تابستانی طوفانی در راه است؟

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی ضمن بیان اینکه دما طی تابستان سال جاری به‌طور میانگین ۱ تا ۲ درجه سلسیوس نسبت به وضعیت نرمال افزایش می‌یابد،‌ گفت: سه استان کشور وارد چهارمین سال خشکسالی شده‌اند.

به گزارش ایسنا، احد وظیفه افزود: طی فصل بهار کشور به‌طور میانگین ۹۸.۲ میلیمتر بارش دریافت کرد که نسبت به میانگین ۶۱ میلیمتری در بلندمدت، حدود ۶۰ درصد فراتر از نرمال بود و توانست بخش اعظم کمبود بارش در زمستان و پاییز را به‌ویژه در عرض‌های جنوبی و نیمه شرقی جران کند.

وی اضافه کرد: مناطق غربی و جنوب غرب کشور بارش‌های نرمال تا بیش از نرمال، جنوب و جنوب شرق کشور یعنی استان‌های خراسان جنوبی، یزد، اصفهان، سیستان و بلوچستان بارش در حد نرمال و بالاتر از نرمال بارش دریافت کردند البته این مناطق از نظر اقلیمی کم‌بارش هستند.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی افزود: مناطق جنوبی در استان‌های فارس و هرمزگان تا شمال شرق در خراسان رضوی همچنین سمنان، تهران، البرز تا زنجان و مرکزی ۱۰ تا ۳۰ درصد کمتر از نرمال بارش دریافت کردند، به‌ویژه این میزان در استان‌های تهران، سمنان و قزوین ۲۵ تا ۳۵ درصد زیر نرمال بوده است، در نتیجه مقدار آب تامین شده طی سال آبی کمتر از حد نرمال بوده و خشکسالی برای چهارمین سال در این مناطق تداوم پیدا کرده است و وارد مرحله خشکسالی هیدرولوژیک شده‌اند یعنی کم‌بارشی بر چرخه آب تاثیر منفی گذاشته است و باعث شده آورد آبی رودخانه و سطح آب دریاچه‌ها نسبت به شرایط نرمال کاهش یابد.

وی اضافه کرد: در حال حاضر میزان آب پشت سدها در استان مرکزی تهران، فارس، هرمزگان و بوشهر کمتر از حد نرمال است.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی درباره وضعیت دما طی سه ماه گذشته گفت: طی این مدت بی‌هنجاری قابل ملاحظه دما نداشتیم البته طی خردادماه به‌ویژه در جنوب شرق کشور بی‌هنجاری دمایی قابل ملاحظه‌ای تجربه شد و در برخی مناطق در حد ۲.۵ تا ۳.۵ درجه سلسیوس بیش از حد نرمال رخ داد. در کشورهای پاکستان، هندوستان و جنوب شرق آسیا دما طی ماه‌های مِی و ژوئن (اردیبهشت تا خرداد) به‌شدت افزایش یافت، به گونه‌ای که باعث مرگ و میر نیز در این کشورها شد. گرمای بی‌سابقه‌ای تا آغاز مونسون در این مناطق حکمفرما خواهد بود.

وی اضافه کرد: تا قبل از شروع مونسون در جنوب شرق ایران نیز بی‌هنجاری قابل ملاحظه‌ای دمایی خواهیم داشت البته باران‌های موسمی در حال آغاز شدن هستند و گرما در این مناطق کاهش می‌یابد و دمای هوای جنوب غرب و غرب کشور فراتر از حد نرمال می‌شود.

وظیفه درباره علت رخداد این پدیده جوی گفت: با شروع مونسون در حوزه زاگرس با فرونشینی جو مواجه هستیم یعنی هوا صعود نمی‌کند و بر اثر فرونشست توده، هوا گرم‌تر می‌شود بنابراین با بی‌هنجاری مثبت دمایی مواجه می‌شویم.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی اضافه کرد: انتظار می‌رود دما طی تابستان سال جاری به‌طور میانگین ۱ تا ۲ درجه سلسیوس نسبت به وضعیت نرمال افزایش می‌یابد البته بی‌هنجاری مثبت دمایی در غرب و جنوب غرب کشور بیشتر رخ می‌دهد.

وی با اشاره به وضعیت منابع آبی کشور اظهارکرد: وضعیت آب در پشت سدهای جنوب غرب کشور خوب است البته با توجه به مصرف آب و تقاضای انرژی مجبور می‌شوند از آب پشت سدها بهره‌برداری کنند. آب سدهای جنوب غرب کشور باید به‌اندازه‌ای باشد که علاوه بر تامین اب شرب ، برای فصل کشت بعدی ، آب را تامین کنند بنابراین مدیریت منابع آبی می‌تواند با چالش‌هایی همراه باشد.

به گفته وظیفه مونسون طی هفته جاری آغاز می‌شود و به‌ویژه طی بعد از ظهر باعث وقوع رگبار و رعد و برق و طوفان در جنوب شرق کشور به‌خصوص جنوب سیستان و بلوچستان و شرق هرمزگان می‌شود.

آیا تابستان طوفانی است؟

وی در پاسخ به این پرسش که آیا تابستان امسال طوفانی خواهد بود، تصریح کرد: بیشتر طوفان‌های دریایی مد نظر است. در سال‌های حاکمیت ال‌نینو سطح دریا گرم‌تر از نرمال است. یکی از مهم‌ترین علت وقوع طوفان‌ها دمای بیشتر از نرمال آب است. یک عامل مهم‌ دیگر در شکل‌گیری طوفان‌های دریایی چینش باد در راستای قائم است. در شرایط ال نینو دفعات چینش باد با راستای قائم افزایش می‌یابد. چینش قائم باد یعنی تغییر سرعت باد با ارتفاع. این اختلاف سرعت با ارتفاع افزایش می‌یابد. این شرایط باعث عقیم ماندن طوفان‌های دریایی حتی پس از شکل‌گیری است و به اصطلاح «سر آن‌ها بریده می‌شود.» در زمان حاکمیت ال‌نینو معمولا طوفان‌های دریایی شدید کمتر شکل می‌گیرند یا ضعیف‌تر هستند یا فراوانی آن‌ها کمتر است.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی افزود: به‌تدریج با فرونشینی ال‌نینو، شرایط خنثی در بخش‌هایی از اقیانوس آرام در حال آغاز شدن است. در نتیجه دمای سطح آب کاهش می‌یابد و چینش باد با راستای قائم کمتر می‌شود، در نتیجه باعث وقوع طوفان‌های دریایی می‌شود.

وظیفه در پایان درباره وقوع این طوفان‌ها در آب‌های ساحلی جنوب شرق کشور گفت: این طوفان‌ها معمولا در جنوب کشور هند و خلیج بنگال شکل می‌گیرند و چند روزی فرصت برای اطلاع‌رسانی درباره آن‌ها و صدور هشدارهای لازم را داریم بنابراین از بابت پیش‌بینی آن‌ها جای نگرانی وجود ندارد البته گاهی می‌تواند مثل طوفان «گونو» ممکن است شدید باشند و موجب بارش‌های رگباری و سیل‌آسا شوند.