پایان غم‌انگیز یک رؤیا؛ قبرستان مهاجران گمشده کجاست؟

رضا رضوی‌نیا، پژوهشگر حوزه مهاجرت و پناهندگی با اشاره به تصمیم مهاجران برای پناهندگی در کشور‌های اروپایی گفت: این افراد که عمدتا از کشورهای، عراق، سوریه، افغانستان، و ایران هستند با رویای یک زندگی بهتر توسط قاچاقچیان از مسیر مرز‌های صعب العبور وارد ترکیه و سپس از مرز‌های خشکی یا آبی راهی اروپا می‌شوند.

به گزارش باشگاه خبرنگاران، وی افزود: متاسفانه در طول مسیر برای این افراد اتفاقات تلخی رخ می‌دهد و گاهی هرگز به مقصد نمی‌رسند به طور مثال هرسال گزارش‌های متعددی از غرق شدن ده‌ها و حتی صد‌ها پناهنده یا مهاجر در سواحل ایتالیا، یونان و سواحل مدیترانه منتشر می‌شود، چراکه قاچاچیان با کشتی‌های ناامن و بدون جلیقه نجات افراد را راهی دریا می‌کنند تا سود هنگفتی از این راه دریافت کنند.

وی گفت: در برخی مرز‌ها مانند صربستان و مجارستان هم به خاطر استحکامات مرزی و رصد مرز توسط پهپاد و نیروی فرانتکس و یا مرزبانان تخصصی عمده پناهنگان هفته‌ها در دل جنگل مخفی می‌شوند و در آخر یا از گرسنگی و از سرما و یا مریضی جان خود را از دست می‌دهند که برخی اجساد پس از فصل سرما اگر توسط حیوانات خورده نشده باشند پیدا می‌شود.

رضوی‌نیا با بیان اینکه یکی از باور‌های اشتباه پناهندگان لب مرز، آتش زدن مدارک و نابودی هویتی اصلیشان، است، اظهار کرد: آن‌ها فکر می‌کنند اگر پلیس مرزی با مدارک کشورشان دستگیر شان کند به وطنشان بازگردانده خواهند شد، اما این باور اشتباه است و نیازی به این کار نیست، بر اساس کنوانسیون‌های بین المللی هر شخصی حق دارد هویت خود را داشته باشد و در خواست پناهندگی دهد.

وی افزود: پناهندگانی که به صورت بی نام و گمنام به کشور‌های اروپایی مهاجرت می‌کنند، ماه‌ها و حتی سال‌ها مخفیانه در بدترین شرایط در کمپ‌ها و در شهر‌های و کشور‌های مختلف زندگی می‌کنند و تلاش می‌کنند تا خود را به کشور‌های شمالی اروپا مثل آلمان، سویس، فرانسه و اسکاندیناوی که شرایط بهتری برای پناهندگان دارند برسانند.

وی با اشاره به اینکه تلخ‌تر از زندگی کردن به صورت بی نام مرگ و دفن شدن بدون هویت در کشوری دیگر است، اظهار کرد: در نقطه صفر مرزی برخی کشور‌های اروپایی مانند صربستان، آلبانی، یونان و ایتالیا گورستان‌هایی وجود دارد که بسیاری از پناهندگان به خاطر گشنگی، تشنگی، سرما و غرق شدگی در آنجا دفن شده اند به گونه‌ای که معلوم نیست این قبر برای چه کسی است و سرنوشت فرد متوفی برای خانواده اش مبهم می‌ماند.

رضوی نیا افزود: به طور میانگین هر روز یک نفر در این قبرستان‌ها دفن می‌شود. یکی از معروف‌ترین و بزرگترین این قبرستان‌ها در منطقه مرزی ادرنه بین کشور ترکیه و یونان قرار دارد که شامل دو گورستان به فاصله ۵ کیلومتر است.

این پژوهشگر مهاجرت ادامه داد: به خاطر شرایط پیچیده سیاسی بین ترکیه و یونان و قرار گرفتن رود ایبوروس بین این دو کشور، پناهندگان با گذر از این رود خطرناک با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کنند که به بهای جانشان تمام می‌شود.

وی گفت: قاچاقچیان قایق‌ها را بیشتر از ظرفیت پر می‌کنند و با کوچکترین مشکل قایق‌ها غرق می‌شوند.

وی افزود: چند متر بالاتر از رودخانه شهر ادرنه یونان، منطقه‌ای با سنگ قبر‌های متعدد دیده می‌شود که تعدادی کمی با اسم و تعداد زیادی بدون اسم هستند، متاسفانه همه قبر‌ها مربوط به پناهندگانی از کشور‌های مختلف از جمله ایران هستند که با سودای اروپا راهی این کشور شدند، اما حالا به صورت گمنام دفن شده اند.

وی خاطر نشان کرد: در این گورستان؛ قبر‌هایی وجود دارد که توسط حیوانات درنده نبش قبر شده اند و جنازه تکه تکه شده است.

این کارشناس مهاجرت با بیان اینکه در مرز برخی کشورها، پلیس بدترین برخورد را با پناهندگان دارد و حتی از آن‌ها سرقت هم می‌کند، افزود: شکایت پناهندگان از ماموران مرزی به هیچ کجا نخواهد رسید، اگرچه در برخی مواقع مثل مرگ آن‌ها در نقطه سفر مرزی به ویژه در منطقه صفر مرزی بین کشورها، جنازه کالبد شکافی و عکس آن در سایتی منتشر می‌شود تا خانواده قربانی بتواند از روی عکس و یا تطابق dna، پیکر را شناسایی کند.