فرارو– مدت زیادی تا برگزاری انتخابات مرحله دوم باقی نمانده است. دو نامزد متفاوت در رقابت باقی ماندند که منظومه فکریشان کیلومترها با یکدیگر فاصله دارد. این منظومههای فکری، بر ریلگذاری کشور در عرصههای مختلف تاثیر میگذارد و خود را نشان میدهد. فرارو تصمیم گرفته است که تفاوت نگاههای دو نامزد نهایی انتخابات ریاستجمهوری در عرصههای مختلف فرهنگ، اقتصاد، سیاست و جامعه را بررسی کند. از این رو با سیدمحمد بهشتی شیرازی از مدیران ارشد پیشین در حوزه فرهنگ و هنر کشور، به گفتگو نشستیم. بهشتی پاسخگوی سوالات ما درباره عرصه فرهنگ در دولت آینده بود.
فرارو: تصور کنید که روز شنبه نتایج انتخابات مشخص شده است. در حوزه تخصصی شما که همان فرهنگ و هنر است، وارد چه مسیری خواهیم شد؟
بهشتی: دولت آقای جلیلی، هندوانه دربستهای نیست که ما بخواهیم حدس بزنیم حداقل در عرصه فرهنگ، چه خواهد کرد. قبلاً دو دولت آقای احمدینژاد را داشتیم، در سه سال گذشته هم که دولت آقای رئیسی بود. نگاه این آقایان به مقوله فرهنگ، از یک جنس است. اصولاً درکی از این عرصه ندارند. فرهنگ و هنر برای آنها، با تبلیغات یکسان است. ابزاری است که برای آن اصالتی قائل نیستند.
علاوه بر این نگاه، معتقدند که این ابزار باید به طور انحصاری دست خودشان باشد. در سه سال گذشته دیدیم که میخواهند خودشان فیلم بسازند، فیلم را تماشا کنند و از آن خوششان بیاید. خودشان کتاب بنویسند، چاپ کنند و از آن خوششان بیاید. دیگران اصلاً موضوعیتی ندارند.
وقتی رئیس ستاد آقای جلیلی غیر از خودشان را پسماند معرفی میکند، نشان میدهد که اینها چه نسبتی با فرهنگ دارند. در میزگرد تلویزیون اشاره کردم که صنعت سینما تقریبا تعطیل شده است. به غیر از فیلمها و سریالهایی که نهادهای وابسته به حاکمیت میسازند، عملاً بخش خصوصی فعالیت جدی ندارد. این بخش فقط میتواند فیلم و سریال مبتذل بسازد. وزارت ارشاد همیشه باید یک نهاد حمایتی باشد، اما عملاً به ضابط قوه قضاییه تبدیل شده است. پیش از این هم گفتم پروندههایی که برای هنرمندان به خصوص اهالی سینما در دادگاهها تشکیل شده از غارتگران بیتالمال بیشتر است.
شما پیش از این مدیر فارابی بودید که در حال حاضر یکی از قطبهای تولید فیلم است!
نقش نهادی مثل بنیاد سینمایی فارابی، حمایت از سینما و تولید بود، نه تولید فیلم. اما در حال حاضر این نهادها به رقیب بخش خصوصی تبدیل شدهاند. فقط هم فارابی نیست؛ اوج و حوزه هنری هم هستند. فلسفه این نهادها حمایتگری است و نه تولید و رقابت. این وضعیت، محصول آن نگاه است.
به نظرتان چه خواهد شد؟
روز شنبه اگر اعلام کردند که آقای جلیلی رئیسجمهور شد، نیاز نیست که صبر کنیم و ببینیم چه خواهد شد. میدانیم چه خواهد شد. ۸ سال نسبت احمدینژاد و فرهنگ و دولت مرحوم رئیسی و فرهنگ را دیدیدم. همین مسیر ادامه پیدا خواهد کرد و البته، تشدید خواهد شد. فضا به سمت انقباض میرود.
اگر شنبه مشخص شد که از این گرداب نجات پیدا کردیم و به ساحل امن رسیدیم، بعد ببینیم این وضعیت را چطور میتوانیم سامان بدهیم. آقای پزشکیان متعلق به دولت سیدمحمدخاتمی و از همان جنس است. بعضی نیز میگویند که پزشکیان دولت سوم روحانی را تشکیل خواهد داد، من میگویم که دولت سوم آقای روحانی را با دولت سوم آقای احمدینژاد مقایسه کنید.