، افلاطون، آیزاک نیوتن، چارلی چاپلین، ویلیام شکسپیر، آلبرت انیشتین، بیل گیتس، لودویگ فان بتهوون، ماهاتما گاندی، فریدریش نیچه، ناپلئون، ماری کوری، بازآلدرین، ژان دارک، هلن کلر، مرلین مونرو، یوهان سباستیان باخ، میکلآنژ، جرج مایکل، امینم، فیفتی سنت، آمیتاب باچان، تام کروز، رابرت دنیرو، نیکول کیدمن، تیم آلن، سارا جسیکا پارکر، آنتونی پرکینز، سیلوستر استالونه، لیدی گاگا، هانده ارچل، جیمی هندریکس، گونتر گراس، ژولیوس سزار، کانر مکگرگور، دوشان ولاهوویچ، کیانو ریوز، تیلور هیل، آنا کندریک و رافائل نادال، جاستین بیبر، نایل هوران و ادولف هیتلر از جمله افراد چپدست سرشناس خارجی و زیبا بروفه، بهنوش بختیاری، لاله اسکندری، هانیه توسلی، حامد کمیلی، هومن حاجی عبدالهی، محسن تنابنده، مهران غفوریان، فرهاد قائمی، نوشاد عالمیان، گلنوش سبقت الهی، ندا شهسواری، کریم باقری، علیرضا نیکبخت واحدی، مهرداد معدنچی، میثم منیعی و محسن خلیلی از جمله افراد چپدست سرشناس ایرانی هستند.
برای حمایت از افراد چپدست میتوان با آموزش موجب افزایش آگاهی در مورد چپدستی در مدارس و دانشگاهها شد. همچنین کارفرمایان میتوانند کارکنان چپدست را با تجهیزات ارگونومیک در جایگاه صحیح بهکارگیرند و تولیدکنندگان محصولات نیز میتوانند به تولید محصولات بیشتری که مخصوص افراد چپدست هست، بپردازند و با ارائه ابزارهای مطابق با نیازهای افراد چپدست به نوع دیگری از افراد چپدست حمایت کنند.