وحید حاج سعیدی؛ در سالهای اخیر به واسطه توسعه فناوری، استفاده از وسایل راحتی در منزل، محل کار، خودرو، منازل ییلاقی و تفریحی و ... افزایش چشمگیری پیدا کرده است تا جایی که در بحث سرمایشی، برخی از افراد در هر یک از اتاقهای منزل شان یک دستگاه تهویه مطبوع یا همان کولر نصب کرده اند و یا کارمندان بانکها در اوج گرمای تابستان به دلیل برودت بیش از حد محل کارشان، با کت و شلوار به ارائه خدمات میپردازند!
هر چند داشتن رفاه حق طبیعی همه افراد است، اما استفاده از این وسایل راحتی که توام با مصرف انرژی همراه است، قطعاً چالشها و گرفتاریهایی را هم در دراز مدت به همراه خواهد داشت.
قصد بررسی نحوه زندگی گذشتگان و مقایسه آن با زندگی کنونی افراد جامعه و یا مقایسه سبک زندگی و میزان مصرف انرژی در کشورهای اروپایی را با کشور خودمان ندارم. چرا که اگر قرار باشد میزان مصرف انرژی ما با آنها مقایسه شود خیلی از موارد دیگر نظیر میزان دستمزد و مزایا، ایمنی خودروها و جاده ها، سرعت اینترنت، سرانه فضاهای آموزشی و ورزشی، میزان تورم، تعداد مراکز درمانی و پرسنل کادر درمان و ... نیز را با آن کشورها مقایسه کرد!
اما باید خاطر نشان کرد، رعایت الگوی مصرف انرژی در دنیا به یکی از اصولیترین و بدیهیترین ملاحظات جوامع بشری تبدیل شده است و برنامه ریزیهای گستردهای در خصوص کاهش یا مصرف بهینه مصرف انرژی در دنیا صورت گرفته است.
از سویی انتشار گازهای گلخانهای به دلیل فعالیتهای مختلف انسانی از جمله احتراق سوختهای فسیلی، جنگلزدایی، استفاده از کودهای شیمیایی در کشاورزی و ... در حال افزایش است و این به معنای افزایش دمای کره زمین است. حال اگر قرار باشد افزایش دمای کره زمین با افزایش ساعات یا ماههای استفاده از وسایل سرمایشی کوک شود، عجالتاً باید کارخانجات و صنایع خرد و کلان رسماً را تعطیل کرد و زیر هوای مطبوع کولر، از دورکاری و خانه نشینی و تماشای بازیهای المپیک لذت برد!
بپذیریم سبک زندگی نوین در حال بر هم زدن قواعد بسیاری از مقولات اجتماعی، اقتصادی، صنعتی، فرهنگی، آموزشی و ... است که تبعات آن دامنگیر افراد جامعه خواهد شد. در حال حاضر نیز به دلایل گوناگون که برشمردن آنها از حوصله این مقال خارج است، صنعت برق دچار ناترازی شده است و در این روزها که گرمای بی سابقه هم مزید بر علت شده، همکاری و همراهی مردم تا مرحله گذار از مشکلات موجود یک خواسته عمومی است.
هر چند ضرورت الزامات بکارگیری ساخت و سازهای نوین و لحاظ الگوهای مدرن سرمایش و گرمایش یک نیاز ضروری است و دست اندرکاران نظام مهندسی و ساخت و ساز کشور باید این مقوله را به عنوان یک مطالبه جدی پیگیری کنند، اما یادمان باشد استفاده همزمان از چند کولر در یک واحد ساختمانی و هم زمان باز گذاشتن پنجره نه لای پنجره (!) برای تنظیم دما هم به هیچ عنوان منطقی نیست.
با این حال ضمن توصیه به مصرف بهنگام و بهینه انرژی یک راهکار ساده نیز در راستای کاهش مصرف انرژی پیشنهاد میشود. ساختار و آناتومی بدن به گونهای طراحی شده است که در حین خواب دمای بدن کاهش مییابد. از سویی به دلیل تحرک ناچیز بدن در طول خواب، نیاز به محیط سرد نیز کاهش مییابد تا جایی که برخی افراد هنگام خواب در تابستان در عوض تنظیم دما، به دلیل برودت هوای اتاق از ملحفه یا حتی پتو استفاده میکنند و یا پنجره را باز میگذارند تا هوای اتاق کمی گرم شود! پس نتیجه میگیریم دمای رفاه در طول شب با روز متفاوت است؛ بنابراین توصیه میشود به منظور صرفه جویی در مصرف برق، شهروندان هنگام خواب پنکه و کولر را توامان روشن کنند، ولی تایمر خواب یا خاموشی کولر را به گونهای تنظیم کنند که یک یا دو ساعت خود به خود خاموش شود و پنکه تا صبح روشن بماند.
در ضمن پنکه به ویژه پنکه سقفی همزمان نسیمی خنک ایجاد میکند و با استفاده از آن، ترموستات کولر گازی ۲ الی ۴ درجه زودتر به دمای تنظیم شده میرسد و کمپروسور را قطع میکند.
با این روش علاوه بر کاهش مصرف برق کشور، برای تنظیم دمای اتاق دیگر نیازی به باز گذاشتن پنجره یا رفتن زیر پتو نیست! با یک بار امتحان صدق گفتارمان را صحت سنجی کنید.