استارمر مامور نجات اقتصاد بریتانیا؛ چرا محافظه‌کاران اخراج شدند؟

استارمر با پایان دادن به ۱۴ سال دولت محافظه‌کار، نخست وزیر بعدی بریتانیا خواهد بود. رای پراکنده باعث شد که محافظه‌کاران با بدترین نتیجه در تاریخ طولانی‌مدت خود، سقوط را تجربه کنند.

به گزارش دنیای اقتصاد، به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، حزب کارگر بریتانیا صبح روز جمعه در انتخابات پیروز شد و حزب محافظه‌کار را در یک شورش ضد حاکمیتی که نوید‌دهنده عصر جدیدی در سیاست بریتانیا است، از قدرت خارج کرد. ریشی سوناک، نخست‌وزیر در آستانه خروج، اندکی پیش از تایید اکثریت پارلمانی حزب کارگر، شکست ملی حزبش را پذیرفت و گفت: «مردم بریتانیا امشب حکم هشداردهنده‌ای صادر کردند.»

او گفت که با استارمر، رهبر حزب کارگر و نخست‌وزیر آینده تماس گرفته است تا به او تبریک بگوید. سوناک که کرسی پارلمان خود را حفظ کرد، گفت که به لندن سفر خواهد کرد تا استعفای رسمی خود را به پادشاه چارلز سوم برساند و از عملکرد حزبش عذرخواهی کرد.

استارمر با حضور در جمع حامیان خود در لندن قول داد که «کشور را بازسازی کند» و افزود: «تغییر اکنون آغاز می‌شود.» حزب کارگر ۴۱۰ کرسی به‌دست آورد و محافظه‌کاران هم ۱۳۱ کرسی به‌دست آوردند. این بدترین شکست برای محافظه‌کاران در تاریخ تقریبا ۲۰۰ ساله حزب خواهد بود. اما این انتخابات نتایج عجیبی هم داشت، هم برای حزب ضد مهاجرتیِ ریفرم یو. کی، هم برای حزب سبز‌ها که اساسا طرفدار فلسطین است. برای استارمر، یک وکیل متوسط‌الحال که تنها در سال ۲۰۱۵ وارد پارلمان شد، این یک تایید قابل توجه برای پروژه چهار ساله او برای دور کردن حزب کارگر از سیاست‌های چپ‌گرای سلف خود، جرمی کوربین و تغییر نام برند آن بود. او خود را یک جایگزین خوب برای حزب محافظه‌کاران نشان داد که در سال‌های اخیر به‌شدت بی‌نظم شده بودند. اما کارشناسان می‌گویند که از نمایش قوی ریفرم یو. کی هم نباید غافل شد که پیروزی بزرگی برای نایجل فاراژ، رهبر حزب و یک اخلالگر سیاسی کهنه‌کار به‌حساب می‌آید.

چرا محافظه‌کاران اخراج شدند؟

رای‌دهندگان نسبت به اقتصاد متزلزل، افزایش عمده مهاجرت به دنبال خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و فشار بیش از حد خدمات بهداشت ملی که منجر به انتظار طولانی برای بیماران می‌شد، ابراز ناامیدی کردند و رای به خروج محافظه‌کاران از حاکمیت دادند. حزب کارگر که در انتخابات سراسری بریتانیا در روز پنج‌شنبه پیروز شد، ماموریت خود را احیای اقتصاد بریتانیا و ایجاد مشاغل خوب و رشد بهره‌وری در سراسر کشور می‌داند. با توجه به توقف بهره‌وری و دستمزد‌ها در یک دهه و نیم گذشته، این امر بسیار مهمی برای رای‌دهندگان است.

استارمر، نخست‌وزیر آینده بریتانیا، در اوایل صبح جمعه اذعان کرد که تغییر کشور از جمله اقتصاد، نیازمند صبر و عزم است. حزب کارگر گفته است که با همکاری نزدیک‌تر با مشاغل برای افزایش سرمایه‌گذاری و در عین حال حمایت از حقوق کارگران، رویکرد متفاوتی نسبت به حزب محافظه‌کار که برای ۱۴سال در قدرت بود، به اقتصاد خواهد داشت.

