وحید محمود قره باغ؛ کم، ولی پربار، این شعار کسی است که شخصیتش از کودکی با نبوغ در هم تنیده بود. او بار‌ها نبوغش را به اطرافیانش ثابت کرده بود. کسی که به زعم اریک تِمپل بل، ریاضیدان و نویسنده اسکاتلندی آمریکایی، اگر تمام اکتشافات خود را به موقع منتشر می‌کرد، ریاضیات را پنجاه سال جلو می‌انداخت؛ چرا که او به کشفیات مهمی در ریاضی نائل شده بود.
کشفیاتی که چند دهه پس از او توسط ریاضی دانان دیگر منتشر شد. این شخصیت بزرگ به کمال در اخلاق و انسانیت باور داشت و پشتکاری ستودنی، مشخصه او بود. کسی که بسیار کم به نشر نتایج پژوهش هایش می‌پرداخت چرا که چندان علاقه‌ای به انتشار کار‌هایی که رسیدگی و ویرایش نشده‌اند نشان نمی‌داد. بله، این شخص کارل فریدریش گاوس است.
ریاضیدان، ستاره شناس و فیزیکدان آلمانی که به دلیل تحقیقات و دستاورد‌های بی نظیر و بسیارش لقب شاهزاده ریاضی دانان را به خود اختصاص داد. همچنین گاوس در شاخه‌های مختلف ریاضی تأثیرات عمیقی گذاشته است. در واقع علم ریاضی به همان اندازه که برای برخی تلخ و رنج آور است برای قسمی دیگر به مانند جهانشان تلقی می‌شود و با زندگی آن‌ها در هم آمیخته است.
نبوغ گاوس همواره باعث ترقی او بود؛ در واقع زمانی که معلم گاوس به همراه دستیارش پی به استعداد او در ریاضی بردند زمینه رشد گاوس را هر چه بیشتر فراهم کردند تا استعداد‌های خود را بیش از پیش شکوفا کند. او به مدرسه‌ای معروف راه پیداکرد و همان جا بود که به دنبال اکتشافاتی، نظر یکی از ثروتمندان حامی مدرسه را به خود جلب کرد و هم او بود که شرایط لازم برای ورود گاوس به دانشگاه برجسته کارولین و گوتینگن را فراهم کرد. این شروع مسیر موفقیت‌های بزرگ گاوس بود. بی تردید او از تاثیرگذارترین ریاضیدانان تاریخ به شمار می‌رود.
شکل ۱. شاهزاده ریاضی تاریخ
گاوس همواره بر این عقیده بود که طبیعت خدای من است؛ من و خدماتم به قوانین طبیعت بستگی داریم. گفتنی است این دانشمند قادر به حل مشکلی شد که قریب به دو هزار سال پیش فکر اقلیدس را به خود مشغول کرده بود. گاوس با ادغام علوم ریاضی و نجوم و از طریق روش کمترین مربع، توانست کار‌های فوق العاده و محیر العقولی را به انجام برساند و محل سیاره‌ای را از این طریق مشخص کند؛ همچنین با تکیه بر ریاضی محل دقیق سیاره دیگری را نیز پیدا کرد. حتی امروزه نیز پس از گذشت سال ها، بسیاری از فرمول‌های ریاضیات بر پایه نظریات و متغیر‌های اکتشافی او مطالعه می‌شود.
گاوس در فیزیک نیز صاحب نظر بود. آثار او در موضوعاتی، چون لنز‌ها و مویینگی که به همراه ویلهلم وبر دانشمند فیزیک بود، گام بزرگی در جهت مطالعه مغناطیس زمین و دگرگونی‌های آن محسوب می‌شود. آن‌ها توانستند با تلفیق مفاهیم میدان مغناطیسی زمین را با واحد‌های استاندارد همچون گرم، میلی متر و ثانیه اندازه‌گیری کنند. گاوس در مقطعی از زندگی خود از بیماری نقرس رنج می‌برد. از سویی زندگی شخصی این دانشمند متفاوت در نوع خود یک درام است؛ بدین گونه که صحنه‌های غم انگیز کمی نیز ندارد. مرگ غیرمنظره و زودهنگام اولین همسرش و به دنبال آن مرگ پسر یک ساله‌اش، ضربات روحی شدیدی به او وارد کرد و او را چنان دچار افسردگی کرد که تا آخر عمرش قادر نبود از آن جدا شود. گویی این جهان حزن، پیوسته همراه او بود.
به پاس خدمات و همچنین جایگاه این دانشمند بزرگ، هر چهار سال یکبار رقابتی بزرگ در حوزه ریاضیات برگزار می‌شود. در این رقابت‌ها مدالی با عنوان و تصویر گاوس، به برترین جوایز ریاضیات با کاربردی در خارج از علم ریاضی در جهان اهدا می‌شود.
گفتنی است گاوس مبدع قوانینی مهم و اساسی در فیزیک مغناطیس و الکتریسته است. در نهایت اینکه شخصیت هایی، چون گاوس کسانی هستند که ابعادی از شخصیت شان کمتر شناخته شده است؛ چرا که خود نیز تمایلی بدان نداشته اند.