نخست‌وزیر آینده این کشور تاکید کرده است که دستور کار اقتصادی خود بر تامین امنیت اقتصادی متمرکز خواهد بود. این حزب متعهد به نشان دادن خویشتن‌داری است و تصمیم گرفته است که خود را به قوانین سخت‌گیرانه مالی ملزم کند تا سطح بدهی را کاهش دهد که احتمالا با تغییرات عمده در مالیات‌ها و هزینه‌ها روبه‌رو خواهد شد.

انتظار می‌رود که حزب کارگر بر تغییرات دیگر و ایجاد نهاد‌هایی تمرکز کند که امیدوار است میلیارد‌ها سرمایه خصوصی را برای افزایش بهره‌وری جذب و بهبود استاندارد‌های زندگی را بیشتر کند. این حزب گفته است که به‌دنبال تغییر سیستم برنامه‌ریزی بریتانیا برای تسهیل ساخت زیرساخت‌ها است و بیش از یک میلیون خانه جدید نیز خواهد ساخت. همچنین این حزب گفت که شهر‌های جدیدی نیز خواهد ساخت.

یک شب خوب برای فاراژ و سبز‌ها

ریفرم یو. کی، حزب نوپا به رهبری نایجل فاراژ، چهار کرسی به‌دست آورد. واضح بود که آن‌ها ۱۳ کرسی را که در نظرسنجی‌ها پیش‌بینی شده بود، به دست نخواهند آورد. اما آن‌ها توانستند ۱۵ درصد از کل آرا را به دست آورند، نمایشی سالم و نشانه‌ای از ماهیت گسسته رای‌دهندگان. همچنین انتخابات شب خوبی برای حزب سبز‌ها بود. آن‌ها اکنون چهار کرسی در پارلمان دارند.

آدریان رمزی، یکی از رهبران این حزب گفت: «ما دولت را برای جسورتر کردن، تحت فشار خواهیم گذاشت. این حزب در میان رای‌دهندگان جوان محبوبیت دارد. در حالی‌که آن‌ها کرسی‌های کمی را به دست آوردند، نزدیک به ۷درصد آرا را از آن خود کردند. موفقیت سبز‌ها نیز بخشی از روند دور شدن از دو حزب بزرگ است.»

واکنش بازار‌ها

بازار‌ها به تازگی در لندن باز شده‌اند و واکنش‌ها شدید نبوده است. بازار سهام تغییر کمی کرد و این حالت شامل حال پوند نیز می‌شود. سرمایه‌گذاران بیشتر بر آنچه در بانک انگلستان (مرکزی) اتفاق می‌افتد، متمرکز هستند. آن‌ها منتظرند ببینند آیا بانک مرکزی در تابستان امسال نرخ بهره را کاهش می‌دهد یا خیر؟ اما هنوز نگرانی درباره تورم وجود دارد. این یادآوری است که شوک تورمی اخیر هنوز توسط را‌ی‌دهندگان احساس می‌شود.

چه بر سر تراس آمد؟

لیز تراس، نخست‌وزیر سابق حزب محافظه‌کار، صبح روز جمعه صندلی خود را از دست داد. به‌دنبال یک نخست‌وزیری پر هرج و مرج ۴۹روزه در سال۲۰۲۲ که باعث افزایش نرخ‌های وام مسکن، سقوط پوند و نیاز به مداخله بانک مرکزی برای آرام کردن بازار‌ها شد، او از پارلمان برکنار شد. پنج سال پیش، او اکثریت بیش از ۲۶هزار نفری را به دست آورد. او این بار با ۶۳۰ رای شکست خورد که شکستی بزرگ برای محافظه‌کاران و پیروزی عجیب حزب کارگر به‌حساب می‌آید. او به بی‌بی‌سی گفت که دلیل شکست محافظه‌کاران این بود که «ما به اندازه کافی سیاست‌هایی را که مردم می‌خواهند انجام نداده‌ایم، مانند پایین نگه داشتن مالیات‌ها و کاهش مهاجرت.» او گفت که موافق است، بخشی از گروهی که در قدرت است، نتوانسته این تغییرات را انجام دهد؛ اما خودش را هرگز مقصر این باخت نمی‌داند. با رای مردم، اما این فقط لیز تراس نبود که اخراج شد. بسیاری از قانون‌گذاران محافظه‌کار نیز کرسی‌های خود را از دست دادند، مثل گرانت شاپس وزیر دفاع، پنی موردانت رهبر مجلس عوام، جیکوب ریس مورگ مهم‌ترین حامی برویس جانسون و گیلیان کیگان وزیر آموزش و پرورش بریتانیا.